Choroby autoimmunologiczne u psów

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz

Jeśli podejrzewasz, że Twój pies cierpi na chorobę autoimmunologiczną, jak najszybciej udaj się z nim do lekarza weterynarii.

Przyczyna chorób autoimmunologicznych u psów nie jest jeszcze dokładnie znana. Pewne jest jednak, że istnieją środki, dzięki którym choroby związane z układem odpornościowym można do pewnego stopnia kontrolować. Jakie są to choroby i jak sobie z nimi radzić, wyjaśniamy poniżej.

Spis treści

Choroby autoimmunologiczne u psów: Definicja i przyczyny
Jakie choroby autoimmunologiczne u psów wyróżniamy?
Objawy: Jak objawiają się choroby autoimmunologiczne u psów?
Leczenie: Jak przebiega leczenie chorób autoimmunologicznych u psów?
Rokowania: Czy choroby autoimmunologiczne u psów są uleczalne?

Choroby autoimmunologiczne u psów: Definicja i przyczyny

Już podczas rozwoju płodowego w łonie matki układ odpornościowy szczeniąt uczy się odróżniać substancje obce od endogennych.

W przypadku chorób autoimmunologicznych, proces ten zostaje zaburzony, co prowadzi do tego, że zaczyna on atakować własne struktury. Często wrodzone zaburzenia są czynnikiem wyzwalającym schorzenie autoimmunologiczne.

Rola przeciwciał

W wielu przypadkach winę za pojawienie się chorób autoimmunologicznych ponoszą tak zwane autoprzeciwciała, które zwracają się przeciwko tkankom lub substancjom własnym organizmu takim jak hormony, na przykład w ramach reakcji zapalnej.

Przeciwciała autoagresywne mogą ponadto atakować substancje uznane za obce (antygeny), w stosunku do których brak jest tolerancji immunologicznej, na przykład w wyniku upośledzonego procesu dojrzewania układu odpornościowego.

Możliwe jest również, że tolerancja immunologiczna wobec tych antygenów istniała, ale została ona przekroczona przez te przeciwciała.

Jak często występują choroby autoimmunologiczne u psów?

Schorzenia te są u czworonogów stosunkowo rzadkie. Na przykład, jedynie około 1,4% wszystkich chorób skóry u zwierząt domowych ma związek z zaburzonym funkcjonowaniem układu odpornościowego.

Jakie choroby autoimmunologiczne u psów wyróżniamy?

U czworonogów mogą występować różne choroby autoimmunologiczne, różniące się od siebie przebiegiem i obrazem klinicznym, a do najbardziej znanych należą:

Kłębuszkowe zapalenie nerek

Kłębuszkowe zapalenie nerek to stan zapalny niewielkich elementów filtrujących nerek (kłębuszków nerkowych), które w naturalny sposób usuwają elektrolity, toksyny i nadmiar wody z krwi.

W przypadku kłębuszkowego zapalenia nerek, proces ten może zostać zaburzony, prowadząc do niebezpiecznych objawów zatrucia lub zaburzeń równowagi elektrolitowej.

Toczeń rumieniowaty

Toczeń rumieniowaty krążkowy (discoid lupus erythematosus, DLE) występuje głównie u młodszych psów, w wieku od dwóch do czterech lat. Ta choroba autoimmunologiczna charakteryzuje się wrzodziejącymi zmianami skórnymi, występującymi przeważnie na nosie, ale również w okolicach oczu lub warg.

Toczeń rumieniowaty układowy (systemic lupus erythematosus, SLE) jest natomiast postacią choroby, która dotyka cały organizm. Jego obraz kliniczny jest dużo bardziej złożony i zależy od tego, którego narządu dotyczy.

Pęcherzyca (pemphigus)

Pęcherzyca cechuje się występowaniem ciężkich zmian skórnych. Typowe są pęcherze i wykwity w obrębie naskórka i błon śluzowych.

W zależności od tego, która tkanka jest objęta procesem zapalnym, wyróżniamy kilka jej postaci:

Pęcherzyca rumieniowata (pemphigus erythematodes)
Pęcherzyca liściasta (pemphigus foliaceus)
Pęcherzyca bujająca (pemphigus vegetans)
Pęcherzyca zwykła (pemphigus vulgaris)

U psów najczęściej mamy do czynienia z pęcherzycą liściastą, przy czym przedstawiciele określonych ras są na nią bardziej narażeni. Zaliczamy to nich akitę, chow-chow oraz szpice.

Zapalenie wielostawowe

Jest to przewlekłe i postępujące zapalenie kilku stawów jednocześnie. Towarzyszą mu dolegliwości bólowe układu mięśniowo-szkieletowego, takie jak kulawizna, ale mogą również występować objawy, takie jak gorączka czy zmęczenie.

Reumatoidalne zapalenie stawów

Oprócz zapalenia stawów będącego następstwem infekcji, u psów może występować także zapalenie stawów o podłożu autoimmunologicznym. W tym przypadku układ odpornościowy wytwarza substancje, powodujące reakcje zapalne w stawach.

Przyczyny występowania tej reakcji u psów nie są do końca znane. Możliwe jest jednak, że organizm reaguje na pozostałości bakterii znajdujące się w stawie po przebytym zapaleniu stawów wywołanym przez bakterie.

Objawy: Jak objawiają się choroby autoimmunologiczne u psów?

Trudno jest jednoznacznie zdefiniować objawy chorób o podłożu autoimmunologicznym. Zależą one bowiem w dużej mierze od tego, która tkanka i w jakim stopniu została zaatakowana przez przeciwciała.

Szczególnie powszechne są choroby autoimmunologiczne u psów dotykające skóry i stawów, ale mogą towarzyszyć im również niespecyficzne objawy, takie jak utrata apetytu, gorączka czy zmęczenie.

Symetryczność zmian może wskazywać na zaburzenia autoimmunologiczne

Wiele chorób autoimmunologicznych charakteryzuje się symetrycznym obrazem klinicznym, w związku z czym zmiany skórne o podłożu autoimmunologicznym często występuję nie tylko po jednej stronie i miejscowo, ale po obu stronach i w podobnym układzie.

Podawanie tabletki psu — Wiele dolegliwości wynikających z chorób autoimmunologicznych u psów można złagodzić za pomocą leków.

Leczenie: Jak przebiega leczenie chorób autoimmunologicznych u psów?

Jeśli podejrzewasz chorobę autoimmunologiczną u swojego pupila, nie zwlekaj z wizytą u lekarza weterynarii, który może wykryć ją za pomocą specjalnych badań laboratoryjnych. Zwykle niezbędne jest wówczas badanie krwi lub pobranie wycinka.

Trudna diagnoza

Należy liczyć się z tym, że postawienie właściwej diagnozy może nieco potrwać. Wynika to głównie ze złożoności objawów, które mogą być również spowodowane innymi dolegliwościami. W pierwszej kolejności lekarz weterynarii musi wykluczyć kilka innych możliwych chorób.

Aby pomóc psu, ważne jest stłumienie niepożądanej reakcji immunologicznej. Z jednej strony jest to ważne w kontekście złagodzenia objawów, z drugiej strony pozwoli uniknąć ewentualnych długoterminowych konsekwencji, np. uszkodzeń narządów.

Leczenie farmakologiczne

Z reguły w przypadku chorób autoimmunologicznych stosuje się specjalne leki, tak zwane immunosupresanty i kortykosteroidy. W zależności od obrazu klinicznego i objawów towarzyszących takich jak infekcja bakteryjna, lekarz weterynarii może zastosować środki przeciwbólowe, przeciwzapalne lub antybiotyki.

Rokowania: Czy choroby autoimmunologiczne u psów są uleczalne?

Ponieważ w przypadku tych dolegliwości mamy do czynienia z zaburzeniem bardzo złożonego systemu jakim jest układ immunologiczny, zazwyczaj nie można ich wyleczyć.

Z tego względu dotknięte nimi czworonogi zmuszone są do przyjmowania leków hamujących ich rozwój przez całe życie.

Życie z chorobami autoimmunologicznymi jest możliwe

Jeśli będziemy stosować się do zaleceń lekarza weterynarii i dbać o zdrowie naszego podopiecznego, w zależności od diagnozy, na ogół możliwe jest zapewnienie mu normalnego życia. Ważne jest jednak skonsultowanie się ze specjalistą jak najwcześniej po zaobserwowaniu pierwszych symptomów

Franziska G., Weterynarz

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.

Podziel się swoją opinią

Czy artykuł był pomocny?

Najczęściej polecane

9 min 359