Inteligentny, wrażliwy, wysportowany, o zachwycającym wyglądzie: Owczarek szkocki długowłosy, znany również jako rough collie, należy do najbardziej rozpoznawalnych ras świata, głównie za sprawą powieści Erica Knighta „Lessie, wróć!”. Ze względu na naprawdę wiele wspaniałych cech charakteru ten szkocki pies pasterski jest dziś doskonałym psem rodzinnym.
© Rita Kochmarjova / stock.adobe.com
Owczarek szkocki długowłosy znany jest ze swojej długiej, gładkiej sierści oraz niezwykłej inteligencji.
| W skrócie: | wrażliwy, pojętny pies rodzinny o długiej sierści, dużej potrzebie ruchu i niewielkim instynkcie łowieckim |
| Wysokość w kłębie: | 56–61 cm |
| Waga: | 26–44 kg |
| Średnia długość życia: | 14–16 lat |
| Cena: | od 5000 zł |
| Charakter: | inteligentny, wrażliwy, przywiązany do człowieka |
| Sierść: | bardzo długa, o dużej ilości podszerstka |
| Kolor sierści: | śniady, trójbarwny, niebieski marmurkowy |
| Trudność w wychowaniu: | niewielka |
| Pielęgnacja: | średnio wymagająca |
| Potrzeba ruchu: | bardzo duża |
| Pochodzenie: | Wyspy Brytyjskie |
| Wymagania: | wysokie |
Ogromną popularność owczarki szkockie długowłose zawdzięczają z pewnością swojemu szlachetnemu wyglądowi. Pociągła, smukła kufa, bujna, jedwabista szata, lekki, elegancki chód sprawiają, że rough collie wygląda niemal arystokratycznie. Trudno się więc dziwić, że także brytyjskie rody królewskie, począwszy od królowej Wiktorii, znalazły sobie upodobanie w tej imponującej rasie.
Warto wiedzieć: Collie długowłosy ma również mniej znanego brata o krótszej szacie – collie krótkowłosego, od którego różni się w zasadzie jedynie wyglądem.
Dla owczarka szkockiego długowłosego, zwanego też owczarkiem rough collie, czy rough coated collie, istnieją dwa odrębne standardy: Brytyjski oraz amerykański. Jednak FCI uznała jedynie typ brytyjski. Amerykańskie owczarki szkockie długowłose hodowane są według swojego wzorca przez hodowle zrzeszone w American Kennel Club (AKC).
Amerykański standard odbiega od brytyjskiego w kilku kwestiach, jednak zasadniczo obie linie nie różnią się bardzo. Różnice mają występować przede wszystkim w jego wyglądzie. Typ amerykański uważa się za nieco większy i bardziej muskularny. Amerykański standard zezwala także na więcej umaszczeń niż standard FCI.
© Christian Müller / stock.adobe.com
W przypadku rasy rough collie uwagę zwraca przede wszystkim długie, gładkie włosie, które w połączeniu z miękkim i gęstym podszerstkiem sprawia wrażenie wyjątkowej objętości. Także grzywa i kryza wokół szyi psa pasuje do jego arystokratycznego wyglądu.
W uznanej przez FCI linii brytyjskiej dopuszczane są trzy umaszczenia psów tej rasy:
W AKC (American Kennel Club), który opisuje amerykański standard rasy, dopuszcza się jeszcze jedno umaszczenie – zupełnie białe, które przez FCI jest niepożądane. Typowe, kolorowe znaczenia występują w tym przypadku wyłącznie na głowie, a pozostała sierść jest jednolicie biała.
Warto wiedzieć: Ze względu na długą sierść, w swojej szkockiej ojczyźnie collie znany jest jako „rough collie”, co można przetłumaczyć jako „dziki, szorstki collie”.
Samce w kłębie osiągają wysokość od 56 do 61 cm, natomiast suki od 51 do 56 cm, co klasyfikuje owczarka szkockiego długowłosego do grupy psów średniej wielkości. W zależności od rozmiarów owczarki collie ważą od 18 do 25 kg, są więc relatywnie lekkimi psami w tej grupie.
Collie według amerykańskiego standardu mogą być nieco wyższe – samce osiągają do 66 cm w kłębie. Wyraźniej zaznacza się różnica w wadze, gdyż u amerykańskich owczarków collie wynosi ona nawet 34 kg.
Owczarki collie według wzorca amerykańskiego są bardziej atletycznie zbudowane, mają również adekwatnie szerszą i bardziej muskularną głowę.
Owczarek szkocki długowłosy to przyjazny, niezwykle aktywny i towarzyski pies. Charakteryzuje się ponadprzeciętną inteligencją oraz zdolnością do błyskawicznego uczenia się nowych zadań.
Jako psy pasterskie, collie wiedzą, że należy dbać o bezpieczeństwo swojego stada – potrafią więc bronić jego członków z dużym zaangażowaniem.
Ich wrażliwa natura, wierność i łagodność czynią je idealnymi psami rodzinnymi i do towarzystwa. Również w stosunku do dzieci zachowują się z wyczuciem i wyrozumiałością. Obcych traktują z kolei z dystansem i są wobec nich powściągliwi.
Jeśli myślisz o adopcji owczarka szkockiego długowłosego, musisz mieć na uwadze, że pies ten potrzebuje dokładnie tyle samo atencji, czasu i miłości od swojego opiekuna, ile sam jest w stanie w zamian dać. Na jego przesadną szorstkość czy niekontrolowane wybuchy złości owczarki collie reagują niepokojem i stresem.
Niemniej, potrafią bez problemów i chętnie dopasować się do trybu życia rodziny i łatwo się przywiązują. Przedstawiciele rasy o stabilnym charakterze odnajdą się nawet wśród rodzinnych zawirowań i nie uciekną do piwnicy, aby ukryć się przed gośćmi na przyjęciu urodzinowym najmłodszych.
Chociaż wzorzec FCI wyraźnie stwierdza, że rodowodowy owczarek szkocki długowłosy z linii brytyjskiej nie jest ani nieśmiały, ani ze swej natury nerwowy, w wyniku działalności nieodpowiedzialnych pseudohodowców, standard ten w ostatnich dziesięcioleciach niestety został obniżony.
Dlatego, szukając szczenięcia, zwracaj szczególną uwagę na jego zachowanie i zachowanie jego rodziców. Profesjonalni hodowcy, świadomi celów hodowlanych i troszczący się o usposobienie swoich podopiecznych, czynią starania by psy te odzyskały swoją spokojną naturę, jaką odznaczały się niegdyś, pełniąc funkcję psów pasterskich.
Owczarki szkockie długowłose mają wiele twarzy, a jedną z nich jest niespożyta energia i chęć do zabawy, którą lubią wykorzystywać do wspólnego spędzania czasu z opiekunem, np. podczas uprawiania psich sportów. Potrafią zarażać swoim entuzjazmem, który sprawia, że przebywanie w ich towarzystwie to czysta przyjemność.
© Grigorita Ko / stock.adobe.com
Owczarki szkockie długowłose w pełni zasłużyły na swoją reputację przyjaznych psów rodzinnych. Jako opiekun musisz jednak mieć świadomość, że zwierzęta te potrzebują dużo uwagi i opieki.
Muszą przebywać blisko ludzi i bardzo źle znoszą wszelkie chwile rozłąki z nimi, dlatego należy przygotować się na to, że Twój podopieczny będzie Ci wszędzie towarzyszył.
Przedstawiciele tej rasy są niezwykle inteligentni i chętni do nauki, ich szkolenie zatem nie powinno przysporzyć większych problemów. Lubią sprawiać przyjemność swoim opiekunom, są bardzo czujni i uważni, aby nie przegapić żadnego wydanego przez nich polecenia. Sprawdzą się także w rękach amatorów.
Psy te potrzebują dużo ruchu – ich opiekunowie muszą więc znaleźć czas, aby ich potrzebę spełnić. Zaplanuj zatem kilka spacerów urozmaiconych sportem i wymagającymi zabawami w ciągu dnia.
Collie uwielbiają wyzwania. Dlatego obowiązkiem opiekuna jest dostarczać im nowych bodźców, na przykład w ramach psich sportów, mantrailingu, agility czy szkolenia na psa towarzyszącego lub tropiącego.
Ulubieniec trenerów Trenerzy psów bardzo lubią pracować z owczarkami szkockimi długowłosymi, ponieważ są bardzo pojętne.
Wszystkie psy potrzebują w diecie dużej ilości wysokiej jakości białka (np. mięsa) oraz wartościowych warzyw, witamin, minerałów i innych składników – ich proporcje zależą jednak od jednostkowych potrzeb psa, takich jak wiek, waga, aktywność fizyczna.
Aby ustalić dokładne zapotrzebowanie na składniki odżywcze zwierzęcia, najlepiej skonsultować się z lekarzem weterynarii lub ekspertem ds. żywienia. Dostępne na rynku wysokiej jakości karmy będą zazwyczaj odpowiednim rozwiązaniem. Przed ich nabyciem zawsze dokładnie zapoznaj się ze składem i unikaj produktów o dużej zawartości cukru czy substancji konserwujących.
Możesz również postawić na samodzielne przygotowywanie posiłków lub barfowanie, co jednak wymaga dużo więcej zaangażowania i dla wielu opiekunów jest po prostu niemożliwe do wykonania.
Przeczytaj także: Polecamy lekturę artykułu na temat prawidłowego żywienia psów.
Owczarki szkockie długowłose przez długi czas zmagały się z pewnymi chorobami, w tym dziedzicznymi. Dziś profesjonalni hodowcy ponownie koncentrują swoje starania hodowlane na tym, by rodziły się pieski zdrowe i o stabilnej osobowości.
Dzięki pogłębiającej się wiedzy o genetyce oraz powiązanych z nią badaniom udało się zredukować występowanie chorób typowych dla rasy.
Hodowcy zrzeszeni w organizacjach, najlepiej podlegających samej FCI, hodują swoje pieski według założonego przez nią standardu, prowadzą księgi i podlegają surowym przepisom, których celem jest przede wszystkim eliminacja defektów genetycznych z miotów oraz wspieranie zdrowia i dobrych cech rasy.
Szczególną uwagę należy zwrócić przede wszystkim na to, że owczarki szkockie collie wykazują nadwrażliwość na niektóre leki, antybiotyki oraz narkozę, co jest powodowane mutacją w genie MDR1. Spożycie pozornie nieszkodliwych leków może u tych czworonogów wywoływać objawy, takie jak wymioty, zaburzenia ruchowe, w szczególnych przypadkach nawet śmierć.
Owczarkom szkockim collie zdarza się również cierpieć na schorzenie genetyczne oczu, mianowicie anomalię oka collie (CEA), polegająca na niedorozwoju naczyniówki. Schorzenie to prowadzi do zaburzeń widzenia, a w rozwiniętej fazie nawet do całkowitej ślepoty.
Stosunkowo często, zwłaszcza młodym osobnikom, zdarzają się także zapalenia skórno-mięśniowe. Parowanie dwóch osobników o umaszczeniu niebieskim marmurkowym może powodować ślepotę lub głuchotę u ich potomstwa, dlatego takie krzyżowanie w niektórych europejskich krajach jest zabronione.
Zdrowi przedstawiciele tej rasy żyją średnio od 14 do 16 lat.
Patrząc na szatę rough collie, można się domyślać, że jej pielęgnacja nie jest łatwa i szybka, jednak w rzeczywistości zabiera wcale nie tak wiele czasu. W zupełności wystarczy szczotkowanie jego sierści co dwa tygodnie i zwracanie uwagi, by nie kołtuniła się, zwłaszcza przy uszach i nogach.
Zbyt częste szczotkowanie mogłoby doprowadzić do tego, że collie straciłby dużo cennego włosia z podszerstka, który pełni ważne funkcje – ogrzewa ciało psa i chroni je przed wilgocią, zwłaszcza w chłodniejszych miesiącach, sprawiając, że pies będzie się łatwiej przeziębiać i częściej chorować.
Dodatkowy czas na zabiegi pielęgnacyjne należy zaplanować jedynie na wiosnę, kiedy rozpoczyna się proces zmiany sierści. Szczotkuj psa wówczas codziennie, ale niezbyt intensywnie. Jego gruby podszerstek wymaga wyczucia i odpowiednich szczotek do sierści.
Prawdopodobnie pierwsi przodkowie owczarków collie pochodzą już z czasów rzymskich, kiedy to rodzime brytyjskie psy pasterskie skrzyżowały się z psami podróżującymi z rzymskimi żołnierzami, przybyłymi na Wyspy Brytyjskie w V wieku.
Przodkowie obu wariantów owczarków szkockich pochodzą, jak sama nazwa rasy wskazuje, ze Szkocji, gdzie według podań pomagały w wypasaniu i zaganianiu owiec już w XIII wieku.
Ciekawostka Nazwę rasie nadano właśnie przez wzgląd na te stadne zwierzęta, nazywane wcześniej w tamtych okolicach „Colleys”.
Ze względu na wyspiarskie położenie ich ojczyzny, owczarki szkockie przez długi czas żyły w izolacji od reszty świata. Szkoccy hodowcy owiec trzymali swoje owczarki na odległych farmach na rozległych szkockich wyżynach. Typowe umaszczenie collie powstało więc z chęci uczynienia ich dobrze widocznymi z daleka.
Droga do opracowania oficjalnego wzorca rozpoczęła się natomiast dopiero w 1840 roku, kiedy miłośnicy rasy założyli w Anglii jej pierwszy „Collie Club”. Collie stały się popularne przede wszystkim za sprawą królowej Wiktorii, która pierwszy raz zetknęła się z rasą w szkockim zamku Balmoral.
Królowa była tak zachwycona tymi inteligentnymi, przyjacielskimi i pięknymi psami, że sama postanowiła wspierać ich rozwój i hodowlę. Obdarowywała dyplomatów i szlachtę owczarkami szkockimi, czyniąc je najmodniejszymi psami na salonach. Jej ukochana suczka Gypsy została po śmierci pochowana w 1868 roku w parku przy zamku Windsor.
Z wytrzymałego, inteligentnego psa pasterskiego z biegiem czasu wykształcał się pożądany pies wystawowy i pies do towarzystwa. W XIX wieku z podróżnikami z Wielkiej Brytanii owczarki szkockie dostały się również do Stanów Zjednoczonych oraz do Australii, gdzie rozwijały się niezależnie od brytyjskiego standardu.
I tak, w Australii owczarek szkocki stał się praojcem australijskich psów pasterskich – australian cattle dog oraz kelpie, a w Ameryce rough collie zyskał odrębny standard.
Szukając psa dla siebie, skieruj swoje kroki do profesjonalnego, godnego zaufania hodowcy, który w hodowli dba o to, by wykluczać choroby genetyczne, badając pod tym kontem swoich podopiecznych przed dopuszczeniem ich do rozmnażania.
Zrzeszeni hodowcy wykonują badania genetyczne w ramach standardowej procedury i dokumentują ich wyniki. Poproś więc o przedstawienie wszystkich dokumentów dotyczących wybranego pieska i zwróć szczególną uwagę na wpisy dotyczące szczepień.
Ceny szczeniąt owczarka szkockiego długowłosego zaczynają się od ok. 5000 zł.
Co do zasady, przed zakupem warto odwiedzić kilku hodowców, aby przekonać się, w jakich warunkach trzymani są ich podopieczni i poznać rodziców maluszków.
Dobry kontakt między opiekunem i hodowcą jest równie ważny jak między opiekunem i psem, z którym będziesz budować relację i emocjonalną więź.
Jak rozpoznać renomowanego hodowcę, dowiesz się z lektury artykułu: Ważne pytania do hodowcy.
Owczarek szkocki długowłosy to wspaniały pies rodzinny. Uwielbia towarzystwo i wielką przyjemność sprawia mu uczestniczenie w życiu opiekuna i rodziny. Jeśli zapewnisz mu należną pozycję w „stadzie” i odpowiednią dawkę ruchu, zyskasz wesołego, łagodnego towarzysza, który będzie za Tobą podążał krok w krok.
Już jako dziecko wolała przytulać się do swojego kota perskiego niż pluszowego misia. Jak nieco podrosła, tak długo prosiła rodziców o własnego konia, aż jej ulegli i pozwolili kupić swojego wierzchowca. Dzięki zwierzętom przeżyła wiele wspaniałych chwil i pomimo tego, że życie ze zwierzętami nie zawsze jest łatwe, nie wyobraża sobie nie mieć ich u swojego boku – jak twierdzi, dotykają takich obszarów jej duszy, do których nikt inny nie ma dostępu. Ten ich wspaniały czar odczuwa także, gdy o nich pisze i ma nadzieję, że choć trochę tej magii odczuwa się podczas czytania przygotowanych przez nią artykułów.
