Nosówka u psa 

Przed kilkoma dniami zamieszkał z nami szczeniak. Do tej pory był wesoły i skory do zabawy, a nagle stał się apatyczny, ma biegunkę lub wyciek z nosa? W najgorszym wypadku za tymi objawami może stać nosówka. W przygotowanym przez nas artykule dowiesz się wszystkiego, co należy wiedzieć o tej niebezpiecznej chorobie wirusowej.

Czy nosówka u psa jest niebezpieczna?

Nosówka to bardzo zaraźliwa choroba wirusowa, która dotyka przede wszystkim młode i niezaszczepione psy i może w ciągu kilku dni doprowadzić do ich śmierci. Jeżeli pies przeżyje infekcję, to zazwyczaj do końca życia cierpi z powodu jej następstw.

Przyczyny: Jak dochodzi do zachorowania?

Nosówka u psa jest wywoływana przez bardzo zaraźliwego wirusa o nazwie canine distemper virus (CDV). Lekarze nazywają ją chorobą Carrego lub Canine Distemper. Cierpią na nią przede wszystkim niezaszczepione psy z osłabionym układem odpornościowym – chore, zestresowane i stare. Najczęściej jednak choroba dotyka zwierzęta w wieku od trzech do sześciu miesięcy.

Wirus nosówki psów należy do rodziny Paramyxoviridae i charakteryzuje się zdolnością do bardzo szybkiego rozprzestrzeniania się. Wirus przenosi się poprzez kontakt z różnymi wydzielinami i wydalinami, takimi jak ślina, mocz i kał chorych zwierząt lub gdy zwierzę wdycha wirusa, połknie go lub wejdzie w kontakt z wirusem za pośrednictwem matki w wieku płodowym. W tym ostatnim przypadku choroba ujawnia się dopiero wtedy, gdy po odstawieniu mleka matki szczenię nie ma dostępu do matczynych białek ochronnych (przeciwciał). Wirus nosówki występuje na całym świecie i oprócz psów mogą się nim zarazić koty, niedźwiedzie, kuny, foki i hieny.

Jakie spustoszenie robi wirus w organizmie psa?

Kiedy wirus jest wdychany przez powietrze, pierwszym punktem kontaktu wirusa jest powierzchnia dróg oddechowych (nabłonek dróg oddechowych). Tam wirusy atakują komórki wrodzonego układu odpornościowego, tzw. makrofagi. Zwykle mają one za zadanie rozpoznawanie patogenów, takich jak bakterie i wirusy, wchłanianie ich, a następnie ich eliminowanie. Wirusy nosówki mogą jednak przetrwać w makrofagach, a nawet silnie się w nich namnażać.

Już po kilku godzinach docierają przez limfę do węzłów chłonnych i innych narządów limfatycznych, takich jak śledziona i wątroba. Następnie wirusy w bardzo krótkim czasie trafiają przez krwiobieg do całego organizmu. Głównymi miejscami docelowymi są drogi moczowe, płciowe i oddechowe aż do tkanki nerwowej.

Objawy: Jakie są najczęstsze objawy choroby?

W przypadku zdrowych psów o sprawnie działającym układzie odpornościowym, w większości przypadków nosówka mija bezobjawowo. Jeśli jednak układ odpornościowy jest już poważnie osłabiony, po około dwóch tygodniach mogą wystąpić ciężkie przebiegi, którym towarzyszą następujące objawy:

• Silna gorączka i zły stan ogólny
• Dolegliwości żołądkowo-jelitowe: wymioty, biegunka, odwodnienie, utrata apetytu i chudnięcie
• Problemy z oddychaniem: Kichanie i kaszel, wydzielina z oczu, wydzielina z nosa, zapalenie migdałków i zapalenie płuc z zaburzeniami oddychania
• Dolegliwości ze strony ośrodkowego układu nerwowego: Krzywa pozycja głowy, kulawizna, skurcze, ślepota i drżenie mięśni, starcze zapalenie mózgu
• Objawy w obrębie oczu: stany zapalne oka oraz zapalenie spojówek
• Dolegliwości skórne: Nadmierne tworzenie się naskórka na nosie i opuszkach (hiperkeratoza) oraz stany zapalne skóry
• Problemy stomatologiczne: Jeśli szczenię zostanie zakażone przed zmianą zębów, może dojść do problemów z ich szkliwem i u psa będą występowały tak zwane zęby nosówkowe

Istnieją różne szczepy wirusa, różniące się od siebie zarówno pod względem zakaźności (wirulencji), jak i wywoływanych objawów, stąd też nie u każdego psa wystąpią te same objawy. Choroba ta jest jednak niestety potencjalnie śmiertelna.

Diagnoza: Jak wykrywamy nosówkę u psa?

Jeśli istnieje jakiekolwiek podejrzenie, że pies może mieć nosówkę, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem weterynarii, który w trakcie szczegółowego wywiadu z opiekunem i badania ogólnego rozpozna sytuację.

W zależności od dotkniętego dolegliwością narządu, weterynarz pobierze próbki krwi, skóry lub płynu mózgowo-rdzeniowego, a także wymaz ze spojówek. Można również wykonać płukanie oskrzelowo-pęcherzykowe w którym płuca chorego zwierzęcia są przepłukiwane płynem, który następnie jest ponownie zbierany. Płyn jest następnie badany pod kątem obecności ciał inkluzyjnych, które znajdują się w oderwanych komórkach. Oprócz metod wykrycia bezpośredniego istnieją również metody wykrycia pośredniego.

W przypadku metod bezpośrednich specjalistyczne laboratoria wykrywają wirusa w drodze reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR), immunofluorescencji i mikroskopii elektronowej. Badania te obejmują określenie ilości białek ochronnych (przeciwciał) we krwi lub płynie mózgowo-rdzeniowym.

Rozpoznanie nosówki jest w większości przypadków trudne. Zazwyczaj lekarz weterynarii stawia diagnozę w oparciu o objawy choroby i wyniki badań laboratoryjnych. Nie na każdym etapie choroby możliwe jest wykrycie wirusów. Nie w pełni zaszczepione psy posiadają przeciwciała przeciwko wirusowi, w którym to przypadku nie jest możliwe rozróżnienie, czy za ich obecność odpowiada przebyta infekcja czy szczepienie.

Leczenie: Jakie metody leczenia są dostępne?

Na skuteczną terapię zawsze składa się połączenie różnych środków:

Terapia objawowa

W celu poprawy ogólnego stanu chorego psa, zalecane są następujące środki:

• Infuzje
• Leki hamujące kaszel i wykrztuśne
• Leki na nudności, wymioty i biegunkę
• Suplementy witaminowe (zwłaszcza witaminy E, B1, B12)
• W niektórych przypadkach sztuczne żywienie

Pamiętajmy jednak, że wszystkie te środki zwalczają jedynie objawy, a nie przyczynę choroby.

Antybiotyki

Ze względu na mocno osłabiony nosówką układ odpornościowy ryzyko zarażenia innymi patogenami, takimi jak bakterie, jest bardzo wysokie. Konsekwencje tak zwanych infekcji wtórnych mogą być daleko idące i w znacznym stopniu pogarszać przebieg choroby. Aby zapobiec temu ryzyku, należy prowadzić ukierunkowane stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum działania.

Koncentraty przeciwciał

Przeciwciała (immunoglobuliny) są białkami ochronnymi wytwarzanymi przez niektóre białe krwinki (leukocyty). Ich zadaniem jest znajdowanie patogenów i przywiązywanie się do nich. W ten sposób oznaczają one patogeny dla innych komórek układu odpornościowego, które mogą następnie zniszczyć intruzów.

Rokowania: Jakie są szanse powodzenia leczenia nosówki u psa?

Rokowania w większości przypadków nosówki u psa nie są niestety optymistyczne. Im łagodniejszy przebieg choroby, tym większe prawdopodobieństwo powodzenia terapii. Jeśli jednak wystąpią już neurologiczne objawy choroby, rokowania pogarszają się.

Zapobieganie: Jak zapobiegać nosówce u psa?

Na szczęście nosówce możemy skutecznie zapobiegać, podając psu szczepionkę. Pierwszą jej dawkę pies otrzymuje w wieku ośmiu tygodni, kolejną w dwunastym i szesnastym tygodniu życia. Szczepienie powtarzamy następnie około piętnastego lub szesnastego miesiąca. Tym sposobem cykl szczepień podstawowych zostaje ukończony, a kolejne dawki zwierzę musi przyjmować co trzy lata.

Jeśli na danym obszarze występuje dużo przypadków nosówki wśród psów, szczególnie ważne jest wdrożenie profilaktycznych działań higienicznych. Ponieważ wirus nosówki psów nie może przetrwać długo w normalnym środowisku, powierzchnie i przedmioty powinny być regularnie dezynfekowane i czyszczone. Oczywiście należy również unikać kontaktu z chorymi zwierzętami.