Inteligentny i wymagający border collie z półdługą sierścią to pies pasterski z krwi i kości, co czyni go wesołym i wytrwałym kompanem aktywnych osób, które uwielbiają przygody i nie lubią nudy.
© Kate / stock.adobe.com
Border collie jest specjalistą w zakresie wypasania owiec i wspaniałym towarzyszem dla doświadczonych miłośników psów.
Border collie jest wysportowanym długodystansowcem i nie da się zaprzeczyć, że jest urodzonym psem pasterskim i pracującym. Jego muskularne, atletyczne i proporcjonalne ciało oraz płynne ruchy świadczą o szybkości, zwinności i wytrzymałości.
Tułów ma raczej dłuższy niż wyższy, u samców wysokość w kłębie wynosi maksymalnie 55 cm; samice są zwykle niższe i osiągają do 45 cm w kłębie. Waga, która powinna pozostawać w odpowiednim stosunku do ciała, wynosi od 13 do 22 kg.
Szeroka głowa z wyraźnie zarysowanym stopem zakończona jest krótkim masywnym pyszczkiem z typowym zgryzem nożycowym. Średniej wielkości uszy mogą być odstające sztywno lub lekko oklapnięte do przodu. Długi, zwisający ogon osadzony jest nisko i nigdy nie jest przez border collie noszony na grzbiecie.
Sierść przedstawicieli tej rasy według standardu występuje w dwóch długościach: Istnieje wariant długo- i krótkowłosy. U border collie długowłosego grzywa, portki i kita są wyraźnie widoczne.
Na pyszczku, uszach, z przodu przednich łap oraz na tylnych łapach od stawu skokowego aż do podłoża włosie jest natomiast także i u długowłosego border collie krótkie i gładkie. Oba warianty sierści cechują się gęstym włosem okrywowym oraz grubym podszerstkiem, który stanowi niezawodną ochronę przed każdą niesprzyjającą pogodą.
Najbardziej kojarzonym wariantem umaszczenia border collie jest umaszczenie czarno-białe, jednak w tej kwestii rasa cechuje się wyjątkowym bogactwem wariantów. Standard zezwala na niemal wszystkie możliwe umaszczenia, przy czym biel nie powinna nigdy stanowić barwy dominującej. Poza umaszczeniem czarno-białym możliwe są między innymi:
Każde umaszczenie może wykazywań oznaczenia tan. W zależności od umaszczenia sierści nos border collie jest czarny, brązowy lub grafitowy. Owalne, średniej wielkości oczy są z reguły brązowe – tylko w przypadku osobników o umaszczeniu blue-merle są częściowo lub w całości niebieskie.
© DoraZett / stock.adobe.com
© melounix / stock.adobe.com
© mobilise248 / stock.adobe.com
© frank11 / stock.adobe.com
© annaav / stock.adobe.com
Pies ten pasterstwo ma we krwi. Za sprawą niewiarygodnego wręcz zamiłowania do pracy oraz z całą pewnością wartej wspomnienia w tym miejscu wysokiej inteligencji potrafi on bez wysiłku utrzymać w ryzach niejedno stado zwierząt. Wybitnym fachowcem jest zwłaszcza w zakresie wypasania owiec. Bez problemu zagania je w dowolnym kierunku, przeprowadza przez bramki do zagrody lub oddziela pojedyncze zwierzęta od pozostałych.
Jest zupełnie samodzielny, jednak zawsze ściśle współpracuje z pasterzem, od którego chętnie przyjmuje nowe zadania. Z kompetentnym opiekunem, który zna i docenia umiejętności border collie, psy te okazują się być łatwe do ułożenia i posłuszne. Border collie są poza tym bardzo wrażliwe i odczuwają silną potrzebę przypodobania się człowiekowi za wszelką cenę.
Uważny wzrok border collie, który w trakcie wykonywania zadania szybko się zmienia, zdradza wiele o jego osobowości. Kiedy ma sprawować kontrolę nad stadem, jego spojrzenie staje się baczne i surowe, co dodaje mu autorytetu.
Innym niecodziennym zjawiskiem, które ściśle związane jest pasterskimi zadaniami psów tej rasy, jest ich typowa, przyczajona postawa podczas pracy, która odzwierciedla najwyższy poziom koncentracji – nachylona głowa oraz ogon zawinięty pod brzuch.
Połączenie ogromnej chęci do pracy z ową potrzebą przypodobania się prowadzi do tego, że border collie pracowałby do upadku, gdyby jego pan nie zarządziłby przerwy na odpoczynek.
Poza fizycznym i (jeszcze istotniejszym) umysłowym zaangażowaniem, których ten temperamentny i wytrzymały pies potrzebuje w dużych ilościach, kompetentny i doświadczony opiekun powinien nauczyć go również, kiedy może odpoczywać oraz w jakich sytuacjach stado nie wymaga jego stałego nadzoru.
Muskularne, atletyczne i proporcjonalnie zbudowane ciało tego czworonoga, jak również jego zręczne ruchy, świadczą o szybkości, zwinności i wytrzymałości. Łapy podczas biegu odrywa lekko od ziemi i porusza się tak ukradkiem z bardzo dużą prędkością.
Ze względu na zdrowie i samopoczucie zwierzęcia przed zakupem border collie koniecznie należy odpowiedzieć sobie szczerze na pytanie, czy jest się w stanie sprostać w sposób należyty wymaganiom tej rasy.
Nawet wielogodzinne spacery, wycieczki rowerowe czy agility same nie wystarczą, by zaspokoić wrodzony pociąg do pracy border collie. Niedostateczne umysłowe zaangażowanie psa tej rasy nierzadko prowadzi do problematycznych zachowań z jego strony, jak na przykład próba „przewodzenia” dzieciom lub innym zwierzętom, oraz zachowań agresywnych, co zaprzecza obrazowi przyjacielskiego psa rodzinnego.
Zwierzak ten szczęśliwy będzie w rękach czynnego pasterza lub profesjonalisty w zakresie wychowania psów, który ma na uwadze typowe dla rasy cechy charakteru i sposoby zachowania oraz wie, jak naprowadzić je na dobre tory.
Doświadczeni opiekunowie, którzy są w stanie poświęcić większą część dnia na umysłowe i fizyczne zaangażowanie border collie, a przy tym zagwarantują mu bezpieczeństwo, spokój i obecność, z całą pewnością będą cieszyli się wiernym i niezawodnym kompanem, który odnajdzie się w takim wypadku także i w domu z rodziną.
Wczesna socjalizacja i konsekwentne wychowanie są dla tego pełnego pasji psa pasterskiego tak samo ważne, jak wyważone utrzymanie z odpowiednią ilością fizycznej i mentalnej aktywności.
Za sprawą pojętności, chęci do nauki i podejmowania wyzwań oraz wierności wobec swojego człowieka border collie jest z jednej strony łatwy do wychowania, z drugiej jednak równie szybko może nauczyć się on złych nawyków.
Potknięcia i słabe punkty w wychowaniu pies ten wyczuje bezbłędnie i będzie doskonale wiedział, jak je na swoją korzyść wykorzystać. Opiekun border collie powinien mieć odpowiednio dużo doświadczenia i wiedzy, by szybko eliminować błędy wychowawcze, a najlepiej w ogóle ich nie popełniać.
Ciasne warunki mieszkaniowe są dla niego równie nieodpowiednie, jak opiekun, który poświęca psu zbyt mało uwagi i zaniedbuje jego rozwój fizyczny i umysłowy. Border collie to pies, który lubi intensywny sport i pracę – nawet jeśli jest trzymany jako pies rodzinny.
© Elayne / stock.adobe.com
Pielęgnacja przedstawicieli tej rasy w porównaniu do zaspokajania ich fizycznych i umysłowych potrzeb wymaga niewiele czasu. Niemniej także on musi zostać do rytuałów pielęgnacyjnych przyzwyczajony.
Do zachowania zdrowia i pięknego wyglądu sierści psów tej rasy konieczne jest jej regularne szczotkowanie. Zwłaszcza u osobników długowłosych mogą bowiem powstawać trudne do usunięcia, nieprzyjemne kołtuny.
Ponadto opiekun border collie powinien regularnie kontrolować stan uszu, zębów i oczu swojego pupila oraz w razie potrzeby umiejętnie je oczyszczać. Dzięki temu można nie tylko odpowiednio wcześnie rozpoznać infekcje i rozpocząć leczenie, lecz także całkowicie ich uniknąć.
Psy tej rasy to wytrzymałe zwierzęta, mało podatne na choroby. Jednak także one wykazują niestety choroby typowe dla rasy. Tak jak u innych collie, u border collie występuje stosunkowo często defekt MDR1 – mutacja genu, która prowadzi do nadwrażliwości na różne substancje czynne.
Border collie dziedziczą także choroby oczu, na przykład postępujący zanik siatkówki czy anomalię oczu collie, zaburzenia metaboliczne, na przykład lipofuscynozę ceroidowę (łac. ceroid lipofuscinosis – c.l.) oraz chorobę szpiku kostnego, tzw. TNS (zespół uwięźniętych neutrofilów).
Ponadto, tak jak wiele innych ras psów, border collie cechuje tendencja do rozwijania schorzeń stawów, np. dysplazji stawu biodrowego, oraz tendencja do epilepsji.
Wskazówkę, skąd geograficznie pochodzi rasa, daje już sama jej nazwa. Z angielskiego wyraz „border” oznacza granicę, w tym przypadku konkretnie granicę pomiędzy Anglią a Szkocją. Od setek lat pasterze trzymali tam psy, których pomoc w wypasie owiec była niezawodna, i które dobrze znosiły surowy klimat tamtych okolic.
Celowa hodowla border collie w kierunku psów pasterskich rozpoczęła się w pod konie XIX wieku. Protoplastą rasy był pies o imieniu Old Hemp, który na świat przyszedł w 1893 roku i już w wieku 12 miesięcy imponował ponadprzeciętnymi cechami idealnego psa pasterskiego. Wiele spośród dzisiejszych border collie pochodzi w prostej linii właśnie od niego.
Nazwa rasy „border collie”, która oddzieliła ją od innych collie, została użyta po raz pierwszy w 1915 roku przez Jamesa Reida. Był to pierwszy kierownik towarzystwa International Sheep Dog Society (ISDS), które od 1906 roku organizuje zawody „Sheepdogtrails“, w których udział brał również Old Hemp.
Do dziś jest to ważne kryterium w określaniu zdolności border collie do pasterstwa. Według ISDS poziom tych zdolności decyduje także o tym, czy dany osobnik nadaje się do kontynuowania hodowli.
Standard rasie, który uwzględniał także cechy jej wyglądu, opracowała dopiero FCI (Fédération Cynoloqique Internationale), która jako samodzielną rasę oficjalnie uznała Border Collie w 1976 roku.
Przez długi czas border collie hodowano wyłącznie jako psy pasterskie. Wykształcenie osobników chętnych do pracy, wytrzymałych i posłusznych oraz rzecz jasna posiadających zdolności pasterskie było głównym założeniem w działaniach celowych hodowli. Dopiero w ostatnich kilku latach hodowcy rozpoczęli kształtowanie ich w kierunku psów rodzinnych. Za sprawą coraz bardziej popularnego sportu dla psów agility, a także filmowi familijnemu „Babe – świnka z klasą” zainteresowanie psami tej rasy znacznie wzrosło, nie tylko wśród pasterzy.
Jednak nawet najwytrwalsze wysiłki hodowców, by wyhodować ich spokojniejszą wersję, która nadawałaby się na psa rodzinnego, nie mogą w tak krótkim czasie wpłynąć znacząco na ich wypracowywane przez stulecia cechy.
Jeśli szukasz psa tej rasy i możesz zapewnić mu odpowiednie warunki życia, zwróć się do profesjonalnego hodowcy, najlepiej zrzeszonego w stowarzyszeniu hodowlanym.
© © AnnuO / stock.adobe.com
Każdy, kto rozważa zakup border collie, powinien koniecznie upewnić się, że jest w stanie sprostać wysokim wymaganiom tej fascynującej rasy psów pochodzącej z Wielkiej Brytanii.
Jeśli stwierdzisz, że możesz im podołać i poświęcić mu odpowiednio dużo swojego czasu, oraz dysponujesz dostateczną wiedzą i doświadczeniem w zakresie wychowania psa, zyskasz sobie z całą pewnością wiernego, inteligentnego i żywiołowego kompana, który pomoże Ci utrzymać nie tylko dobrą formę fizyczną, ale i psychiczną.
| Cechy szczególne: | Jako zapalony pies pasterski border collie nadaje się na psa do towarzystwa w bardzo ograniczonym zakresie. |
| Charakter: | wrażliwy, temperamentny, samodzielny |
| Wysokość w kłębie: | psy: Maksymalnie 55 cm, suki: Od 45 cm |
| Waga: | 13–22 kg |
| Sierść: | dwa warianty kolorystyczne: Długa sierść, również szorstka, z grubym podszerstkiem; dozwolone prawie wszystkie umaszczenia, przy czym biel nigdy nie powinna dominować |
| Pielęgnacja sierści: | wymagane regularne szczotkowanie, gubi dużo sierści zwłaszcza w okresie linienia |
| Aktywność: | wymaga dużej dawki fizycznych i umysłowych aktywności, najlepiej jako pies pasterski |
| Pies dla poczatkujących: | nie |
| Szczekanie: | ma tendencję do ujadania jeśli nie ma zapewnionej odpowiedniej ilośći ruchu |
| Długość życia: | 12–15 lat |
| Typowe choroby: | zaburzenia behawioralne, choroby oczu takie jak postępujący zanik siatkówki, anomalia oczu collie, lipofuscynoza ceroidowa, problemy ze stawami, padaczka |
| Cena: | od 2000 do 9000 zł |
| Grupa FCI: | Grupa 1, sekcja 1 (psy pasterskie) |
| Pochodzenie: | Wielka Brytania |
