Zwichnięcie rzepki u psa 

Czy ostatnio Twój podopieczny na spacerach zaczął nagle podkurczać nogę, aby za chwilę poruszać się zupełnie normalnie i wydaje się przy tym w ogóle nie odczuwać bólu? Możliwe, że doszło u niego do zwichnięcia rzepki. Wyjaśniamy z czym wiąże się ta dolegliwość i jak ją rozpoznać.

Predyspozycje rasowe: Które psy są szczególnie narażone na zwichnięcie rzepki?

Zwichnięcie rzepki występuje znacznie częściej u psów małych ras, takich jak chihuahua, buldog francuski, maltańczyk oraz yorkshire terier. Niemniej, rzepki u przedstawicieli większych ras również mogą ulec przemieszczeniu.

Objawy: Jakie są objawy zwichnięcia rzepki u psa?

Zwichnięcie rzepki objawia się różnie w zależności od postaci i stopnia jego nasilenia. Zasadniczo zmianie ulega sposób poruszania się czworonoga.

Typowym objawem w przypadku młodych psów cierpiących na wrodzoną, obustronną postać tego schorzenia jest kulawizna, a ich chód przypomina królicze skoki. Jeśli zwichnięcie rzepki jest jednostronne, pies odstawia i odgina chorą kończynę.

Starsze psy z samoistnym zwichnięciem mogą wykazywać oprócz kulawizny również nagły ból. Pojawia się głównie wówczas, gdy w wyniku urazu uszkodzone zostały inne struktury kolana (np. zerwane zostało więzadło krzyżowe).

Diagnoza: Jak diagnozuje się zwichnięcie rzepki u psa?

Jeśli Twój podopieczny kuleje, może to oznaczać poważne choroby lub urazy aparatu ruchu. Dlatego bardzo ważne jest, aby w przypadku utrzymującej się kulawizny skonsultować się z lekarzem weterynarii. W celu potwierdzenia podejrzenia zwichnięcia rzepki u psa, specjalista ostrożne zbada palpacyjnie kolano i sprawdzi w jakim stopniu i w jakim kierunku rzepka się przemieściła, rozciągając i zginając staw kolanowy, jednocześnie wywierając coraz większy nacisk na rzepkę.

Na podstawie swoich obserwacji zakwalifikuje dolegliwość do jednego z czterech stopni:

Stopień	Objawy
1	Możliwe jest palpacyjne, a rzadziej samoistne przemieszczenie się rzepki i jej powrót na swoje miejsce po ustąpieniu obciążenia.
2	Możliwe jest palpacyjne i samoistne przemieszczenie się rzepki, ale pozostaje ona zwichnięta do czasu wyprostowania kończyny lub manualnej repozycji.
3	Rzepka jest zwichnięta i po manualnej repozycji ponownie ulega przesunięciu.
4	Zwichnięcie rzepki jest trwałe i przywrócenie jej anatomicznego położenia nie jest możliwe.

Aby dokładniej przyjrzeć się położeniu rzepki i otaczającym ją strukturom przeprowadza się badanie rentgenowskie. Pomaga to również ocenić kąt zwichnięcia.

© AlexandruPh / stock.adobe.com

Leczenie: Jak wygląda leczenie zwichnięcia rzepki u psa?

Operować czy nie operować? Przemieszczenie rzepki nie zawsze wymaga leczenia chirurgicznego. Jakość życia psów, których rzepka została zwichnięta w stopniu 1 lub 2 jest zazwyczaj nie pogorszona.

W przypadku uszkodzeń wyższych stopni i powracającego bólu warto rozważyć operację. Tylko w ten sposób bowiem można złagodzić dyskomfort psa. Podczas zabiegu lekarz weterynarii pogłębia bloczek kości udowej i przemieszcza guzowatość kości piszczelowej.

Jeśli chrząstka stawowa jest uszkodzona (w wyniku zwyrodnień), lekarz weterynarii może odbudować powierzchnię stawu za pomocą implantu. Możliwe jest również chirurgiczne skorygowanie poważnych przesunięć osi kości udowej i podudzia.

Okres rekonwalescencji po zabiegu wynosi około sześciu tygodni i w tym okresie absolutnie wykluczone są wszelkie aktywności sportowe. Powodzenie operacji lekarz weterynarii ocenia dwa miesiące po operacji za pomocą badania rentgenowskiego. Zaleca się wówczas fizjoterapię, aby wzmocnić okoliczne mięśnie.

Koszty: Ile kosztuje chirurgiczne leczenie zwichnięcia rzepki u psa?

Koszt zabiegu zależy od wielu czynników. Oprócz samej operacji, należy wziąć pod uwagę wydatki związane z badaniami wstępnymi i kontrolnymi, przepisanymi lekami (np. środkami przeciwbólowymi lub antybiotykami) oraz zastosowanymi materiałami.

Dodatkowo, poza zwyczajowymi godzinami pracy gabinetu weterynaryjnego oraz w weekendy ceny zabiegów są wyższe i należy wówczas liczyć się z wydatkiem rzędu kilku tysięcy złotych. Warto poprosić lekarza weterynarii o wstępny kosztorys jeszcze przed przystąpieniem do leczenia, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.

Przyczyny: Co powoduje zwichnięcie rzepki u psa?

O zwichnięciu rzepki mówimy, gdy ucieka ona z rowka bloczkowego w stawie kolanowym.
Może być ono stałe lub nawracające, przyśrodkowe oraz boczne.

Zwichnięcie boczne

Ta postać zwichnięcia rzepki występuje rzadziej, ale częściej u psów większych ras. Podejrzewa się, że rzepka przesuwa się na zewnątrz w wyniku spowodowanego przez rotację kości udowej i nieprawidłowe ustawienie szyjki kości udowej przemieszczenia mięśni.

Zwichnięcie przyśrodkowe rzepki

Jest to najczęstsza postać zwichnięcia rzepki, spowodowana wrodzonym lub nabytym brakiem pokrywania się osi przebiegu mięśnia czworogłowego razem z rzepką z osią bloczka kości udowej w kończynach miedniczych, które tworzą kształt litery „O”, wypychając rzepkę z jej naturalnego położenia podczas kurczenia się mięśni. Jeśli pies ma do tego predyspozycje genetyczne, objawy pojawiają się jednostronnie lub obustronnie, zazwyczaj jeszcze przed ukończeniem pierwszego roku życia.

Rokowania: Jakie są szanse powodzenia leczenia?

W ostatnich latach rokowania w przypadku zwichnięcia rzepki u psów znacznie się poprawiły za sprawą postępu dokonanego w zakresie zabiegów chirurgicznych. Chociaż w każdym przypadku zależą one od stopnia zwichnięcia i uszkodzenia chrząstki, wykonana odpowiednio wcześnie operacja zazwyczaj przynosi oczekiwane rezultaty.

Profilaktyka: Czy zwichnięciu rzepki u psa można zapobiec?

Chociaż odpowiednio wyćwiczone mięśnie uda utrzymują rzepkę w odpowiednim położeniu, nie zawsze zapobiega to jej zwichnięciu. Dużo ważniejsze jest wykonywanie regularnych badań zwierząt hodowlanych, aby zadbać o zdrowie szczeniąt i wykluczyć przypadki wrodzonego zwichnięcia rzepki.