Różanka europejska This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz
Różanki europejskie

Typowa dla różanki europejskiej jest niepełna linia boczna.

Różanka europejska znana jest z tego, że łuski męskich przedstawicieli gatunku w okresie tarła mienią się kolorami tęczy. Co jeszcze czyni tę rybę wyjątkową? Dowiesz się z lektury poniższego artykułu.

Charakterystyka różanki europejskiej

Nazwa: Różanka europejska (Rhodeus amarus)
Długość ciała: średnio pięć centymetrów
Długość życia: cztery do pięciu lat
Warunki utrzymania: oczko wodne lub zbiornik z zimną wodą
Socjalizacja z innymi gatunkami: nie
Akwarium: co najmniej 100 centymetrów długości
Temperatura wody: 15 do 24°C
Parametry wody: pH od 6,5 do 7,4, twardość wody poniżej 10°dH
Pokarm: pokarm w płatkach, mrożony, żywy
Poziom trudności: łatwy do średniego

Wygląd: Jakimi cechami zewnętrznymi wyróżnia się różanka europejska?

Różanka europejska (Rhodeus amarus) jest rybą słodkowodną i należy do rodziny karpiowatych. Jej ciało jest wygrzbiecione i bocznie spłaszczone.

Charakterystyczne dla różanki są duże łuski oraz długa płetwa grzbietowa i odbytowa. Jej głowa jest niewielka, jama ustna wąska a otwór gębowy położony na szczycie.

W jakim ubarwieniu występuje różanka?

Łuski grzbietowe różanki są szare do oliwkowozielonych, a boki tułowia mają srebrzysty połysk. Poza tym, na jej bokach występują niebieskozielone paski, które rozciągają się od połowy tułowia aż do ogona.

Płetwa grzbietowa jest ciemna, a pozostałe przeważnie blade. Strona brzuszna jest biała lub bladoróżowa.

Kolorowe samce

Męscy przedstawiciele tego gatunku ryb są szczególne kolorowe w okresie tarła. Pierś i brzuch dojrzałych płciowo samców (zwanych również mleczakami) są jaskrawoczerwone lub pomarańczowe, a ich grzbiet i boki mienią się srebrzystą barwą.

Jaką wielkość osiąga różanka?

Różanka europejska to niewielka rybka, mierząca średnio pięć centymetrów. Niektóre osobniki są większe i dorastają do około dziewięciu–dziesięciu centymetrów.

Ryzyko pomyłki

Różankę europejską można łatwo pomylić z innymi, podobnie wyglądającymi gatunkami ryb. Dlatego należy zwrócić uwagę na poniższe detale:

  • Leszcz: Linia boczna u leszczy jest pełna. Ponadto, płetwa grzbietowa jest wyraźnie krótsza.
  • Karp i karaś: Linia boczna tych ryb jest również kompletna. Poza tym mają krótsze płetwy odbytowe.
Samiec różanki w wodzie
W okresie tarła wyjątkowo kolorowe są osobniki męskie.

Różanka europejska jest rybą ławicową, aktywną w ciągu dnia. Liczba osobników wchodzących w skład ławicy może być różna i waha się od ośmiu do szesnastu sztuk. Różanki są na ogół spokojnymi i wesołymi, lubiącymi dużo pływać zwierzętami.

Socjalizacja z innymi zwierzętami

Różanki preferują życie wśród przedstawicieli swojego gatunku, dlatego w akwarium nie powinny być trzymane z innymi zwierzętami. Jedynym wyjątkiem są małże, których różanki potrzebują do rozmnażania.

Różanka europejska może być z powodzeniem trzymana w stawie ogrodowym lub zbiorniku z zimną wodą o minimalnej długości 100 centymetrów i pojemności 300 litrów. Aby zapewnić jej optymalne warunki utrzymania, należy zwrócić uwagę na poniższe kwestie:

Wielkość grupy

Jeśli chcemy doczekać się potomstwa w akwarium, możemy trzymać w nim jedną parę. W stawie natomiast, na metr sześcienny objętości powinny przypadać nie więcej niż cztery osobniki.

Idealne parametry wody

Każdemu gatunkowi ryb należy zapewnić określone warunki, w tym odpowiednie parametry wody, do których są przystosowane. W przeciwnym razie bowiem mogą zacząć chorować.

W przypadku różanki są to następujące parametry wody:

  • wartość pH: 6,5 do 7,4
  • temperatura: 15 do 24°C
  • twardość wody: Najlepiej poniżej 10°dH

Roślinność i wyposażenie akwarium

Różanki uwielbiają gęstą roślinność. Przy aranżacji akwarium warto więc wziąć to pod uwagę, dbając jednocześnie o to, by rybki miały wystarczająco dużo miejsca do pływania.

Ponieważ różanki mogą rozmnażać się tylko w obecności szczeżui (Anondonta cygnea) lub skójek (Unio pictorum), nie może ich zabraknąć również w naszym zbiorniku. Zwykle wystarczy jedna małża na parę – zbyt duża ilość może rybom zaszkodzić.

Podłoże

Podłoże należy wyłożyć piaskiem, w którym małże będą mogły się zagrzebać oraz warstwą próchna.

Podstawę diety różanki europejskiej stanowi materiał roślinny. Od czasu do czasu w jej menu pojawia się również pokarm pochodzenia zwierzęcego, taki jak robaki czy larwy komarów.

Karmić można ją również suchym, żywym lub mrożonym pokarmem.

Ryby te żyją średnio od czterech do pięciu lat. Długość ich życia zależy jednak w dużej mierze od warunków utrzymania i sposobu żywienia. Mogą ją skrócić na przykład nieprawidłowa temperatura wody w zbiorniku lub jej zanieczyszczenia, prowadzące do powstawania rozmaitych chorób.

Różanki charakteryzują się specyficznym sposobem rozmnażania, do którego potrzebują specjalnych warunków:

Zapłodnienie

W okresie tarła od kwietnia do czerwca pięknie ubarwione samce wyruszają na poszukiwania samic. Wyposażone są one w pięciocentymetrowe pokładełko i składają kilka jaj w syfonie małża, po czym samiec zapładnia je, wprowadzając nasienie do skorupiaka.

Po tarle

W okresie tarła zwierzęta te składają od 40 do 100 jaj ikry. Po zapłodnieniu, w skrzelach małża rozwijają się około centymetrowe rybki i opuszczają ten swoisty inkubator po około dwóch, trzech tygodniach, w pełni zdolne do samodzielnego poruszania się.

Obszar występowania różanki europejskiej ograniczony jest do siedlisk dużych małży (np. szczeżui, skójek), głównie w Europie Środkowej i na północ od Alp.

Zasiedla głównie gęsto zarośnięte wody wolno płynące i stojące, spokojne stawy i dolne partie rzek.

Wykorzystanie przez człowieka

Dwa tysiące lat temu różanka występowała bardzo licznie w zbiornikach i służyła jako pokarm dla świń. Człowiek wykorzystywał ten gatunek ryb również do innych celów – na przykład do produkcji esencji perłowej (guaniny) z ich łusek, z której wytwarzano między innymi sztuczne perły.

Czy różanka jest gatunkiem zagrożonym?

Niestety w związku z intensywnymi połowami, populacja tego gatunku systematycznie się zmniejsza. Mimo tego, według Czerwonej księgi gatunków zagrożonych publikowanej przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN) (stan na marzec 2023 r.) należy ona do gatunków „najmniejszej troski” (least concern) i tym samym nie jest zagrożona.

Różanki europejskie i małże
Podczas rozmnażania różanki wchodzą w symbiotyczny związek z małżami.

Zakup: Ile kosztuje różanka europejska?

Różanki można kupić już za kilkadziesiąt złotych. Znajdziemy je w wielu sklepach zoologicznych z działem akwarystycznym oraz w sklepach internetowych. W tym drugim przypadku należy jednak upewnić się, że mamy do czynienia z godnymi zaufania, dbającymi o dobrostan zwierząt sprzedawcami.


Franziska G., Weterynarz
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.


Najczęściej polecane
8 min

Pawie oczko (gupik)

Gupiki, zwane też pawimi oczkami, cechuje różnorodność kolorystyczna i odporność na drobne błędy w utrzymaniu. Dowiedz się więcej!