FIP u kota (zakaźne zapalenie otrzewnej u kota) 

Zakaźne zapalenie otrzewnej u kota (FIP) jest jedną z najbardziej przerażających chorób zakaźnych u kotów – i niestety nie bez przyczyny. Co ma z nią wspólnego koronawirus kotów (FCoV)? Nasz artykuł podsumowuje najważniejsze informacje na temat FIP u kota i wyjaśnia, jak możesz uchronić swojego pupila przed konsekwencjami.

Jak niebezpieczny jest FIP u kota?

Jakkolwiek drastycznie by to nie brzmiało: Jeśli kot jest rzeczywiście chory na FIP, to jest to niestety pewny wyrok śmierci. Lekarze weterynarii ciężko pracują nad znalezieniem skutecznych leków do zwalczania choroby, ale do tej pory nie został jeszcze zatwierdzony żaden lek.

Objawy: Jakie są główne objawy choroby?

Przede wszystkim należy wyraźnie odróżnić objawy zakażenia raczej niegroźnym koronawirusem kotów od objawów choroby FIP u kota.

Koronawirus kotów zazwyczaj nie wywołuje żadnych objawów lub wywołuje jedynie łagodne objawy, takie jak lekka biegunka i katar. Jeśli jednak wirus zmutuje w FIP (FIPV), pierwsze objawy pojawiają się po różnym czasie.

W pierwszej fazie choroby, dotknięte nią koty wykazują raczej niespecyficzne objawy, takie jak:

• gorączka
• brak apetytu
• zmęczenie
• lekkie trudności z oddychaniem

Początkowo pierwsze objawy ponownie ustępują. Po jakimś czasie pojawiają się objawy drugiej fazy. W tym przypadku rozróżniamy dwie postacie FIP u kota:

Mokry (wysiękowy) FIP

W mokrej postaci zakaźnego zapalenia otrzewnej kotów dochodzi do zapalenia otrzewnej (peritonitis). Płyn wycieka na zewnątrz i gromadzi się w jamie otrzewnej (wodobrzusze). Typowy jest zatem gruby brzuch, podczas gdy kot dalej chudnie.

W niektórych przypadkach zapalenie rozprzestrzenia się na opłucną, a płyn zbiera się również w jamie opłucnej. Oprócz tych objawów często występują anemia i żółtaczka.

Suchy FIP

Wykrycie suchej postaci FIP u kotów, w przeciwieństwie do wariantu mokrego, nie jest tak proste. Najczęściej koty mają powtarzające się ataki gorączki i czasami problemy z oddychaniem. Dochodzi do zapalenia narządów wewnętrznych, takich jak wątroba, śledziona czy nerki.

Najważniejsze objawy choroby w skrócie:

• gorączka
• apatia
• wychudzenie
• anemia
• powiększenie obwodu brzucha (z powodu nagromadzenia płynu z zapalenia otrzewnej)
• żółtaczka

Diagnostyka: Jak można wykryć FIP u kota?

Jeśli ogólny stan kota jest zły lub zauważysz u niego jakieś niepokojące objawy, wskazana jest wizyta u lekarza weterynarii. Kliniczne badanie ogólne i odbyte szczepienia kota dają już pierwsze wskazówki co do rozpoznania.

Jeżeli istnieje podejrzenie obecności FIP u kota, weterynarz rozpoczyna dalsze badania. Niestety, nie ma jednego ostatecznego badania, które pomogłoby zdiagnozować FIP u kota. Diagnostyka przypomina raczej puzzle, które składają się z wielu pojedynczych elementów. Jeśli wiele elementów układanki wskazuje na zakaźne zapalenie otrzewnej kotów, infekcja jest bardzo prawdopodobna.

Lekarz weterynarii przeprowadza następujące badania:

• Badania krwi: Typowe zmiany w obrazie krwi, takie jak spadek poziomu czerwonych krwinek (anemia), uzasadniają to podejrzenie.
• Wykrywanie przeciwciał: Samo wykrycie przeciwciał nie stanowi dowodu na występowanie choroby, jednak koty cierpiące na FIP mają zwykle znacznie wyższą liczbę przeciwciał.
• Bezpośrednie wykrywanie patogenów: Wirus FIP może być wykryty bezpośrednio we krwi, kale lub wydzielinie z brzucha. Jednakże, jeżeli wynik tego testu jest negatywny, nie wyklucza to FIP u kota.
• Badanie patologiczne: Smutne, ale bardzo często prawdziwe –

ostateczna diagnoza FIP jest zwykle stawiana przez patologa dopiero po śmierci kota.

Terapia: Czy zakaźne zapalenie otrzewnej kotów jest uleczalne?

FIP u kota niestety nadal jest nieuleczalny. Tak długo, jak stan kota na to pozwala, lekarz weterynarii stosuje działania wspomagające. Leczenie poprawia jakość życia dotkniętego chorobą kota. Jeśli stan zdrowia dramatycznie się pogarsza, pozostaje wówczas zwykle jedynie pomoc w uśmierzeniu bólu.

Ale miejmy nadzieję, że już nie długo znajdzie się rozwiązanie: W USA pojawił się nowy środek, który wydaje się być skuteczny w walce z wirusem. Lek ten nie został jednak jeszcze dopuszczony do stosowania w Europie. Dlatego lekarze weterynarii nie mogą jeszcze stosować tej substancji czynnej na FIP u kota.

Jeśli lek okaże się skuteczny w ramach procedury dopuszczenia, to miejmy nadzieję, że wkrótce zostanie dopuszczony do stosowania w naszym kraju.

Rokowania: Jakie są szanse na wyleczenie?

Zakażenie koronawirusem kotów ma zazwyczaj łagodny przebieg, dlatego rokowania są dość dobre. Jeśli jednak dojdzie do mutacji koronawirusa do FIPV i nastąpi rozwój choroby, to rokowania są niestety beznadziejne.

Przyczyny: Jak dochodzi do rozwoju choroby?

Jeśli chodzi o przyczyny występowania FIP u kota, należy przede wszystkim wyraźnie odróżnić zakażenie koronawirusem kotów (FCoV) od zakaźnego zapalenia otrzewnej kotów.

FCoV jest powszechny wśród kotów. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z kałem, śliną i wydzielinami z nosa, ale także przez zanieczyszczone przedmioty. Ludzie, co należy podkreślić, nie zarażają się koronawirusem kotów.

Niebezpieczny wirus FIP powoduje mutacja

Ale w jaki sposób zakażenie koronawirusem przechodzi u kotów w FIP? Dzieje się tak dlatego, że koronawirusy są szczególnie podatne na mutacje. Zdrowe koty z nienaruszonym układem odpornościowym są w stanie zapobiec tej mutacji.

Jednakże, jeśli układ odpornościowy kota jest osłabiony, nie utrzyma wirusa w ryzach. Wyjaśnia to również, dlaczego koty w wieku od sześciu miesięcy do dwóch lat oraz koty w wieku powyżej 14 lat częściej zapadają na tę chorobę.

Innym czynnikiem ryzyka jest koegzystencja wielu kotów na niewielkiej przestrzeni. Koty ciągle zarażają się nawzajem. W ten sposób wzrasta nie tylko liczba wirusów u kota, ale także prawdopodobieństwo mutacji wirusa.

Ponadto: Tak jak zaraźliwy jest koronawirus kotów, tak samo mało prawdopodobne jest zakażenie wariantem zmutowanym do wirusa FIP.

Jeśli jeden kot w gospodarstwie domowym jest chory na FIP, nie oznacza to automatycznie, że wszystkie pozostałe się również zarażą. Jednak nadal należy oddzielić zarażone koty od innych zwierząt w domu.

Prewencja: Jak uniknąć FIP u kota?

Dobra wiadomość jest taka: Można zapobiegać zakaźnemu zapaleniu otrzewnej u kota. Ogólnie można zaszczepić swojego kota od 16. tygodnia życia przeciwko FIP. Szczepionka budzi jednak kontrowersje wśród specjalistów. Dlatego należy skonsultować się z zaufanym lekarzem weterynarii w celu uzyskania szczegółowych informacji.

Ponadto szczepienie ma sens tylko wtedy, gdy kot nie został jeszcze zarażony koronawirusem kotów. Dlatego przed szczepieniem lekarz weterynarii zbada krew kota na obecność przeciwciał. Jeśli będą one już obecne, to niestety szczepienie nie będzie miało sensu.