Ryś

Rysie to prawdziwi mięsożercy i potrzebują około kilograma pożywienia dziennie. Na polowanie wyruszają wieczorem i w nocy. W obszarze ich zainteresowania znajdują się między innymi sarny, jelenie i renifery, ale również ptaki, zające i króliki. Tak jak wszystkie koty, czają się na swoją ofiarę, atakują ją z zaskoczenia i zabijają jednym celnym ugryzieniem w gardło.

Doskonale rozwinięte zmysły pozwalają rysiowi bezbłędnie wytropić ofiarę. Ma świetny słuch i wzrok – w ciemności widzi sześć razy lepiej niż człowiek.

Po zabiciu dużego zwierzęcia, takiego jak młody jeleń, kozica czy muflon, ryś wraca do niego przez kilka kolejnych nocy, aby zjeść go w całości.

Czy ryś jest niebezpieczny dla człowieka?

Prawdopodobieństwo spotkania rysia na wolności jest znikome. Dzięki swoim nieomylnym zmysłom zwierzęta te potrafią wyczuć obecność ludzi znacznie wcześniej niż jest w stanie zrobić to człowiek. Unikają takich spotkań i najczęściej wycofują się wówczas wgłąb lasu.

Ryś niezwykle rzadko atakuje człowieka, a jeśli tak się zdarzy, może to być spowodowane na przykład zakażeniem wścieklizną. Niemniej, wiele europejskich krajów jest obecnie wolnych od tej choroby wirusowej.

Okres godowy rysi (czyli marcowanie) przypada na luty i marzec, i jest to jedyny czas, w którym zwierzęta spotykają się ze sobą. „Drogowskazami” prowadzącymi do potencjalnych partnerów są ślady moczu pozostawione na korzeniach drzew i skałach. Zwierzęta wydają wówczas również charakterystyczne dźwięki, które brzmią podobnie do szczekania.

Po okresie ciąży trwającym około 70 dni na świat przychodzą młode rysie. Są ślepe i owłosione. Przez około sześć miesięcy będą karmione przez matkę, a wieku czterech tygodni powoli przyzwyczajane do stałego pokarmu. Młode zostają przy kotce aż do następnej wiosny, kiedy wyruszają na poszukiwania własnych terytoriów łowieckich.

W wielu europejskich krajach ryś znajduje się pod ścisłą ochroną i polowanie na niego jest surowo zabronione. Kłusownictwo jest dla tych kotów poważnym zagrożeniem, podobnie jak choroby.

To właśnie za sprawą kłusowników ryś zniknął z wielu obszarów Europy Środkowej – ze względu na piękne futro i dlatego, że upatrywano w nich zagrożenie dla owiec i kóz, zwierzęta te były bezlitośnie tępione na początku XX wieku.

Powrót rysia

Od lat 70-tych ubiegłego wieku projekty mające na celu ochronę gatunku i jego reintrodukcję pomagają rysiom przetrwać i rozszerzają obszary jego występowania.

Jednak w przypadku jednego z podgatunków rysia – rysia bałkańskiego, działania te są nieco spóźnione. Jego populacja wynosi bowiem od 20 do 40 osobników, można więc w zasadzie uznać go za wymarłego.