Ryzyko zachorowania na przewlekłą niewydolność nerek u kotów rośnie wraz z wiekiem. Polega ona długotrwałej utracie funkcji nerek. Choroba postępuje stopniowo i towarzyszą jej nieodwracalne uszkodzenia, po kilku miesiącach prowadzące do wystąpienia objawów, takich jak wymioty, zmęczenie czy zagrażające życiu zaburzenia równowagi elektrolitowej. Z lektury poniższego artykułu dowiesz się, jak rozpoznać niewydolność nerek u kotów i jakie metody leczenia są dostępne.
© VadimGuzhva / stock.adobe.com
Po zauważeniu pierwszych objawów niewydolności nerek u kota, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Niewydolność nerek u kotów jest poważną chorobą i w przypadku niepodjęcia leczenia może zagrażać życiu zwierzęcia. Często postępuje powoli i znacząco wpływa na jakość życia kota. Wczesne wykrycie i leczenie mogą jednak spowolnić jej postęp i wydłużyć długość życia. Dlatego regularne kontrole weterynaryjne są szczególnie ważne w przypadku starszych mruczków.
Nerki są centralnym narządem, odpowiedzialnym za równowagę wodno-elektrolitową w organizmie oraz wydalanie toksycznych produktów przemiany materii wraz z moczem. Mają kształt fasoli i znajdują się w jamie brzusznej, w przestrzeni zaotrzewnowej. W przeciwieństwie do psów, u kotów znajdują się mniej więcej na tej samej wysokości.
Te silnie ukrwione organy zbudowane są z rdzenia składającego się ze stożkowanych struktur zwanych piramidami oraz kory nerkowej. W obrębie tych struktur znajdują się liczne jednostki funkcjonalne (nefrony), obejmujące ciałka nerkowe (kłębuszki nerkowe), korę nerkową i kanaliki nerkowe rdzenia. W dolnej części nerek położona jest miedniczka nerkowa, która zbiera wytwarzany mocz i kieruje go do moczowodu.
Wcześniej dolegliwość ta była określana terminem przewlekłej niewydolności nerek, ale obecnie lekarze weterynarii częściej używają określenia przewlekła choroba nerek. Oznacza ona stopniową utratę funkcji nerek, którą potocznie nazywamy niewydolnością.
W końcowym stadium niewydolności nerki przestają pracować. Jednak niektórzy specjaliści używają terminu niewydolność nerek, opisując zespój objawów, obejmujących problemy z nerkami.
© Alexandr / stock.adobe.com
Szczególnie podatne na choroby nerek są koty w starszym wieku. Wynika to z faktu, że nerki posiadają stosunkowo dobrą zdolność kompensacji – w przypadku uszkodzenia, działają bez większych ograniczeń do pewnego stopnia degradacji (około 75%).
Gdy próg ten zostanie przekroczony i uszkodzonych zostanie zbyt wiele nefronów, pojawiają pierwsze objawy niewydolności – zazwyczaj u kocich seniorów. Jeśli choroba będzie dalej postępowała, może prowadzić do całkowitej utraty ich funkcji, bezpośrednio zagrażającej życiu zwierzęcia.
Problemy z nerkami u kotów rozwijają się stopniowo. Zanim pojawią się pierwsze objawy, często mijają miesiące, a nawet lata. Jednak wówczas narządy wydalnicze są zazwyczaj już tak poważnie uszkodzone, że wyleczenie ich nie jest możliwe. Niemniej, proces ten można spowolnić dzięki ukierunkowanej terapii, która poprawia jakość życia zwierzęcia.
Jeśli choroba nerek jest już w zaawansowanym stadium, pojawiają się objawy, takie jak niechęć do jedzenia, wzmożone pragnienie, wymioty i biegunka. Nie należy lekceważyć. Na końcowym etapie problemy zdrowotne wywołane niewydolnością nerek prowadzą bowiem do śmierci kota.
Nerki kota mogą ulec uszkodzeniu na skutek różnych chorób i czynników, powodując ostrą lub częściej przewlekłą (chroniczną) niewydolność nerek:
Koty są szczególnie podatne na choroby nerek, dlatego bardzo ważne jest, aby w przypadku wystąpienia powyższych objawów jak najszybciej skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Informacje dotyczące momentu pojawienia się pierwszych objawów, statusu szczepień oraz ewentualnego spożycia substancji toksycznych ułatwią specjaliście postawienie diagnozy.
Jeśli podczas wizyty w gabinecie weterynaryjnym stan ogólny kota jest mocno pogorszony lub pojawią się ostre, zagrażające jego życiu objawy w postaci zaburzeń rytmu serca, wskazana jest natychmiastowa interwencja. W przypadku zaburzonej gospodarki wodno-elektrolitowej i niedoboru płynów zwierzę otrzymuje wlewy dożylne, a następnie przeprowadza się specjalistyczne badanie nerek, które rozpoczyna się badaniem palpacyjnym górnej części jamy brzusznej. Lekarz weterynarii jest w stanie na tym etapie wykryć bolesność i zmiany strukturalne w nerkach, obejmujące na przykład ich nieprawidłową wielkość. Dokładniej można je zbadać za pomocą badań obrazowych (np. RTG, USG).
W przeciwieństwie do zmian strukturalnych, czynność nerek można ocenić jedynie na podstawie specjalistycznego badania krwi i moczu, których wyniki pozwolą określić, z jaką postacią – ostrą czy przewlekłą, niewydolności nerek u kota mamy do czynienia. Obejmują one w szczególności poniższe parametry:
Leczenie niewydolności nerek obejmuje stosowanie odpowiedniej diety i środki wspomagające.
Jakość życia kotów cierpiących na choroby nerek można poprawić, stosując zbilansowaną, oszczędzającą nerki dietę. Jej celem jest zmniejszenie ilości toksycznych produktów przemiany materii w organizmie oraz wyrównanie niedoborów elektrolitów oraz witamin. Karma dla chorych kotów powinna charakteryzować się:
Uwaga: Odpowiednia dietetyczna karma może wspierać naturalne funkcje obronne organizmu naszego kota, ale nie wyleczy ani nie zapobiegnie powstaniu samej dolegliwości. Żywienie kota należy zawsze skonsultować z lekarzem weterynarii. Karmy specjalnego przeznaczenia znajdziesz w sklepie internetowym zooplus.
Ważne: W przypadku kotów chorych na niewydolność nerek konieczne jest regularne wykonywanie badań krwi. Dopóki ich wyniki nie poprawią się, kot powinien być na diecie. Należy wówczas unikać także przysmaków dla kotów, ponieważ często są bogate w fosfor i niskiej jakości białka.
Objawy towarzyszące niewydolności nerek u kota można złagodzić, stosując środki wspomagające:
Niestety, domowe sposoby ani nie złagodzą, ani nie wyleczą problemów kota z nerkami, chociaż małe sztuczki mogą pomóc w zachęceniu kota do jedzenia nowej dietetycznej karmy. Przed podaniem należy delikatnie podgrzać karmę, aby była bardziej atrakcyjna dla zwierzęcia. Suchą karmę natomiast możemy wymieszać z wodą i pozwolić jej napęcznieć.
Raz uszkodzone nerki nie zregenerują się. Niemniej, wczesna diagnoza i stosowanie diety mogą znacznie zmniejszyć skutki niewydolności nerek, wydłużyć życie kota oraz poprawić jego jakość.
Długość życia chorego kota zależy między innymi od tego, jak bardzo nerki są uszkodzone i jak organizm kota reaguje na leczenie. Specjaliści dzielą przewlekłą niewydolność nerek u kotów na cztery stadia, przy czym stadium IV oznacza ich poważne uszkodzenie. Na tym etapie u zwierzęcia występują ciężkie objawy, a wartości parametrów nerek są znacznie podwyższone. W przypadku niepodjęcia leczenia, średnia długość życia chorych kotów wynosi 35 dni. We wcześniejszych stadiach i przy odpowiednim leczeniu, chore zwierzęta mogą żyć nawet kilka lat.
Jeśli choroba jest bardzo zaawansowania, jej objawy mogą okazać się na tyle poważne, że stanowią przyczynę ogromnego cierpienia. W takim przypadku należy z lekarzem weterynarii rozważyć możliwość eutanazji.
Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.
Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?
