Australian Kelpie

Wysportowany, inteligentny, pokorny – pies o takim charakterze z pewnością spodoba się nawet najbardziej wymagającej osobie. Australian Kelpie to australijski pies pasterski, którego wyjątkowe cechy wykorzystywano przede wszystkim do pracy z trzodą.

Charakter

Praca przy wypasie trzody nie jest dziś naturalnie priorytetem w hodowli Australian Kelpie, lecz cechy niezbędne do wykonywania tej pracy – zamiłowanie do aktywności fizycznej, wytrwałość i motywacja – nieustannie odznaczają psy tej rasy. Kelpie to zagorzały, temperamentny i bardzo zwinny pies, który przy odpowiednim wychowaniu potrafi być też delikatny, spokojny i pokorny. Nadaje się także na psa rodzinnego, jednak należy pamiętać o tym, że psu temu trzeba zapewnić bardzo dużo ruchu, np. w szkołach treserskich dla psów, bądź podczas psich sportów. Kelpie lubi dzieci i jest bardzo oddany swojej ludzkiej rodzinie. Do obcych podchodzi z dużą nieufnością, jednak mimo swojej czujności i nieustraszenia nie uznaje się go za psa obronnego. Pożąda natomiast kontaktu z innymi psami i jest wobec nich bardzo otwarty, także do innych zwierząt nastawiony jest raczej pokojowo.

Wygląd

Średniej wielkości Australian Kelpie jest nie tylko „cwany jak lis”, ale także kształt jego głowy kojarzy się z głową lisa. Oczy mają migdałowaty kształt, a stop jest wyraźnie zaznaczony. Ogon wraz z tworzącą szczotkę sierścią układają się w spoczynku w lekko zakrzywiony łuk. Krótka sierść Kelpie z krótkim gęstym podszerstkiem nie tylko chroni go przed ekstremalnym mrozem i upałem, lecz także, dzięki dość twardym i gładko przylegającym włosom przewodnim, jest całkowicie wodoodporna. Umaszczenia rasy Kelpie są bardzo różnorodne. Większość hodowanych obecnie Kelpie jest jednokolorowa, jednak gama możliwych barw ich sierści rozciąga się od czarnego, czarnego/tan, poprzez różne odcienie niebieskiego, aż po czerwień, czerwień/tan, czekoladowy brąz czy też krem.

Historia

Sierść „matki” tej rasy była w kolorze czarnym/tan. W roku 1870 rodzina imigrantów ze Szkocji o nazwisku Rutherford przywiozła ze sobą do Australii sześć Collie o umaszczeniu czarnym i czarnym/tan. Psy pasterskie ze Szkocji, które tam nazywane były ogólnie owczarkami Collie, ze względu na swoją efektywną pracę przy trzodzie wzbudziły zainteresowanie australijskich hodowców owiec. W ten sposób rozpoczęto krzyżowanie tych psów z innymi, przeważnie angielskimi psami pasterskimi. W skutek jednej z takich krzyżówek powstała suczka, której nadano imię „Kelpie”, co w języku irlandzkim oznacza wodnika. Kelpie wygrała w 1873 roku konkurs psów pasterskich, przez co popyt na psy jej rasy gwałtownie i znacznie wzrósł. Narodziła się nowa rasa psa! Pierwsze standardy rasie Australian Kelpie, nazwanej tak na cześć jej pierwszego osobnika, nadano w roku 1902. Jako niezależną rasę organizacja FCI uznała ją dopiero 87 lat później, w 1989 roku.

Hodowla i zdrowie

Podczas gdy bliski krewny, tzw. „Working Kelpie” (ang. „pracujący Kelpie”) hodowany jest dalej wyłącznie do pędzenia trzody, w hodowli Autralian Kelpiego istotniejszą rolę odgrywają dziś inne kryteria. Umaszczenie, wygląd i sukcesy na wystawach psów są dla wielu hodowców od długiego czasu priorytetem w hodowli Australian Kelpie, dlatego też rasę tę nazywa się dziś często „Show Kelpie”. Niestety zapomina się przez to często, że Autralian Kelpie to z natury także pies pracujący, tak samo zręczny, szybki i aktywny jak Working Kelpie. Na szczęście w ostatnim czasie w europejskich hodowlach znów zyskały na wartości cechy takie jak wysportowanie, zdrowie, motywacja i wychowanie treningowe. Coraz częściej psy rasy Australian Kelpie można spotkać także na psich zawodach sportowych. Psy tej rasy bardzo łatwo zainteresować różnymi dyscyplinami sportowymi, np. agility, obedience, flyball czy frisbee. Nadają się one także doskonale do pracy jako psy ratownicze, służbowe, np. wykrywające narkotyki czy materiały wybuchowe, oraz psy towarzyszące.

Tak samo istotne jak wysportowanie są dla hodowców cechy charakteru typowe dla tej rasy. Dlatego z hodowli często wyklucza się osobniki, przejawiające agresję bądź nadmierną bojaźliwość.

Australian Kelpie uchodzi za rasę ogólnie zdrową. Aby tak pozostało, każdy pies z hodowli powinien być poddawany regularnym kontrolom weterynaryjnym. Poza obowiązkowymi szczepieniami ochronnymi przeciw ekto- i endopasożytom, psy powinny być kontrolowane przede wszystkim pod kątem chorób dziedzicznych. Podobnie badania stawów biodrowych i łokci, w celu wykluczenia wady rozwojowej (dysplazji), oraz wzroku są w wielu krajach obligatoryjne.

Wychowanie i pielęgnacja

Nakład pracy, który musi być włożony w utrzymanie psa rasy Australian Kelpie, jest z reguły dość nieduży. Co prawda konieczne są regularne odrobaczania czy szczepienia przeciwko pasożytom, nie ma w tym jednak nic nadzwyczajnego, kiedy pies przebywa głównie na zewnątrz i wśród innych zwierząt. Uciążliwa pielęgnacja sierści, której wymaga wiele ras psów, Kelpiego nie dotyczy – wystarczy regularne szczotkowanie jego krótkiego włosia, by zupełnie usunąć z niego brud i kurz.

Dużo czasu zajmuje natomiast wychowanie Kelpiego i zapewnienie mu rozrywek. Psy tej rasy potrzebują różnorodnych wymagających zajęć, długich aktywnych spacerów i męczących aktywności sportowych, są prawdziwym wulkanem niewyczerpanej energii. Rozumie się więc samo przez się, że psom tym nie będzie dobrze żyło się w zatłoczonej miejskiej dzielnicy. Duża ilość ruchu jest dla psa tej rasy nieodzowna, jednak przy jego inteligencji i ambicji, sama aktywność fizyczna to wciąż za mało. Psy te muszą czuć się spełnione fizycznie i intelektualnie, uchodzą za niezależne i samodzielne i kwestionują czasami wydawane komendy. Nie lubią prostych, schematycznych zadań i szukają po prostu na własną rękę bardziej wymagającego zajęcia – nie zawsze ku uciesze właściciela.

Australian Kelpie uczy się szybko, jednak nie powinno się z tego wnioskować, że jest to rasa łatwa do ułożenia. Ich ponadprzeciętna inteligencja w połączeniu z niezależnością sprawia, że ich wychowanie wymaga wiele kreatywności i konsekwencji ze strony właściciela.

Jeśli jednak podoba Ci się temperament i zamiłowanie Kelpiego do ruchu i jesteś gotowy poświęcić czas na jego wychowanie i zainwestować w zapewnienie mu rozrywek, np. szkołę tresury lub zawody sportowe, zyskasz sobie fantastycznego, oddanego i towarzyskiego kompana. Kelpie kocha pieszczoty z zaufanym człowiekiem, chętnie obdarowuje go także buziakami! Nie martw się! Kelpie nie zajmuje się wyłącznie owcami!