Roztocza u psów This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz

Roztocza mogą zaatakować wiele części ciała psa. Jak je rozpoznać i jak się ich pozbyć? Z lektury poniższego artykułu dowiesz się, jakie gatunki roztoczy wyróżniamy, jakie środki do ich zwalczania zalecają lekarze weterynarii i jakie objawy mogą powodować.

Badanie psa pod kątem roztoczy

Roztocza uszne mogą być wykryte przez lekarza weterynarii za pomocą wymazu.

Roztocza u psów: Najważniejsze informacje w skrócie

Typowe objawy inwazji roztoczy obejmują silny świąd, wypadanie sierści, łupież oraz zmiany skórne, takie jak zaczerwienienie czy strupy.
Nie lekceważmy objawów: Jeśli podejrzewamy, że naszego psa zaatakowały roztocza, powinnyśmy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem weterynarii, ponieważ odpowiednie leczenie można wdrożyć wyłącznie po postawieniu diagnozy.
Jako że roztocza bardzo szybko się rozprzestrzeniają, ważne jest izolowanie cierpiącego na ich inwazję czworonoga od innych zwierząt oraz ludzi, aby zapobiec ich przenoszeniu się,
W leczeniu zazwyczaj stosuje się specjalne leki przeciwpasożytnicze i może ono trwać kilka tygodniu. Bardzo istotne jest dokładne oczyszczenie otoczenia psa (legowiska, koców, zabawek) w celu uniknięcia ponownego zakażenia.

Czy roztocza są niebezpieczne dla psów?

Roztocza są pajęczakami i są spokrewnione z kleszczami. To, czy inwazja roztoczy stanowi zagrożenie dla psa, zależy od różnych czynników.

Z jednej strony rolę odgrywa gatunek roztocza i jego sposób życia. Z drugiej strony, ważny jest również aktualny stan zdrowia psa. Na przykład osłabiony układ odpornościowy sprzyja inwazji pasożytów.

Czy roztocza mogą przenosić choroby u psów?

W przeciwieństwie do kleszczy czy komarów, najpopularniejsze gatunki roztoczy nie przenoszą chorób zakaźnych na psy. Niemniej mogą one wywoływać alergię lub inne choroby u psa, na przykład świerzb.

Czy ludzie mogą zarazić się roztoczami od psów?

Wiele gatunków roztoczy nie jest specyficznych dla żywiciela. Oznacza to, że mogą one przenosić się z psa na nas i członków naszej rodziny.

Uwaga: Gdy zauważymy oznaki obecności roztoczy u siebie lub rodziny, skonsultujmy się z lekarzem rodzinnym.

Jakie roztocza występują u psów?

Istnieje wiele gatunków roztoczy, które mogą zaatakować psa. Przedstawiamy pięć z nich, które najczęściej występują u psów:

1. Swędzik jesienny (Trombicula autumnalis)


Larwy swędzika jesiennego mają wielkość główki od szpilki i typowy pomarańczowo-czerwony kolor. Nazwę pasożyt ten zawdzięcza sezonowemu występowaniu – atakuje swoje ofiary wyłącznie późnym latem i jesienią.

2. Świerzbowiec uszny (Otodectes cynotis)


Roztocza uszne bytują w zewnętrznym przewodzie słuchowym psów, ale w przypadku poważnych inwazji, mogą również kolonizować skórę wokół ucha.

Typowym objawem inwazji świerzbowca usznego jest silny świąd oraz brązowo-czarna wydzielina, przypominającą fusy z kawy.

3. Drapieżne roztocza (Cheyletiellen)


Drapieżne roztocza są bardzo zaraźliwe – ich gospodarzami mogą być nie tylko psy, ale również koty, króliki i ludzie. Żyją na powierzchni skóry swojej ofiary, przemieszczają się między włosami i żywią płynami tkankowymi, powodując świąd o różnym nasileniu.

Przypominające wyglądem łupież roztocza wywołują chejletielozę – chorobę skóry, która prowadzi do powstawania łupieżu oraz sporadycznie również świądu.

4. Świerzbowiec drążący (Sarcoptes scabiei var. canis)


Świerzbowiec drążący jest specyficzny dla żywiciela. Występuje głównie u psów, ale również u lisów i kun.


Jak sama nazwa wskazuje, samica tego pasożyta drąży tunele w skórze gospodarza, w których składa jaja i odchody. Podczas drążenia odżywia się martwymi komórkami naskórka i płynem tkankowym, powodując podrażnienia skóry i nierzadko wywołując reakcje alergiczne, w wyniku czego u psów rozwija się trudny do zniesienia świąd.

5. Nużeniec (Demodex canis)


Nużeniec zwyczajowo bytuje na skórze ssaków owłosionych. Żyje i rozmnaża się w mieszkach włosowych i gruczołach łojowych, a poza nimi nie jest w stanie przetrwać.


W niewielkiej ilości nie wywołuje żadnych objawów. Natomiast nadmierne namnażanie się nużeńca może wywołać chorobę zwaną demodektozą.

Objawy: Jak rozpoznać, że psa zaatakowały roztocza?

Objawy choroby u psa zależą nie tylko od gatunku roztoczy, ale także od stopnia inwazji.

Na przykład nużyca u psów może powodować inne objawy niż inwazja roztoczy drapieżnych. Jeśli układ odpornościowy psa jest osłabiony, może to prowadzić do poważniejszego przebiegu.

Przebieg od łagodnego do ciężkiego

W wielu przypadkach roztocza powodują u psów jedynie nieprzyjemne objawy, takie jak swędzenie lub łuszczenie się skóry.

Jednak niektóre rodzaje roztoczy lub poważne inwazje mogą stać się niebezpieczne dla psa na pewnym etapie, na przykład, gdy roztocza wysysają dużo krwi, co może doprowadzić do anemii.

Infekcje wtórne

Jeśli pies odczuwa silny świąd i w rezultacie często się drapie, może zadawać sobie małe rany. Jeśli bakterie lub inne zarazki dostaną się do tych ran, mogą wystąpić wtórne infekcje zapalne skóry.

Czy roztocza widać gołym okiem?


W zależności od gatunku, roztocza mierzą nie więcej niż 0,5 milimetra i dlatego są niewidoczne gołym okiem.

Roztocza u psów © Christian Müller / stock.adobe.com
Roztocza u psów często powodują nieprzyjemne objawy, takie jak swędzenie lub łuszczenie się skóry.

Diagnoza: Jak wykrywamy roztocza u psów?


Lekarz weterynarii ma do dyspozycji różne metody wykrywania inwazji roztoczy. Wybór zależy od podejrzewanego gatunku pasożytów:


Powierzchowne i głębokie zeskrobiny skóry


Poprzez ostrożne zeskrobanie górnych warstw skóry psa za pomocą skalpela, lekarz weterynarii wykona tak zwane powierzchowne zeskrobanie skóry. Z kolei przy głębokim zeskrobaniu skóry sięga dalej, aby wykryć głębiej bytujące gatunki roztoczy, takie jak nużeniec. Następnie bada próbkę pod mikroskopem.

Metoda paska samoprzylepnego


Lekarz weterynarii przyciska pasek samoprzylepny do sierści i skóry psa, a następnie bada przylegający materiał pod mikroskopem.

Metoda ta sprawdza się na przykład w wykrywaniu roztoczy drapieżnych.

Leczenie: Jak pozbyć się roztoczy u psów?

Przed rozpoczęciem procesu eliminacji roztoczy wraz z lekarzem weterynarii należy wziąć pod uwagę poniższe wskazówki:

  • W przypadku niektórych rodzajów roztoczy ważne jest, aby leczyć wszystkie inne zwierzęta domowe, nie tylko chorego psa.
  • Leczenie często należy powtórzyć kilka razy, aby zabić wszystkie stadia rozwojowe roztoczy.
  • U psów o bardzo gęstej lub długiej sierści może być konieczne jej przycięcie, aby zapewnić skuteczne leczenie.

Leczenie farmakologiczne

W leczeniu inwazji roztoczy u psów dostępne są różne leki w różnych postaciach.

Obejmują one środki roztoczobójcze i kleszczobójcze w postaci szamponów lub kropli, tabletek, maści lub preparatów do stosowania miejscowego.

Leczenie wspomagające

Jeśli wystąpią ciężkie objawy, oprócz leków przeciwpasożytniczych mogą być wymagane inne leki. Należą do nich szampony antybakteryjne lub antybiotyki w przypadku wtórnych infekcji bakteryjnych.

Reakcje alergiczne czasami wymagają podania leków przeciwhistaminowych.

Środki higieny

Aby skutecznie pozbyć się roztoczy u psów, należy również usunąć je z otoczenia zwierzęcia:

  • W celu przeprowadzenia mechanicznego usuwania roztoczy, należy dokładnie odkurzyć i umyć mieszkanie.
  • Wypierzmy miejsce do spania i koce psa w temperaturze co najmniej 60 stopni Celsjusza. Alternatywnie można również zamrozić tekstylia.
  • Transportery i akcesoria do pielęgnacji, takie jak szczotki i grzebienie powinny być konsekwentnie i dokładnie czyszczone. Niektóre spraye pomagają zabijać roztocza w środowisku. W przypadku ich użycia należy postępować zgodnie z instrukcjami producenta.

Czy istnieją domowe sposoby na roztocza u psów?


Niektóre domowe środki, takie jak olej kokosowy czy ocet jabłkowy mogą być pomocne w zwalczaniu inwazji pasożytów. Ich efekt terapeutyczny nie został jednak jednoznacznie udowodniony.


Dlatego, aby skutecznie pozbyć się roztoczy u psa i zapewnić mu szybką ulgę, konieczna jest współpraca z lekarzem weterynarii.

Zapobieganie: Jak chronić psa przed roztoczami?

Zapewniając psu odpowiednią ochronę przed pasożytami, można uchronić go przed inwazją roztoczy. Większość środków odstraszających kleszcze nadaje się również do ochrony przed wieloma rodzajami roztoczy.

Można je kupić w postaci preparatów do nakrapiania i tabletek. Na rynku dostępne są również obroże z aktywnymi składnikami.

Przeczytaj także:


Franziska G., Weterynarz
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.


Najczęściej polecane