Kangal – dumny pies pasterski z Anatolii. Ten pies pasterski pochodzący z Turcji jest często trzymany jako symbol statusu ze względu na swój imponujący wygląd i zdarza się więc, że jego opiekunowie nie poświęcą należycie dużo uwagi wymaganiom tej rasy przed zakupem. Do takiej sytuacji przyczynia się też spora liczba ogłoszeń hodowców szczeniaków w różnych portalach. Prawdziwy znawca zdecyduje się jednak na poważną hodowlę, gdyż docenia prawdziwą naturę i nieustraszony charakter tego upartego psa.
Kangal

© K.Bry / stock.adobe.com
Podstawowe informacje o kangalu
W skrócie: | Kangal to duży, silny pies pasterski. Jako pies niezależny i terytorialny, nie jest odpowiedni dla początkujących. |
Wysokość w kłębie: | 71–79 cm (suka), 74–81 cm (samiec) |
Waga: | 55–65 kg |
Średnia przewidywana długość życia: | 12 lat |
Cena: | od 3500 złotych |
Charakter: | niezależny, odważny, terytorialny, czujny |
Sierść: | krótka do półdługiej, gęsty podszerstek |
Kolor sierści: | jednobarwne (zwykle faliste, płowa lub bułana) z czarną maską |
Wysiłek edukacyjny: | wysoki |
Wysiłek pielęgnacyjny: | niski |
Potrzeba ruchu: | wysoki |
Pochodzenie: | Turcja |
Wygląd
Pies stróżujący z maską
Kto kiedykolwiek zobaczy kangala, nie zapomni widoku tego dumnego psa! Samce mają wysokość w kłębie od 72 do 78 cm, suki są nieco mniejsze przy wzroście od 65 do 73 cm. Kangal może ważyć do 60 kilogramów zgodnie ze standardem FCI. Ogólnie rzecz biorąc, rasa ta w Turcji jest nieco mniejsza i bardziej filigranowa niż w wielu innych krajach. Ten muskularny pies pasterski emanuje spokojem, ale potrafi też szybko zareagować. Jego szeroka głowa jest „obramowana” opadającymi uszami, a zwisający, krzaczasty ogon zakręca się lekko ku końcowi. Sierść czworonoga ma gęsty podszerstek i w zimie jest zwykle nieco dłuższa niż w lecie. W obrębie rasy długość włosów może wahać się od krótkich do półdługich. Charakterystyczna dla kangala jest czarna maska, poza tym sierść może być w kolorze płowym lub czarnym. Nos i uszy powinny być czarne. Standard rasy opisuje kangala jako psa jednobarwnego. Dozwolone są jasne plamy na łapach i szyi, ale obowiązuje zasada, że im mniej bieli, tym lepiej.

© Beata / stock.adobe.com
Historia
Pies pasterski z Turcji
Nazwa rasy „kangal” jest jeszcze dość nowa w FCI, gdyż dopiero od czerwca 2018 roku FCI uznaje tę rasę za niezależną i prowadzi ją pod numerem 331. Pod tym samym numerem figurował do tego czasu „owczarek anatolijski” – w tym miejscu FCI prowadziła nie tylko samego owczarka anatolijskiego i kangala, ale także białego psa pasterskiego akbaşa. Kangal jest teraz osobną rasą, ale turecki Związek Hodowców Psów dąży również do uznania akbaşa przez FCI.
Przeplatanie się nazw różnych tureckich psów pasterskich wynika również z faktu, że regulowana hodowla psów w Turcji dopiero się zaczyna. Historia kangala z kolei sięga daleko wstecz. Przypuszczalnie przybył on na terytorium dzisiejszej Turcji tysiące lat temu za pośrednictwem wędrownych ludów z Azji Mniejszej. Zwłaszcza w środkowej i wschodniej Anatolii przodkowie dzisiejszego Kangala od XII wieku byli wykorzystywani jako psy stróżujące przy stadach owiec i jako psy stróżujące. Mówi się, że szczególnie wiele psów tego gatunku żyło w mieście Kangal, które nadało rasie dzisiejszą nazwę. Z uwagi na to, że było to miasto z karawanami, psy stamtąd rozprzestrzeniały się szybciej niż z odległych wiosek. W latach 60-tych XX wieku do Wielkiej Brytanii trafiało coraz więcej kangali. W tamtych czasach rasa nazywała się jeszcze Karabaş, co w tłumaczeniu oznacza „czarną głowę” i odnosi się do czarnej maski tego psa. Dlatego też nazwa pierwszego klubu hodowlanego w Wielkiej Brytanii brzmiała również „Anatolian Karabash Dog Club”. W końcu ten imponujący czworonożny przyjaciel dotarł również do USA, Francji i Niemiec.

© ferhaterdem / stock.adobe.com
Charakter
Duży pies z temperamentem
Kangal jest bardziej psem stróżującym niż pasterskim, co znajduje również odzwierciedlenie w jego charakterze. Rasa ta jest uważana za bardzo terytorialną i zawsze jest gotowa bronić swoich bliskich oraz terenu. Szczególnie samce mogą mieć tendencję do dominacji i często są trudne do zsocjalizowania z innymi osobnikami. Podczas gdy Kangal jest bardzo przywiązany do swojego dwunożnego stada, zachowuje się w stosunku do obcych w sposób zdystansowany, a nawet może być wrogo nastawiony. Rasa ta jest uważana za inteligentną i niezależną. W końcu jako pies stróżujący, Kangal od wieków musiał ponosić odpowiedzialność za swoje stado – dlatego większość przedstawicieli rasy do dziś lubi podejmować decyzje niezależnie Ten czworonożny przyjaciel potrzebuje dużo przestrzeni, aby spełnić swoje zadanie jako pies stróżujący i obronny.
Wychowanie kangala
Tylko dla znawców
Nie należy lekceważyć samodzielności Kangala. Potrzeba dużo bezpieczeństwa i wiedzy, aby zostać uznanym przez tego psa za przywódcę stada. Ważna jest konsekwencja i doświadczenie z niezależnymi psami. Ale nawet jeśli uzna Cię za dwunożnego samca alfa, w krytycznej sytuacji i tak może podjąć decyzję sam. Starannie przeprowadzone wdrukowanie i socjalizacja z innymi psami jest szczególnie ważna dla młodego przedstawiciela tej rasy. Niemniej jednak zawsze może dojść do nieprzyjemnych sytuacji podczas wspólnych spacerów – wielu kangali nie można skutecznie przywołać, gdy sprawy przybiorą zły obrót. Dzieje się tak dlatego, że Kangal uważa, że zwłaszcza w krytycznych sytuacjach musi błyskawicznie sam zdecydować, jak najlepiej „ochronić” swoje stado i swoje terytorium. Jeśli z jego punktu widzenia atak jest najlepszą obroną, może to szybko zakończyć się katastrofą. Ten pies się nie podporządkuje i dlatego musi mieć prawdziwego znawcę jako właściciela, którzy ma zrozumienie dla natury kangala i jest odpowiednio opanowany. Do swojego doświadczenia z psami trzeba tutaj podejść bardzo krytycznie. Jeśli udało Ci się wyszkolić labradora, to niekoniecznie osiągniesz sukces z kangalem, jeśli będziesz stosować te same metody.
Zdrowie i choroby typowe dla rasy
Wytrzymały miłośnik natury
Rasa ta jest uważana za bardzo wytrzymałą – pod warunkiem, że pies pochodzi z poważnej hodowli. Kupując szczenię, wspieraj wyłącznie renomowanych hodowców, aby promować zdrowie rasy. Psy pasterskie rasy kangal powinny być przebadane pod kątem dysplazji stawów biodrowych zanim zostaną użyte w hodowli – przed zakupem szczeniaka od hodowcy poproś o wgląd w odpowiednią dokumentację. Psy są przyzwyczajone do gorącego lata, jak i mroźnych zim w swojej pierwotnej ojczyźnie, ale mimo to musisz zadbać o to, aby Twój Kangal mógł znaleźć zacienione miejsce do odpoczynku, zwłaszcza w upalne dni. Unikaj również dużego wysiłku w gorącym południu. Po posiłku Twój Kangal potrzebuje odpoczynku, aby spokojnie trawić. Zapobiega to również niebezpiecznemu skrętowi żołądka, na który duże psy są szczególnie podatne. Zdrowy kangal może osiągnąć średni wiek do 12 lat.
Żywienie dla dużego kangala
Duże i ciężkie psy mają szczególne wymagania dotyczące żywienia, aby ich szkielety i stawy mogły się zdrowo rozwijać. Do żywienia młodego kangala zalecana jest karma dla szczeniąt ras dużych. W tego typu produktach zawartość białka i tłuszczu jest dostosowana do wzrostu tych ras psów, gdyż zbyt duża ilość energii w okresie szczenięcym może prowadzić do uszkodzenia kości. Unikaj karmy dla psów, która zawiera ziarna lub nawet cukier, a zamiast tego zdecyduj się mokrą lub suchą karmę, gdzie mięso jest na pierwszym miejscu składników. Zapobiegaj nadwadze swojego kangala, zwracając uwagę na jego talię. Jeśli nabiera zbyt dużo tkanki tłuszczowej, należy zmniejszyć porcję lub zapewnić mu więcej ruchu. Otyłość jest, oprócz niedoborów pokarmowych w wieku szczenięcym, kolejnym czynnikiem, który może prowadzić do bolesnych problemów ze stawami. Naturalne przekąski, takie jak uszy wołowe czy kości ze skóry wołowej, dobrze sprawdzają się, aby zaspokoić potrzebę żucia psa. Z kolei podawanie psu prawdziwych kości zwierząt może prowadzić do urazów. A poza tym zawsze pamiętaj, aby zapewnić swojemu czworonożnemu przyjacielowi dostęp do świeżej wody.
Warunki utrzymania
Łatwy w pielęgnacji
Jeśli chodzi o pielęgnację sierści, kangal nie stawia żadnych wyzwań: Szczotkuj go co kilka dni, aby usunąć luźne włosy. Dwa razy do roku należy go częściej szczotkować, ponieważ podczas zmiany sierści traci więcej włosów. Brud w jego sierści można pozostawić do wyschnięcia, a następnie wyszczotkować. Zbyt zabrudzonego kangala należy oczyścić mokrą szmatką. W lecie natomiast kąpiel może być miłym odświeżeniem dla psa. W ciepłej porze roku należy również regularnie sprawdzać swojego Kangala pod kątem obecności kleszczy i w razie potrzeby usuwać małe szkodniki za pomocą szczypiec do kleszczy. Przyzwyczajaj swojego psa już w szczenięcym wieku do tego, że wszędzie go dotykasz i regularnie sprawdzasz jego uszy i pazury. Jeśli chodzi o uszy, to w przypadku zabrudzeń należy je wyczyścić za pomocą specjalnego środka do czyszczenia uszu dla psów. Pazury mogą stać się zbyt długie, zwłaszcza u starszych psów – w razie potrzeby należy je skrócić za pomocą odpowiednich nożyczek. Jeśli masz wątpliwości, poproś weterynarza, aby pokazał Ci jak się to robi.
Relaks i zajęcie
Najważniejsza zasada: z kangalem trzeba na spokojnie. Ten majestatyczny pies szybko się ekscytuje podczas intensywnych zabaw, a do tego nie należy go zachęcać. Należy położyć nacisk na sporo podstawowego treningu posłuszeństwa w codziennym życiu, aby wspierać budowanie zaufania i więzi. Tropienie i zabawy wymagające myślenia mogą być również świetną zabawą dla Twojego Kangala, a ponadto go zbytnio nie rozochocą. Sporty dla psów, takie jak agility, dog dancing i tym podobne, nie nadają się ani do charakteru, ani do wytrzymałego ciała kangala. Aby zapobiec chorobom stawów, silne psy generalnie nie powinny skakać ani wchodzić po wielu schodach. Twój kangal będzie sobie cenił wspólne spacery i dłuższe wycieczki, podczas których zazwyczaj musi pozostać na smyczy.
Czy kangal do mnie pasuje?
Kangal to pies dla znawców, którzy cenią sobie niezależnego towarzysza u boku, ale potrafią też go z szacunkiem kontrolować. Tylko nieliczni miłośnicy psów potrafią trzymać kangala odpowiedzialnie i zgodnie z wymaganiami tej rasy. Jeśli w gospodarstwie domowym mieszkają dzieci, to zdecydowanie powinny dorosnąć trochę, zanim kangal się do Ciebie wprowadzi. Nie nadaje się do życia w mieście, gdyż powinien mieć dostępną dużą przestrzeń w postaci własnego terytorium.
Czy kangal nadaje się na psa stróżującego? Tak, oczywiście. Jeśli masz owce lub dużą posiadłość, Twój kangal będzie niezawodnie pilnował dobytku. Niezbędne jest jednak zapewnienie mu intensywnych kontaktów społecznych. W swojej tureckiej ojczyźnie psy te żyły zazwyczaj wyłącznie na zewnątrz, ale często towarzyszyły koczownikom lub półkoczownikom. Nawet w Europie Kangal może spędzać większość czasu na zewnątrz, ale nadal należy umożliwić mu dostęp do domu, a tym samym udział w życiu społecznym. Bliska więź wpływa też pozytywnie na wychowanie, dzięki czemu kangal czasem odłoży na bok swój upór, jeśli będzie darzył Cię uczuciem. Z drugiej strony, kangal wyrzucony do ogrodu nie jest szczęśliwym strażnikiem, a ponadto istnieje ryzyko, że z powodu braku kontaktów społecznych nawet polubi obcych kręcących się po posesji.
W każdym razie obowiązuje następująca zasada: kangal potrzebuje dużej i zabezpieczonej przed włamaniem ogrodzonej posesji, na której może swobodnie poruszać się i którą może pilnować. Powinno się tam też znaleźć dla niego schronienie odporne na warunki atmosferyczne. Ten pies ma zazwyczaj silny instynkt łowiecki oraz skłonność do szczekania – sąsiedzi, którym może przeszkadzać hałas, powinni mieszkać dalej.
Pies tej wielkości to także wysokie koszty związane z jego codziennym wyżywieniem. Do tego dochodzą koszty weterynaryjne oraz wydatki na ubezpieczenie OC i ewentualnie na podatek od psa. W razie wątpliwości oblicz wcześniej, ile musisz wydać w tym zakresie i pomyśl o rezerwach na nieprzewidziane koszty weterynaryjne.
Zanim Twój nowy współlokator się wprowadzi, zastanów się, kto będzie pilnował Twojego czworonożnego przyjaciela, gdy będziesz na wakacjach lub chory. Pies terytorialny tej wielkości niekoniecznie będzie szczęśliwy, jeśli będzie Ci towarzyszył na wakacjach – lepiej zorganizować mu kompetentną opiekę w jego domu.
Gdzie znajdę kangala?
Niestety wśród hodowców kangala jest wiele „czarnych owiec”, które po prostu chcą zarobić na tym, że coraz więcej osób chce mieć tego majestatycznego psa postrzeganego jako symbol statusu. Pseudohodowcy przykładają niewielką wagę do typu, temperamentu i zdrowia, a zamiast tego koncentrują się na osiągnięciu zysku hodując to potężne zwierzę. Jeśli szukasz kangala, natkniesz się na niezliczoną ilość stron internetowych i platform sprzedających, gdzie sprzedaje się szczeniaki bez papierów. Omiń je szerokim łukiem i rozejrzyj się za renomowanym hodowcą. Kupuj szczeniaka tylko od hodowcy, który jest zrzeszony w klubie dla psów uznanym przez FCI i który chętnie udzieli Ci informacji o swoich podopiecznych, ich zdrowiu i celu hodowlanym. Dobrym znakiem jest też, jeśli kwestionuje Twoją motywację do trzymania kangala i nie sprzedaje swojego kangala każdemu.
Zastanów się również, czy dorosły kangal jest dla Ciebie odpowiedni. Wiele kangali, czy to z hodowli, czy z czarnego rynku, trafia do schroniska dla zwierząt, ponieważ właściciele byli przeciążeni upartym charakterem psa. Jeśli interesujesz się kangalem, prawdopodobnie masz już dużo doświadczenia z psami – może więc spełniasz wymagania, aby dać kangalowi, który został porzucony przez przeciążonych właścicieli, szanse na szczęśliwe psie życie? Warto wspomnieć w tym miejscu, że w schronisku często czeka wiele psów stróżujących i podobnych do nich ras mieszanych, które wyglądem przypominają kangala. Jeśli nie możesz znaleźć swojego kangala w lokalnym schronisku zwierząt, stowarzyszenia psów pasterskich w mogą Ci pomóc. W takich i podobnych organizacja zwykle zawsze jest wiele psów tego typu, w tym ras mieszanych, które czekają na nowy dom. Dowiedz się jak najwięcej o historii takiego psa, aby ustalić, czy pasuje do Ciebie i Twoich doświadczeń z psami.