Kastracja i sterylizacja u kotów

Czy jest coś bardziej urokliwego od kociątka? Niestety nie wszystkie kocięta znajdują dla siebie kochający dom. Kiedy bezpańskie koty krzyżują się między sobą lub z wolno biegającymi kotami domowymi, życie w nędzy staje się automatycznie udziałem ich potomstwa. Sterylizacja lub kastracja zapobiega niepotrzebnemu cierpieniu zwierząt.

Dlaczego należy kastrować koty?

Kastracja kota ma naprawdę wiele zalet. Wykastrowane koty są mniej agresywne, bardziej ufne i ograniczają swój rewir, co przy kotach wychodzących zmniejsza niebezpieczeństwo wypadku czy walk z innymi kotami. Samice nie mają rujek, a samce zaniechują oznaczania terytorium w domu. Ponadto wykastrowane koty żyją zwykle dłużej niż niewykastrowane, są mniej zestresowane i bardziej zrównoważone. Poza tym kastracja zapobiega naturalnie rozmnażaniu się zwierząt.

Koty osiągają dojrzałość płciową zanim zakończą pierwszy rok życia, w przypadku niektórych ras dojrzewanie to trwa nieco dłużej. Samiczka może kocić się średnio dwa razy do roku, przy czym na jeden miot przypada od dwóch do sześciu młodych. Wobec tego jeden kocur w ciągu dziesięciu lat może przykładowo spłodzić około osiemdziesięciu młodych, które rozmnażają się w takim samym tempie – ich młode również się rozmnażają, wobec czego w ciągu tych dziesięciu lat na świat przychodzi tysiące kociąt, z pośród których wiele później musi walczyć o przeżycie na ulicy.

Grafika pokazuje wyraźnie, jak szybko rozmnażają się koty, jeśli nie podejmuje się żadnych kroków zaradczych.

Niechciane kocięta są niestety wciąż często porzucane lub zabijane, a w najlepszym przypadku oddawane do schronisk, z pośród których większość jest beznadziejnie przepełniona. Kastracja czy sterylizacja kota nie jest w żadnym wypadku ograniczeniem ich praw, a wręcz przeciwnie – ważnym środkiem podejmowanym w celu ochrony zwierząt.

Kastracja a sterylizacja – na czym polega różnica?

W temacie kastracji i sterylizacji panuje wśród właścicieli niemałe zamieszanie. Czy oba określenia oznaczają to samo? Kastracja jest zabiegiem dla kocurów, a sterylizacja dla samiczek? Co dokładnie dzieje się podczas zabiegu? Już wyjaśniamy!

Zarówno samice, jak i samce mogą zostać wykastrowane lub wysterylizowane. Oba zabiegi polegają na tym, by zapobiec rozmnażaniu się zwierząt, czyniąc je bezpłodnymi. Na czym więc polega między nimi różnica?

Kastracja kota – przebieg i zalety

Podczas zabiegu kastracji kota usuwane są jego organy lub gruczoły produkujące hormony, u kocurów jądra, u samic jajniki. To standardowy zabieg, który przeprowadza zdecydowana większość lekarzy weterynarii.

U kocurów otwiera się mosznę, wiąże nasieniowód oraz włośniczki i usuwa jądra. U samic zabieg jest nieco bardziej wymagający i czasochłonny, ponieważ by usunąć jajniki, otworzona musi zostać powłoka jamy brzusznej. Nierzadko usuwa się przy tym macicę. Kastracja samicy nie jest bardziej skomplikowana, ale nieco bardziej inwazyjna i zwykle droższa niż kastracja samca.

Zalety kastracji w skrócie:

• Brak niepożądanego potomstwa
• Brak „objawów rui” u kotek, takich jak na przykład nieustanne krzyczenie
• Mniejszy rewir u wychodzących kotów: mniejsze ryzyko wypadku i walk z innymi kotami
• Koty stają się ogólnie bardziej zrównoważone, ufne i odstresowane
• Cechuje je mniejsza agresja
• Rzadsze występowanie chorób charakterystycznych dla danej płci, występowanie niektórych z nich jest całkowicie wykluczone, np. choroby macicy, gdyż ta jest usunięta
• Wydłużenie się średniej długości życia wykastrowanego kota

Zabieg sterylizacji także pozbawia koty możliwości rozmnażania się, jednak nie poprzez usunięcie, a poprzez przycięcie lub podwiązanie nasieniowodu lub jajników. Nie może wówczas dojść do zapłodnienia, poza tym nie zmienia się wiele więcej. Produkcja hormonów i popęd rozrodczy pozostają niezmienione.

Zalety sterylizacji w skrócie:

• Brak niepożądanego potomstwa
• Brak ryzyka przybierania na wadze po zabiegu
• Brak zmiany w zachowaniu (co dla niektórych jest zaletą, dla innych wadą – każdy decyduje sam)

Ważne: Czy to sterylizacja czy kastracja – operacja musi być w każdym przypadku przeprowadzana pod pełną narkozą, dlatego zwierzę powinno być na czczo. Zaleca się, by nie podawać kotu pokarmu do około 12 godzin przed zabiegiem. Natomiast powinien pić wodę. Poza tym samica w momencie sterylizacji lub kastracji nie może przechodzić rui, w innym przypadku powstaje zwiększone ryzyko pojawienia się krwawienia pooperacyjnego.

Wniosek: W zapobieganiu rozmnażaniu się sterylizacja i kastracja są tak samo skutecznymi metodami. Jednak kastracja wywołuje większe zmiany w organizmie kota. Kastracja ingeruje w produkcję hormonów i pozbawia koty popędu, co generalnie prowadzi do tego, że koty stają się spokojniejsze i mniej zestresowane. Doświadczeni właściciele kotów, towarzystwa opieki nad zwierzętami i lekarze weterynarii w znakomitej większości zalecają kastrację, która jest metodą całościową, redukującą niepożądane zachowania u zwierząt.

Skutki kastracji i sterylizacji – co się zmienia?

Sterylizacja nie ma żadnego wpływu na zachowanie kotów, ponieważ poprzez przycięcie ich organów rozrodczych zapobiega się rozmnażaniu jedynie w mechaniczny sposób. Kastracja wiąże się natomiast ze zmianami hormonalnymi i co za tym idzie, zmianami w zachowaniu, które z reguły uważane są za pozytywne.

Wada: Niektóre koty po kastracji mogą wydawać się ospałe i leniwe, poza tym grozi im przybieranie na wadze, jeśli ilość ich pokarmu nie zostanie odpowiednio zredukowana. Już około dwa dni po kastracji zauważalnie wzrasta apetyt zwierzęcia a ilość przyjmowanego pokarmu wzrasta o 20%, podczas gdy zapotrzebowanie energetyczne maleje o 30%. Niezmiernie ważne jest, by zredukować dzienną rację pokarmu i kontrolować wagę zwierzęcia. To, czy Twój pupil przytyje czy utrzyma prawidłową wagę, zależy przede wszystkim od Ciebie!

Czy i w jaki sposób zmieni się zachowanie kota po kastracji oraz czy te zmiany odbierane będą przez właściciela jako pozytywne czy negatywne, różni się od przypadku do przypadku. Podczas gdy jeden właściciel cieszy się, że jego kot nie roznosi już mieszkania, inny uzna, że kot jest zbyt ociężały. Poza tym nie każdy kot reaguje tak samo na zmiany w gospodarce hormonalnej.

Co należy uwzględnić po kastracji lub sterylizacji?

Z reguły możesz odebrać wykastrowanego kota po upływie około trzech dni po zabiegu. Upewnij się, że w domu możesz zapewnić mu odosobniony, przytulny, ciepły kąt, gdzie będzie mógł w spokoju dojść do siebie po narkozie i wypocząć.

Wskazówka: Większość kotów długo dobudza się po narkozie. Połóż swojego kota na kocu lub w koszyku na podłodze, nie na krześle czy kanapie. Inaczej grozi mu niebezpieczeństwo upadku, kiedy będzie próbował się poruszyć. Po operacji kot odczuwa ból, co może objawiać się jego powściągliwym zachowaniem. U samiczek może to trwać kilka dni, zanim ustąpi ból, samce z reguły zachowują się zupełnie normalnie już po upływie dwóch do trzech dni.

Żywienie po kastracji: Po kastracji nie powinieneś całkowicie zmieniać przyzwyczajeń żywieniowych swojego pupila, ale zredukować odpowiednio porcje podawanego mu pokarmu. Jeśli po jakimś czasie stwierdzisz u swojego kota przyrost wagi, oznacza to, że porcja wciąż jest za duża. Z pewnością pomocna będzie zmiana dotychczasowej karmy kota na karmę o zredukowanej wartości kalorycznej. W sprzedaży dostępne są także specjalistyczne karmy dla kotów po kastracji lub sterylizacji, których profil żywieniowy dostosowany jest optymalnie do potrzeb ich zmieniających się organizmów. Dopasowane żywienie pomoże w długotrwałym utrzymaniu prawidłowej wagi. Nie przejmuj się za bardzo tym, że nazwy większości specjalistycznych karm zawierają pojęcie „dla wysterylizowanych kotów”, to pojęcie stosowane jest często jako pojęcie nadrzędne dla tego typu zabiegów, chodzi w nim także o koty wykastrowane.

Kiedy powinno się poddać kota kastracji?

Czas odpowiedni do sterylizacji lub kastracji kota zależy od wielu czynników. Najważniejszym z nich jest indywidualny poziom rozwoju kota. Ogólna reguła mówi, że koty powinny być kastrowane nie później niż zaraz po osiągnięciu dojrzałości płciowej (około 6 – 8 miesiąc życia). Często zabieg przeprowadzany jest jednak wcześniej (w wieku około 8 – 14 tygodni), najczęściej u kotów wychodzących. Nie czekaj zbyt długo! Jedno spotkanie Twojej wychodzącej kotki z niewykastrowanym kotem może spowodować poszerzenie Twojej kociej rodziny.

Ile kosztuje kastracja lub sterylizacja?

Przy zakupie kota zabieg musisz koniecznie wliczyć w koszty. Sterylizacja jest nieco droższa, jej cena waha się w graniach 150-300zł w zależności od płci i wagi kota oraz ceny użytych leków. Kastracja zwykle kosztuje mniej niż 100zł. Ceny te jednak wahają się w zależności od różnych czynników, takich jak na przykład czas trwania i przebieg zabiegu czy indywidualnych potrzeb zdrowotnych kota.