Bernardyn

Ze sławnym Barrym, któremu przypisuje się uratowanie ponad 40 osób spod lawin, dzisiejszy Bernardyn nie ma już wiele wspólnego. Jest zbyt ciężki i zbyt masywny, by nadawać się na psa lawinowego. U legendarnego olbrzyma zachowała się jednak do dziś wrodzona gotowość niesienia pomocy, przyjazne usposobienie i miłość do dzieci.

Charakter

Bernardyn ma serce tak wielkie, jak cała jego postura. Jego słynne przyjacielskie usposobienie oraz miłość do najmłodszych czynią go – pomimo jego wielkości – popularnym psem rodzinnym, odnajdującym się także w domach z małymi dziećmi. Jest spokojny i nieprędko daje się wyprowadzić z równowagi. Jest jednocześnie wrażliwy i bardzo potrzebuje bliskiego kontaktu ze swoją ludzką rodziną. Życie na łańcuchu przy budzie lub w klatce byłoby dla towarzyskiego Bernardyna prawdziwą męczarnią. Szuka on bowiem nieustannie bliskości przede wszystkim swojego właściciela, u którego boku wiernie stoi, ochraniając go. Niezawodność, czujność i (umiarkowany) zmysł obronny czynią z niego godnego zaufania psa stróżującego. Agresję okazuje bardzo rzadko, gdyż z reguły nie jest to po prostu konieczne z racji jego imponujących rozmiarów – kto chciałby się mierzyć z wyrośniętym Bernardynem?

Jego siły nie można bagatelizować – Bernardyn jest chętny do zabawy i lubi pieszczoty, może z łatwością przewrócić małe dziecko, jeśli będzie chciał je do nich sprowokować. By skierować jego siłę na dobre tory, konieczny jest konsekwentny trening i odpowiednie wychowanie – w końcu Bernardyny znane są również ze swojej upartości. W rodzinie powinien zaznać poza nieodzownym wychowaniem przede wszystkim miłości i uwagi, wówczas okazuje się być posłusznym i wiernym kompanem.

Wygląd

Samce rasy Bernardyn osiągają wysokość w kłębie do 90 cm i wagę ciała do 80 kg, i tym samym należą do największych i najcięższych ras psów na świecie. Także suczki imponują swoimi rozmiarami – osiągają do 80 cm w kłębie. Masywna głowa, silna szyja i korpulentna sylwetka nadają tej rasie przykuwającego uwagę wyglądu, który niektórych może przyprawić o drżenie nóg – oczywiście jedynie do momentu, w którym ten łagodny olbrzym nie uzewnętrzni swojej przyjaznej natury.

Dziś spotkać można Bernardyny zarówno długo-, jak i krótkowłose, które niegdyś występowały wyłącznie. Wariant długowłosy cechuje po prawdzie sierść średniej długości, jest ona gęsta i leży gładko przy ciele. W standardzie rasy zezwala się na lekkie falowanie sierści. Ten wariant się bardziej rozpowszechniony wśród właścicieli. Umaszczenie sierści jest białe z czerwonobrązowymi schematami w różnych odcieniach lub odwrotnie – czerwonobrązowe z bielą występującą na klatce piersiowej, na szyi, tworząc kryzę, na kufie, kończynach i końcu ogona. Pożądane są także symetryczne czarne plamy wokół oczu oraz czarne zabarwienie uszu.

Historia

Historia rasy Bernardyn ściśle związana jest ze schroniskiem położonym w Wielkiej Przełęczy św. Bernarda na granicy Włoch i Szwajcarii. Według legendy schronisko to założył około roku 980 święty zakonnik augustianin Bernard z Menthon. Przełęcz św. Bernarda, wówczas nazywana Mont Joux, była częścią ważnego szlaku handlowego i drogą pielgrzymek. Od XVII wieku żyjący tam mnisi hodowali te dużych rozmiarów psy stróżujące i ratownicze górskie. Bernardyny znane były przede wszystkim jako psy lawinowe, które ratowały prawdopodobnie życie mnóstwa osób. Ogólnoświatową sławę rasa ta zyskała za sprawą do dziś owianego legendą Barry’ego, który w schronisku św. Bernarda żył w latach 1800-1812. Według legendy Barry uratował życie czterdziestu zasypanym przez lawinę osobom. Historia o tym, jak Barry budził małego chłopca, liżąc go po twarzy, dzięki czemu chłopiec był w stanie usiąść na jego grzbiecie, a potem zaniósł go do schroniska, jest wprawdzie niepotwierdzona, ale zapewniła rasie sławę na skalę światową.

Tak samo niepewne, jak historia o Barrym, jest pochodzenie rasy Bernardyn. Niektórzy kynolodzy widzą przodków tej rasy w rzymskich molosach, które przed dwoma tysiącami lat dotarły do Alp z legionami Cezara; inni wierzą w pokrewieństwo z azjatyckim Mastifem tybetańskim. Żadnej z teorii nie przypisuje się stuprocentowej pewności – nie do zaprzeczenia jest jednak pokrewieństwo Bernardyna z innymi rasami dogowatymi.

Pewne jest, że te niegdyś niezastąpione psy lawinowe, dziś nie wykazują już wielu podobieństw do dawnego typu rasy. Dawniej krótkowłose i znacznie bardziej zwinne psy z przełęczy św. Bernarda swoją dzisiejszą masę i długie włosie zyskały najprawdopodobniej w połowie XIX wieku, kiedy to po raz pierwszy zostały skrzyżowane z Nowofundlandami. Bernardyny przestały mieć wówczas zastosowanie jako psy użytkowe i zaczęły być sprzedawane jako luksusowe psy rodzinne. Dziś ten szwajcarski pies narodowy jest w pierwszej linii właśnie psem rodzinnym lub w pojedynczych przypadkach stróżującym.

Hodowla i zdrowie

Do 2005 roku w schronisku na Wielkiej Przełęczy św. Bernarda hodowane były psy rasy Bernardyn. Dziś hodowlę prowadzi dalej szwajcarska fundacja „Barry du Grand-St-Bernard“. Kiedy w połowie XIX wieku rozpoczęto planowaną hodowlę i wielu miłośników Bernardynów rozpoczęło własną działalność z tym związaną, koncentrowano się jeszcze na typie krótkowłosym. Za twórcę współczesnej hodowli Bernardynów uważa się Heinricha Schumachera z Hollingen nad Bernem. W 1867 roku jego krótkowłosi podopieczni o imionach Sultan i Favorite zostali odznaczeni złotymi medalami na paryskiej wystawie psów. Jednak gdy niedługo po tym coraz więcej młodych hodowców stawiało na typ długowłosy o masywniejszej posturze, Schumacher musiał porzucić swoje starania hodowlane, gdyż odwiedzający wystawy oraz interesujący się kupnem preferowali nowy typ o ciężkiej, kanciastej czaszce i długiej sierści. Standard rasy, do którego przestrzegania zobowiązani są wszyscy hodowcy należący do klubów podległych FCI, zezwala zarówno na wariant długo-, jak i krótkowłosy.

Dzięki sprawnej współpracy licznych klubów rasy, należących do FCI, udało się do tej pory wykształcić z Bernardynów zdrowe i wytrzymałe psy. Wprawdzie zdarza się występowanie chorób genetycznych, takich jak na przykład dysplazja stawu biodrowego, na którą cierpią zwłaszcza duże psy właśnie, jednak nie tak często, jak niegdyś. Długość życia Bernardynów wynosi zwykle jednak poniżej 10 lat. U Bernardynów stwierdzane są przede wszystkim problemy z oczami, torbiele ślinowe, cukrzyca, skręt żołądka i rak kości. By uniknąć tych problemów zdrowotnych, należy kupować szczenięta zawsze od profesjonalnego hodowcy, który jest w stanie przedstawić na papierze stan zdrowia wszystkich zwierząt dopuszczanych do hodowli. Ponieważ wymagane szczepienia i badania związane są z niemałymi kosztami dla hodowcy, za zdrowe szczenię Bernardyna z całą potrzebną dokumentacją zapłaci się od 2700 zł.

Pożywienie dla Bernardyna

Wraz z zakupem zdrowego pieska nie kończą się starania o utrzymanie jego zdrowia. W rękach właściciela pozostaje zadanie, by szczenię wyrosło na zdrowego i zwinnego dorosłego psa. Decydującą rolę odgrywa w tej kwestii wybór odpowiedniego pożywienia. Na pytanie o najlepszą karmę dla Bernardyna nie ma uniwersalnej odpowiedzi – wybór karmy zależy od wielu czynników, takich jak wiek psa, stan jego zdrowia, waga czy poziom aktywności fizycznej. O pomoc w planowaniu diety swojego pupila możesz poprosić hodowcę lub zaufanego weterynarza. Ogólnie rzecz ujmując, karma dla Bernardyna powinna być wyważona, a więc zawierać białka, tłuszcze i węglowodany w odpowiednich proporcjach. Ponadto powinna dostarczać psu wystarczającą ilość elementów śladowych oraz witamin. Przyjęto, że dieta psa powinna składać się w 70% z mięsa, w 20% owoców i warzyw oraz w maksymalnie 10% ze zbóż. Jest to jednak zasada bardzo ogólna. O tym, czy karma ma być mokra, sucha czy świeża, zależy nie tyle od smaków pupila, ile od preferencji właściciela, który musi przecież uwzględnić zakup czy przygotowywanie posiłków dla psa w rytmie dnia – tym bardziej, że porcje posiłków dla Bernardyna nie należą do najmniejszych. Staraj się jednak nie przesadzać w drugą stronę z porcjowaniem posiłków! Wciąż zbyt wiele psów tej rasy cierpi z powodu nadwagi. Zrezygnuj z podawania Bernardynowi zbyt dużej ilości smakołyków, nie karm psa więcej niż 2–3 razy dziennie. Z uwagi na pojawiające się u Bernardynów skręty żołądka, pilnuj także, by pupil zażywał po posiłku chwili odpoczynku.

Odkryj nasz asortyment karm dla dużych i olbrzymich psów w sklepie dla psa zooplus!

Utrzymanie i pielęgnacja

Wydaje się rzeczą oczywistą, że pies wielkości Bernardyna powinien trzymany być wyłącznie w domu, oferującym duży ogród z możliwością poruszania się dla psa. Bernardyn zdecydowanie nie jest materiałem na mieszkańca bloku. Ten przyjacielski olbrzym potrzebuje bliskości swojej ludzkiej rodziny, nie powinien być trzymany w klatce czy na łańcuchu. Należy wziąć pod uwagę fakt, że Bernardyny produkują dużą ilość śliny – plamy na spodniach, fotelach czy dywanie po prostu należą do codziennego życia z psem tej rasy. Bernardynom nie sprzyja częste wychodzenie po schodach oraz śliskie powierzchnie, na których pies może się poślizgnąć – w trosce o stawy i mięśnie pupila należy takich przestrzeni unikać.

Dużej potrzeby biegania i szaleństw Bernardyny raczej nie wykazują. Także sporty dla psów są dla tych ciężkich psów z reguły nieodpowiednie. Jednak Bernardyny mimo wszystko wykazują potrzebę przebywania i ruchu na łonie na łonie natury – dłuższe spacery z właścicielem należą do zadań koniecznych. Ważne jest, by przyzwyczajać Bernardyna od szczenięcia do chodzenia na smyczy oraz uczyć go prawidłowego zachowania konsekwentnie, ale i z miłością. Inaczej może się zdarzyć, że mający tendencję do bycia upartym Bernardyn będzie wyprowadzać na smyczy pana, nie odwrotnie.

Kwestia pielęgnacji jest w przypadku długowłosego Bernardyna dosyć wymagająca. Nieodzowne jest regularne szczotkowanie oraz kontrolowanie stanu oczu w celu wczesnego rozpoznania i ewentualnego przeciwdziałania ich chorobom, będących częstym problemem u Bernardynów.

Dla tych miłośników psów, którzy posiadają bardzo dużo miejsca, sporo czasu oraz niemniej pieniędzy (utrzymanie psa takich rozmiarów nie należy do rzeczy tanich), Bernardyn z całą pewnością będzie niewiarygodnie wiernym, przyjacielskim i oddanym kompanem, który niejednokrotnie zaskoczy właściciela swoją wrażliwością, entuzjazmem i empatią.