Dolegliwości bólowe u kota 

Silne dolegliwości bólowe u kotów mogą występować tak samo często jak u ludzi. Problem w tym, że potrafią je dobrze ukrywać, a bez podjęcia leczenia ból może przejść w stan przewlekły i stać się trudny do wyeliminowania. Dlatego nie należy bagatelizować żadnych zmian w zachowaniu zwierzęcia, aby móc w porę rozpoznać, co mu dolega i wdrożyć leczenie.

Jak powstają dolegliwości bólowe u kota?

Ból jest złożonym, subiektywnym doznaniem czuciowym i emocjonalnym. Wywoływany jest przez bodźce zewnętrzne i wewnętrzne i najpierw zawsze powstaje w mózgu kota.

Obwodowy układ nerwowy składa się z pojedynczych nerwów i zakończeń nerwowych (receptorów), które nazywane są również receptorami bólu (nocyceptorami). Obecne są we wszystkich wrażliwych na ból narządach, takich jak skóra czy układ pokarmowy. Zewnętrzne lub wewnętrzne bodźce pobudzają dane receptory bólowe od pewnego progu bólowego, indywidualnego dla każdego osobnika. Bodźcami zewnętrznymi mogą być na przykład urazy mechaniczne, a wewnętrznymi stany zapalne lub choroby podstawowe.

W wyniku ich wystąpienia, włókna nerwowe przewodzące impulsy elektryczne przekazują informację do ośrodkowego układu nerwowego, czyli do rdzenia kręgowego oraz mózgu. Ból jest wówczas w pierwszej kolejności rejestrowany w korze mózgowej.

Pamięć bólowa

Jeśli dolegliwości bólowe są stałe lub powtarzają się wielokrotnie, w ich wyniku może dojść do strukturalnych i funkcjonalnych zmian w mózgu. Dzieje się tak ponieważ reakcja struktur nerwowych odpowiedzialnych za odczuwanie bólu jest z czasem coraz bardziej intensywna, czego efektem jest pamięć bólowa. Układ nerwowy reaguje znacznie silniej na bodziec, który wywoływał wcześniej jedynie łagodne dolegliwości.

Rodzaje bólu

Warto podkreślić, że ból bólowi nierówny. W medycynie weterynaryjnej i ludzkiej wyróżniono kilka różnych kategorii dolegliwości bólowych. Oprócz lokalizacji bólu i jego intensywności, duże znaczenie przy wyborze sposobu leczenia ma również czas jego występowania.

• Ból ostry pojawia się w ciągu kilku sekund jako sygnał alarmowy w wyniku wystąpienia nagłych bodźców. Jeśli przyczyna go powodująca zniknie, dolegliwości bólowe również ustąpią w ciągu kilku godzin lub dni. Przykład: Kot zostaje dotkliwie pogryziony przez innego kota podczas walki.
• Przewlekły ból z kolei to dolegliwości trwające ponad sześć miesięcy lub stale nawracające. Jego leczenie jest często trudniejsze, ponieważ występuje niezależnie od powodujących go chorób, które utraciły swój efekt alarmujący. Przykład: Choroby stawów, takie jak choroba zwyrodnieniowa.

Jak rozpoznać ból u kota?

Dolegliwości bólowe kot zazwyczaj wyraża, wydając charakterystyczne dźwięki, ale może również nagle zacząć utykać, kłaść po sobie uszy lub podkulać ogon.

Trudniej jest natomiast zauważyć przewlekły ból. W przeciwieństwie do psów, koty potrafią ukrywać swoje cierpienie przez długi czas, aby nie okazywać słabości w stosunku do wrogich sobie kotów lub innych zwierząt. Dlatego bardzo ważne jest, aby zwrócić uwagę na następujące zmiany w ich zachowaniu:

• stany lękowe
• wzmożoną agresję
• wycofanie
• zmniejszony apetyt
• wrażliwość na dotyk
• oznaki wyczerpania, takie jak zauważalne zmęczenie i spadek chęci do aktywności

Leczenie przewlekłego bólu u kota

Ból znacznie obniża jakość życia kotów, dlatego w każdym przypadku należy jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie. Czas ma bowiem ogromne znaczenie w zapobieganiu wykształceniu się pamięci bólowej opornej na leczenie.

Oprócz środków zachowawczych i chirurgicznych w ramach terapii bólu stosowane są również środki wspomagające, których zadaniem jest zmniejszenie dolegliwości bólowych. Zaliczamy do nich w szczególności:

• Doustne leku przeciwbólowe (analgetyki): Silnie działające opioidy (np. buprenorfina, fentanyl czy tramadol), słabiej działające niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ, takie jak karprofen lub meloksykam), czy nieopioidowe leki przeciwbólowe, np. metamizol
• Miejscowe środki znieczulające w postaci zastrzyków, służące do stłumienia dolegliwości bólowych
• Fizjoterapia mająca na celu wyeliminowanie miejscowych napięć
• Ból w przebiegu opornych na leczenie schorzeń ortopedycznych (np. choroby zwyrodnieniowej stawów) można złagodzić za pomocą naświetlania.

Zapobieganie dolegliwościom bólowym u kotów już podczas operacji

Lekarze weterynarii już przed zabiegiem chirurgicznym stosują środki przeciwbólowe, aby złagodzić dolegliwości bólowe u kota podczas i po operacji. Podatkowo, do znieczulenia miejscowego można zastosować miejscowe środki przeciwbólowe. Jeśli po zabiegu kot nadal będzie odczuwał ból, można kontynuować leczenie przeciwbólowe w porozumieniu z lekarzem weterynarii.

Podsumowanie

Dolegliwości bólowe u kotów można obecnie skutecznie leczyć. Ważne jest tylko, aby w porę je wychwycić i jak najszybciej zastosować odpowiednie leczenie. W ten sposób zyskuje się pewność, że ból nie przejdzie w fazę przewlekłą i kot będzie mógł cieszyć się życiem wolnym od cierpienia.

Więcej artykułów na temat zdrowia i pielęgnacji kotów znajdziesz w magazynie zooplus.