Serwal

Artykuł napisany przez Bärbel Edel
Serwal w swoim naturalnym środowisku

Serwal przemierza Park Narodowy Masai Mara w Kenii.

Serwal to afrykański kot drapieżny o żółtawej, cętkowanej sierści. Serwale trzymane bywają również jako egzotyczne zwierzęta domowe lub wykorzystywane do hodowli kotów Savannah – krzyżówki dzikich kotów z kotami domowymi. Niemniej jednak serwal to dzikie zwierzę i bycie częścią ludzkiego gospodarstwa domowego nie leży w jego naturze.

Wygląd serwala: Drobny, cętkowany kot drapieżny

Serwal (właściwie: Leptailurus serval) rozmiarem przypomina rysia i należy do grupy kotów drapieżnych. Jego nazwa prawdopodobnie pochodzi od portugalskiej nazwy rysia brzmiącej „lobo-cerval”.

Jak duży jest i ile waży serwal?

W porównaniu do innych dzikich kotów, nie jest zbyt rosły. Samce dorastają do jednego metra długości i 62 centymetrów wysokości i ważą nie więcej niż 13 kilogramów. Samice są nieco mniejsze i lżejsze.

Spośród wszystkich kotów serwal ma najdłuższe nogi w stosunku do ciała, a jego ogon jest relatywnie krótki.

Szczególnie rzuca się w oczy jego niewielka głowa z osadzonymi na niej dużymi uszami, przypominającymi uszy nietoperza, które odpowiadają za doskonały słuch tego drapieżnego kota.

Sierść z indywidualnym wzorem

Sierść serwala ma kolor piaskowy lub ochrowy i ozdobiona jest czarnymi plamkami.

Pomiędzy poszczególnymi osobnikami istnieją wyraźne różnice w ich ułożeniu: Niektóre z nich mają małe cętki, inne dużo większe. U niektórych serwali cętki zlewają się ze sobą i z daleka wyglądają jak paski.

Na wyżynnych terenach Afryki Wschodniej występują także jednolicie czarne egzemplarze.

Serwal w trawie
Charakterystyczna dla serwala jest mała głowa z dużymi uszami.

Charakter: Typowy drapieżnik

Serwale to samotnicy, których można spotkać w parach tylko w okresie rozrodczym. Po trwającej do 74 dni ciąży, samice rodzą zazwyczaj dwoje kociąt. Noworodki ważą około 250 gramów i są ślepe.

Z kocią mamą żyją do pierwszego roku życia, po czym opuszczają jej terytorium.

Podobnie jak inne gatunki kotów, serwale oznaczają swój rewir za pomocą specjalnych śladów zapachowych – samiec może oznaczać swoje terytorium nawet czterdzieści razy.

Czy serwal jest niebezpieczny?

Nawet w niewoli koty te zachowują swój „dziki” charakter. Nie dają się oswoić i przez całe życie pozostają powściągliwe w stosunku do człowieka. Są zdecydowanie bardziej agresywne niż koty domowe i mogą stać się niebezpieczne.

Bardziej przychylne człowiekowi są tylko te zwierzęta, które były przez niego wychowywane od najmłodszych lat.

karma dla kotow rasowych

Domem serwala są sawanny w Afryce, gdzie wybiera tereny położone w sąsiedztwie zbiorników wodnych, które porastają wysokie trawy i trzciny. Tam poluje na małe zwierzęta, ptaki i ryby.

Jego terytorium może rozciągać się na odległość 12 kilometrów kwadratowych. Chociaż nie należy do gatunków zagrożonych, życie serwala utrudniają systematycznie zmniejszające się naturalne siedliska. Serwal zniknął na przykład z krajobrazu Afryki Północnej, podczas gdy kiedyś był szeroko rozpowszechniony na całym kontynencie.

Jak długo żyje serwal?

Trzymane w niewoli zwierzęta mogą żyć nawet 20 lat, w naturze zazwyczaj nie dożywają takiego wieku.

Serwal jest aktywny o zmierzchu, kiedy to nadchodzi czas na polowanie na gryzonie, zające, małe antylopy i ptaki. W jego menu znajdują się także węże, żaby i ryby.

Podczas polowania w wysokiej trawie, bardzo przydają mu się długie nogi i doskonały słuch. Zabija swoją ofiarę skacząc na nią i chwytając ją przednimi łapami. Serwale są świetnymi skoczkami – potrafią skakać na wysokość 4 metrów w górę, dzięki czemu schwytanie ptaka w locie nie stanowi dla nich żadnego problemu.

Młode serwale przed zjedzeniem swojej ofiary lubią się z nią chwilę pobawić – to zachowanie przejawiają także koty domowe.

W Polsce serwale należą do nielicznych gatunków dzikich zwierząt, których trzymanie w domu nie wymaga uzyskania zezwolenia. Fakt ich posiadania należy jednak zgłosić do urzędu miasta lub starostwa. Inaczej jest w przypadku hodowli, które podlegają obowiązkowi rejestracji.

Ile kosztuje serwal?

Cena oferowanych na amerykańskich stronach internetowych serwali waha się od 4.000 do 5.000 dolarów.

Jednak nawet jeśli podobają Ci się te cętkowane koty i możesz sobie pozwolić na zakup jednego z nich oraz dysponujesz odpowiednio dużą przestrzenią, gdzie można zorganizować im wybieg, pamiętaj, że serwale to dzikie zwierzęta i nie powinny być trzymane w niewoli.

Trzymanie jako zwierzęta domowe jest sprzeczne z naturą serwali

Zapewnienie serwalowi warunków odpowiednich dla gatunku w prywatnym gospodarstwie domowym jest po prostu niemożliwe. Ponadto, zwierzęta te – pomimo swoich stosunkowo niewielkich rozmiarów – mogą stać się niebezpieczne i poważnie zranić dzieci czy inne zwierzęta domowe.

Zdarza się również, że będące przedmiotem nieprzemyślanych zakupów serwale trafiają do schronisk dla zwierząt, ponieważ ich utrzymanie przerosło możliwości ich nabywców.

Serwal leżący w trawie
Serwale mogą być niebezpieczne dla człowieka i innych zwierząt domowych.

Wiele osób uważa egzotyczne koty drapieżne za fascynujące i marzy o posiadaniu tygrysa miniaturki.

Rosnący popyt na koty ras hybrydowych

Hodowla kotów hybrydowych miała na celu zaspokojenie coraz większego zainteresowania takimi zwierzętami. W ten sposób powstały koty bengalskie oraz Savannah – krzyżówka serwala i kota domowego.

W wielu krajach trzymanie potomstwa pochodzącego ze skrzyżowania serwala z kotem domowym wymaga zezwolenia.

Problematyczna hodowla

Hodowla kotów rasy Savannah jest problematyczna. Chociaż ich kojarzenie jest możliwe, serwale i udomowione koty nie są dla siebie stworzone. Podczas krycia, większych rozmiarów serwal może poważnie zranić znacznie mniejszą od niego kotkę domową.

Poza tym, ciąża u „normalnych” kotek trwa 63 dni, u serwali natomiast 10 dni dłużej. Tak więc w wyniku skojarzenia serwala z kotem domowym, kocięta mogą urodzić się niedojrzałe i często potrzebują pomocy człowieka.

Jeśli natomiast kotka serwala po pokryciu przez kota domowego urodzi kocięta hybrydowe, istnieje ryzyko, że odrzuci je, stwierdzając, że się zbyt małe. W końcu zdrowe kocięta serwala ważą po urodzeniu około 250 gramów, a przeciętne kocięta zaledwie od 90 do 110 gramów.

Na marginesie: Samce urodzone w wyniku krzyżówki pozostają bezpłodne przez trzy pokolenia.

Podsumowanie: Serwal nie jest i nie będzie kotem domowym

Nie należy kupować serwala czy kota Savannah wyłącznie ze względu na ich nietuzinkowy wygląd.

Domem serwali są dzikie tereny Afryki i tylko tam mogą żyć w zgodzie ze swoją naturą. Należy również pamiętać, że dzikie zwierzęta są często wyłapywane i sprzedawane nielegalnie, dlatego nie powinno się przyczyniać do takich przestępczych działań.

Wspieranie hodowli kotów hybrydowych też nie jest najlepszym pomysłem, ponieważ wiąże się ona z cierpieniem zwierząt. Zamiast tego lepiej zainteresować się zwykłymi kotami domowymi, które nierzadko wyglądem przypominają swoich dzikich krewnych i nie odbiegają od nich urodą.


Bärbel Edel
Profilbild von Magazin-Autorin Bärbel Edel

Dziennikarka, której największą pasją są zwierzęta. Już podczas studiów badała relacje między ludźmi a psami. Kilka lat temu adoptowała kocurka z monachijskiego schroniska dla zwierząt. Elvis stał się dla niej inspiracją do założenia bloga o kotach „Lieblingskatze” (niem. ulubiony kot), a także do zajęcia się zwierzętami w pracy dziennikarskiej. Poprzez swoje artykuły chciałaby pomóc ludziom lepiej zrozumieć ich pupili.


Najczęściej polecane