Wilk i pies: Porównanie This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz
Wilk na polanie

Typowe dla wilka są postawione, krótkie i trójkątne uszy.

Pomimo tego, że pies wywodzi się od drapieżnika, uważany jest za najlepszego przyjaciela człowieka. W niniejszym artykule dowiesz się, kiedy drogi wilka i psa się rozeszły i ile dzikiego zwierzęcia pozostało w dzisiejszym psie domowym.

Wilk i pies domowy ponownie dzielą terytorium

Po tym jak na jakiś czas drastycznie zmniejszyła się ich populacja, wilki powoli odzyskują dawne siedliska. Według oficjalnych danych, podawanych przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, w 2019 roku ich liczebność w Polsce wynosiła około 2 tysiące osobników, stanowiąc wzrost w porównaniu do 2001 roku, kiedy zarejestrowano jedynie 463–564 osobników.

Ich liczba nadal rośnie, ale w porównaniu z liczebnością psów domowych jest znikoma. Niemniej jednak, warto przyjrzeć się podobieństwom, różnicom i relacjom łączącym wilki i psy.

Dwa wilczaki Saarloosa w lesie © Zuzana Tillerova / stock.adobe.com
Wilk czy pies? Wilczak Saarloosa jest łudząco podobny do wilka.

Porównanie wilka i psa

Mopsa czy jamnika nikt nie pomyli z wilkiem. Ale mimo różnorodności umaszczeń współczesnych ras psów, wciąż istnieją takie, które wyglądają jak ich dzicy krewni i trudno je od nich odróżnić.

Dotyczy to zwłaszcza wilczarzy czy wilczaków, takich jak wilczarz irlandzki czy wilczak Saarloosa.

Przedstawiciele obu ras wyglądem bardzo przypominają wilka. Jednak przy wysokości w kłębie wahającej się od 60 do 80 centymetrów, wilk szary jest nieco większy niż wilczak Saarloosa, który mierzy 70 centymetrów.

Warto wiedzieć: Obok wilka szarego istnieją wilki występujące w białym, czarnym lub brązowym umaszczeniu. Różne mogą być również barwy ich oczu.

Wilk vs. pies: 5 różnic

Poniższe cechy pomagają odróżnić wilki od psów, jednak nierzadko dopiero wnikliwa analiza DNA pozwala stwierdzić, czy dany czworonóg to wilk czy wilczarz:

  • Kształt uszu: Uszy wilka są zazwyczaj niewielkie, wyprostowane i trójkątne. Uszy niektórych ras psów również. U większości jednak są większe lub wiszące.
  • Chód: Wilk porusza się zazwyczaj regularnym tempem, stawiając swoje tylne łapy w miejsce przednich, pies natomiast często zmienia prędkość, pozostawiając za sobą nieregularne ślady.
  • Noszenie ogona: Wilki zazwyczaj noszą swój ogon w dole, podczas gdy psy często trzymają go w górze, na przykład, gdy są podekscytowane podczas spotkania. W zależności od nastroju, ogon znajduje się na różnej wysokości.
  • Komunikacja: Psy domowe nauczyły się porozumiewać ze swoimi ludzkim opiekunami: Szczekają i piszczą, podczas gdy wilki wydają jedynie skomlenia czy ciche powarkiwania. Rzadko można usłyszeć jak szczekają.
  • Układ pokarmowy: Chociaż zarówno wilk jak i pies są mięsożercami, w przeciwieństwie do wilków, nasi domowi podopieczni posiadają zdolność trawienia skrobi, która obecna jest na przykład w zbożach.

Czy psy mogą być wegetarianami? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w magazynie zooplus.

Istotne podobieństwa między wilkami i psami

Nawet jeśli nie wszystkie psy przypominają z wyglądu wilki, do dziś mają wiele cech wspólnych:

  • Wilk i pies mają fenomenalny węch i słuch.
  • Wilk i pies są mięsożercami.
  • Wilki i psy są zwierzętami stadnymi.
  • Wilki i psy tarzają się, by ukryć własny zapach przed potencjalną ofiarą.
  • Zachowania łowieckie wilków i psów w dalszym ciągu wykazują podobieństwa, chociaż w przypadku psów domowych są już słabo rozwinięte.

Jak długo żyją wilki?

Również pod względem długości życia wilki i psy są do siebie podobne – żyją średnio 14 do 16 lat.

Historia: Czy wszystkie psy pochodzą od wilka?

Jak do tej pory naukowcom nie udało się ustalić dokładnego pochodzenia psa domowego (Canis lupus familiaris), ale zakładają, że psy i wilki wywodzą się od psa pierwotnego. Jednak nadal trwają dyskusje dotyczące momentu, kiedy współczesny pies domowy odłączył się od swojego przodka – wilka (Canis lupus).

Przez dłuższy czas archeologowie zakładali, że początek udomawiania psa przez ludzi miał miejsce około 15.000 do 20.000 lat temu. Na podstawie nowych wykopalisk przypuszcza się natomiast, że pierwszy pies pierwotny mógł żyć nawet 135.000 lat temu.

Warto wiedzieć: Celem badań genetycznych wydobytych szkieletów jest dokładne ustalenie pochodzenia współczesnego psa domowego.

Jak powstał pies?

Zgodnie z najbardziej znaną hipotezą, sposób żywienia ludzi i wilków żyjących w epoce kamienia był bardzo zbliżony. Kiedy myśliwi upolowali zwierzynę, wilki zawsze trzymały się blisko nich w nadziei na otrzymanie jakichś smacznych resztek pożywienia.

W wyniku stałej bliskości, wilki stopniowo przyzwyczajały się do człowieka, a człowiek do wilków. Niektóre z nich zostały oswojone i zaczęła się powolna integracja przedstawicieli obu gatunków.

Wilk przestał być konkurentem, a stał się sprzymierzeńcem, którego zadaniem było, na przykład, chronić wspólne pożywienie przed innymi drapieżnikami, takimi jak niedźwiedzie czy tygrysy szablozębne.

Jak powstały współczesne rasy psów?

Przez tysiące lat człowiek hodował wiele różnych ras psów i w zależności od zastosowania, które chciał uzyskać, wykorzystywał określone cechy ich zachowania.

W ten sposób powstały psy myśliwskie czy psy do towarzystwa, które do dzisiaj są dla człowieka bardzo ważne.

Psy różnych ras w lesie © Даша Швецова / stock.adobe.com
W toku procesu udomowienia wykształciły się liczne rasy psów.

Wilk i pies współcześnie: Jak blisko są ze sobą spokrewnione?

Genetycznie, pies i wilk różnią się zaledwie w kilku procentach, są zatem nadal bliskimi krewnymi. Pod pewnymi względami jednak znacznie oddaliły się od siebie.

Przodkiem wielu ras psów jest wciąż pies pierwotny: Według FCI (The Fédération Cynologique Internationale), obecnie istnieje ponad 350 oficjalnie uznanych ras, które mniej lub bardziej różnią się od siebie wyglądem i charakterem.

Czy można krzyżować wilka z psem?

Ze względu na cechy genetyczne obu gatunków, teoretycznie nie ma przeszkód, by krzyżować ze sobą ich przedstawicieli. W ten sposób uzyskuje się zdolne do dalszego rozrodu potomstwo, tak zwane rasy hybrydowe.

Jednak ze względu na to, że cykle płciowe obu zwierząt różnią się, hybrydy wilka rzadko spotyka się w naturze. Częściej są wynikiem zamierzonych działań człowieka.

Czy wilk sprawdzi się w roli zwierzęcia domowego?

Ponieważ wilki są prawnie chronione, ścisłej ochronie podlega również ich potomstwo z pokoleń od F1 do F4. Dlatego w niektórych krajach trzymanie ich hybryd wymaga uzyskania stosownego pozwolenia oraz przedstawienia świadectwa pochodzenia.

Jednak nawet po uzyskaniu pozwolenia, ich trzymanie w zgodzie z warunkami odpowiednimi dla gatunku nie jest łatwe. Te płochliwe i kochające wolność zwierzęta potrzebują wielu kryjówek i dużej przestrzeni. Jednocześnie, tak jak w przypadku wszystkich zwierząt stadnych, do dobrego samopoczucia niezbędne jest im towarzystwo i nie mogą długo zostawać same.

Ponadto, ich mowa ciała różni się od sposobu komunikacji psa domowego, stąd nieporozumienia między nimi i ich opiekunami są nieuniknione.

Jak reagują psy na wilki?

Jeśli chcesz nacieszyć oko widokiem tych pięknych dzikich zwierząt z poszanowaniem ich potrzeb, możesz je podziwiać w naturalnym otoczeniu w parkach dzikich zwierząt czy rezerwatach.

W Polsce najwięcej wilków żyje w Bieszczadach i na północy kraju, ale prawdopodobieństwo ich spotkania jest niewielkie. Jeśli jednak pies domowy spotka wilka, jego dziki krewny na pewno zareaguje z zainteresowaniem.

W przypadku takiego spotkania należy zachować szczególną ostrożność – przywołać psa i wziąć go na smycz. Z reguły w takiej sytuacji wilk się wycofa – chyba, że mamy do czynienia ze szczególnie ciekawskim osobnikiem. Wówczas lepiej trzymać naszego podopiecznego z dala od niego.

Szukasz towarzysza do wspólnych wypraw na łono natury? Zapoznaj się z naszymi charakterystykami najpopularniejszych ras psów, a na pewno znajdziesz swojego wymarzonego czworonoga.


Franziska G., Weterynarz
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.


Najczęściej polecane