Roztocza u kotów This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz
Drapiący się kot

Świąd jest często pierwszym objawem roztoczy u kotów.

Jeśli Twój kot często się drapie, na jego sierści pojawiają się łyse plamy lub na skórze widoczne są wypryski, przyczyną mogą być roztocza. Dowiedz się wszystkiego, co należy wiedzieć o roztoczach u kota.

Czym są roztocza?

Roztocza należą do tak zwanych ektopasożytów. Nie żyją więc w ciele swojego żywiciela, ale na jego powierzchni – w tym przypadku skórze.

Roztocza to małe pajęczaki, które są trudne lub niemożliwe do rozpoznania gołym okiem. Po znalezieniu gospodarza żywią się jego krwią i złuszczonym naskórkiem.

Nie tylko brzmi to nieprzyjemnie, ale również takie jest dla zwierzęcia. Ich inwazja powoduje świąd, wypadanie sierści, wypryski i strupy. Poza tym, pasożyty te są również potencjalnie zakaźne dla ludzi i innych zwierząt, szczególnie często występują u psów.

Istnieje wiele gatunków tych pasożytów, które mogą zaatakować kota. Do najważniejszych z nich zaliczamy:

Świerzbowiec uszny

U kotów najczęściej występuje świerzbowiec uszny (Otodectes cynotis), którego inwazję nazywamy świerzbem usznym i który przenosi się zazwyczaj ze zwierzęcia na zwierzę.

Roztocza te zasiedlają uszy kota, gdzie przebijają skórę, aby dostać się do wydzielin ciała, którymi się żywią. Na ślinę pasożytów z kolei organizm kota reaguje stanem zapalnym.

Świerzbowiec uszny jest odpowiedzialny za około 20 procent wszystkich stanów zapalnych w obrębie ucha zewnętrznego.
Jego inwazja musi być leczona, w przeciwnym razie bowiem może rozprzestrzenić się na ucho środkowe i wewnętrzne.

Swędzik jesienny

Swędziki jesienne (Neotrombicula autumnalis) zazwyczaj pojawiają się późnym latem i jesienią, czasami także już czesnym latem, kiedy to z jaj wylęgają się larwy żyjące w ziemi.
Następnie migrują one w kierunku światła w górę źdźbeł trawy, gdzie czekają na swoich żywicieli, których potrzebują do dalszego rozwoju. Na ich atak narażone są prawie wyłącznie koty wychodzące.
Żywią się krwią kota i opuszczają go po zakończeniu cyklu rozwojowego.

Jakie objawy wskazują na obecność swędzika jesiennego?

  • świąd i związane z nim drapanie,
  • zaczerwienienie skóry i wypryski,
  • pomarańczowe larwy roztoczy.

W przeciwieństwie do większość roztoczy u kotów, swędzika jesiennego można łatwo rozpoznać na wszystkich etapach rozwoju za sprawą jego jaskrawego koloru.

Cheyletiella

Cheyletiella bytują w sierści kota, gdzie samice składają jaja, z których w ciągu trzech tygodni rozwijają się dorosłe osobniki.

Transmisja odbywa się ze zwierzęcia na zwierzę. Roztocza te zazwyczaj atakują koty i psy. W większości przypadków ich inwazja nie niesie ze sobą poważnych konsekwencji zdrowotnych, ale może prowadzić do podrażnień skóry.

Nużeńce

Nużeńce (Demodex cati) żyją w mieszkach włosowych oraz gruczołach łojowych i potowych kota. Nie wywołują świądu ani żadnych innych objawów. Nie są również zaraźliwe.

Problemem stają się jedynie, gdy masowo się namnażają. W takim wypadku dochodzi do nużycy, która jednak u kotów zdarza się rzadko. Występuje tylko w połączeniu z innymi chorobami, które osłabiają układ odpornościowy zwierzęcia, takimi jak cukrzyca, białaczka (FeLV) czy wirus nabytego niedoboru immunologicznego kotów (FIV).

Świerzbowiec drążący

Świerzbowiec drążący rzadko występuje u kotów. Jego nazwa nie jest przypadkowa. Drąży on tunele w wierzchniej warstwie naskórka kota, gdzie żywi się keratyną i płynem tkankowym, i gdzie samice składają jaja. Po trzech tygodniach z jaj wykluwają się nowe roztocza, które również żyją w systemie podskórnych tuneli.

Najpopularniejszą metodą diagnozowania roztoczy u kotów jest pobranie wymazu lub zeskrobin skóry. W tym celu lekarz weterynarii przykleja pasek samoprzylepny do podejrzanych miejsc lub zeskrobuje sierść i komórki skóry z górnych warstw naskórka za pomocą skalpela, a następnie ogląda go pod mikroskopem. Roztocza są wówczas bardzo dobrze widoczne.

W przypadku podejrzenia obecności świerzbowca usznego pobiera się próbkę z przewodu słuchowego i również bada się ją pod mikroskopem lub wysyła do laboratorium.

Leczenie roztoczy u kota
Lekarz weterynarii pobiera wymaz, aby wykryć roztocza u kota.

Aby zwalczyć roztocza u kotów, należy przeprowadzić kilkuetapowe leczenie, która zazwyczaj obejmuje:

  • specjalne lekarstwa przeciw roztoczom (akarycydy)
  • leczenie wszystkich zwierząt z kontaktu
  • sprzątanie otoczenia (pomieszczeń, miejsc karmienia, legowisk itp.)
  • antybiotyki i leki przeciwalergiczne (w przypadku wtórnych infekcji bakteryjnych i silnego świądu)

Leczenie powinno się oczywiście zawsze odbywać w porozumieniu i według zaleceń lekarza weterynarii.

Zapobieganie: Jak zapobiegać roztoczom u kotów?

Występowaniu tych pasożytów można zapobiegać, podejmując określone działania, z których najważniejsza jest regularna profilaktyka przeciwpasożytnicza. Mogą to być obroże, preparaty miejscowe lub w postaci tabletek.

Bardzo ważna jest również higiena. Należy regularnie czyścić legowiska, miski na karmę i wodę, zabawki oraz produkty do pielęgnacji kota.


Franziska G., Weterynarz
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.


Najczęściej polecane
7 min

Dlaczego koty mruczą i jak to robią?

Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?