Rasy psów, takie jak Magia Visa (wyżeł węgierski krótkowłosy), są znane ze swoich zdolności łowieckich i cieszą się dużą popularnością wśród myśliwych.
Jako drapieżnik i zwierzę społeczne pies ma podstawową potrzebę zdobywania pożywienia, a dokładniej mówiąc polowania na nią. W kontekście ewolucji zachowania łowieckie psa są nieodzowne, towarzyszą mu od zawsze i trudno jest wyobrazić sobie czworonoga pozbawionego potrzeby polowania. Należy je wyraźnie odróżnić od zwykłej potrzeby jedzenia. Instynkt łowiecki zapewnia społeczną i komunikacyjną spójność stada, stanowiąc podstawę udanego współżycia między jego poszczególnymi członkami na wszystkich płaszczyznach.
Łańcuch łowiecki
Całość procesu polowania, stanowiący łańcuch łowiecki, można podzielić na poszczególne sekwencje, które w zależności od powodzenia danego etapu i towarzyszącego mu zamierzenia mogą mieć różne okresy trwania.
1. Namierzanie
W tej fazie pies poszukuje tropu potencjalnej zdobyczy, wykorzystując przy tym wszystkie swoje zmysły, a głównie węch lub wzrok.
2. Obserwacja
Po zlokalizowaniu ofiary, czyli skutecznym jej namierzeniu, następuje pełna skupienia i napięcia obserwacja. Pies może w tym momencie przyjmować postawę zwaną stójką.
3. Pogoń
Ofiara jest wybierana ze stada zwierząt, oddzielana od niego i zapędzana w lokalizację dogodną do ataku dla pozostałych myśliwych. W przypadku przodków psów – wilków, faza pogoni jest stosunkowo krótka i dokładnie przemyślana, ponieważ kosztuje zwierzęta dużo energii, do zużycia której muszą podchodzić rozważnie. Podczas, gdy wiele naszych psów domowych w tej fazie wpada w samonagradzający łańcuch zachowań, inaczej mówiąc sama pogoń zaspokaja u nich potrzebę polowania, wilki przechodzą przez tę fazę z konkretnym celem – dopiero zabicie i zjedzenie zdobyczy stanowi dla nich koniec polowania.
W wyniku selekcji hodowlanej człowiek stworzył psy o różnych strategiach łowieckich, odpowiednio zsocjalizowane i wyszkolone, u których potomstwa dane cechy były dalej wzmacniane, aby uzyskać pożądane zachowania.
Psy pasterskie
Zgodnie z tym, na przykład w przypadku Border Collie nacisk kładziono na pogoń. Zadaniem psa pasterskiego jest wypędzenie zwierząt ze stada oraz zagonienie ich w określone miejsce. Ten ich obszar kompetencji odpowiada wspomnianemu, podstawowemu etapowi polowania. Poprzez selektywne przerywanie tego łańcucha łowieckiego, pies na tym etapie jest usatysfakcjonowany właściwie niepełną fazą zdobywania zdobyczy.
Pointer
W przypadku psów tej rasy, za sprawą odpowiedniego treningu, ograniczono się do kładzenia nacisku na dwie pierwsze fazy. Po wskazaniu człowiekowi zwierzyny, polowanie dla nich się kończy.
Psy stróżujące
Z kolei psy stróżujące nie potrzebują specjalnie łańcucha łowieckiego, dlatego był on u nich stopniowo wygaszany i został zastąpiony wypatrywaniem drapieżników i ich płoszeniem.
Instynkt łowiecki tkwi w każdym psie
Różne schematy zachowań i predyspozycje do wykonywania określonych zadań, które niekoniecznie muszą się przejawiać u każdego psa, można sprowadzić do jednego, wspólnego punktu wyjściowego: Instynktu łowieckiego. Często zdarza się, że opiekunowie nie dostrzegają ważnych i przez lata ewoluujących rodzajów motywacji określonych działań ich podopiecznych, co prowadzi do nieporozumień pomiędzy człowiekiem i psem.
Zachowania łowieckie są charakterystyczne dla wszystkich psów, niezależnie od rasy. Bez uwzględnienia i zaakceptowania tego najważniejszego ze wszystkich psich instynktów, my ludzie nie bylibyśmy w stanie zbudować żadnej relacji z naszym podopiecznym. To od nas zależy, czy zaspokoimy tę podstawową potrzebę naszego psa, obejmującą współpracę z innymi członkami stada.
Jak przejawiają się zachowania łowieckie psa w życiu codziennym?
To, jak bardzo do głosu dochodzą zachowania łowieckie u naszego psa zależy od instynktu łowieckiego danej rasy, który może się przejawiać zwłaszcza podczas spacerów. Budzą go zapachy czy dźwięki, mogące wskazywać na obecność potencjalnej zdobyczy i tym samym wyzwalać u psa instynkt łowiecki. Zwróćmy uwagę na pierwsze sygnały, które wskazują na uruchomienie tego instynktu, takie jak:
Nagłe zatrzymanie się podczas spaceru
Napięcie i nerwowość, wynikające z koncentracji na wytropieniu potencjalnej zdobyczy
Instynkt łowiecki u psa jest częścią jego naturalnych zachowań i nie można go zupełnie wyeliminować, ale dzięki odpowiedniemu treningowi można go skutecznie kontrolować. Aby zapanować nad zachowaniami łowieckimi psa, warto wdrożyć szkolenie mające na celu hamowanie instynktu łowieckiego, w trakcie którego psy uczą się słuchania poleceń swoich opiekunów i wykonywania ich w pełnym skupieniu. Bardzo istotne jest również, aby proponować naszemu podopiecznemu alternatywne sposoby realizacji swoich psich potrzeb. W zależności od indywidualnych zachowań łowieckich przejawianych przez danego czworonoga, mogą to być na przykład tropienie czy aportowanie.
