Włókniakomięsak u kotów 

Istnieje wiele rodzajów nowotworów, które różnią się od siebie częstotliwością występowania, pochodzeniem i rokowaniami. Jednak włókniakomięsak u kotów jest najczęstszym nowotworem mezenchymalnym.

Czy włókniakomięsak u kotów jest niebezpieczny?

Niestety szanse wyleczenia włókniakomięsaka u kotów są niewielkie, ponieważ często nacieka on inne narządy i nawraca u 60 do 75 procent wszystkich operowanych zwierząt.

Ponadto, z technicznego punktu widzenia chirurgiczne usunięcie włókniakomięsaka jest bardzo skomplikowane. Lekarz weterynarii musi bowiem pozbyć się nie tylko samego guza, ale również dużej części otaczającej go tkanki.

Czasami konieczna jest nawet amputacji dotkniętej nim kończyny.

Objawy: Jak objawia się włókniakomięsak u kotów?

Pierwszym objawem tego nowotworu jest podskórny guzek, wyczuwany przez opiekunów zwierząt podczas głaskania. Jeśli jest jeszcze bardzo mały, u większości kotów nie występują dodatkowe objawy.

W zależności od stopnia agresywności, nowotwór może jednak znacznie urosnąć w ciągu kilku tygodni lub miesięcy. Jeśli dodatkowo wystąpią przerzuty (nowotworowe komórki potomne) do innych organów, stan ogólny kota może się gwałtownie pogorszyć.

W takiej sytuacji mogą wystąpić inne objawy, takie jak duszność (oddychanie przez jamę ustną) czy niezborność ruchowa.

Które koty są szczególnie podatne na zachorowanie?

Włókniakomięsaki pojawiają się głównie u starszych kotów (między ósmym i dwunastym rokiem życia), niezależnie od rasy i płci, przeważnie na tułowiu, kończynach dolnych i małżowinach usznych.

Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii?

Ponieważ włókniakomięsak jest nowotworem złośliwym, wymaga on pilnej konsultacji z lekarzem weterynarii również, gdy guz jest niewielki i nie towarzyszą mu żadne inne objawy.

Ważne: Im mniejszy jest guz, tym większe są szanse powodzenia leczenia.

Diagnoza: Jak diagnozuje się włókniakomięsaka u kotów?

Każdy, nawet najmniejszych rozmiarów guz u kota czy innych zwierząt powinien zostać zbadany przez lekarza weterynarii. Im szybciej zostanie postawiona diagnoza, tym szybciej będzie można wdrożyć odpowiednie leczenie. Poniższe badania pomogą potwierdzić lub wykluczyć włókniakomięsaka u kotów:

• Badanie krwi: Lekarz weterynarii może zbadać krew kota pod kątem obecności wirusa białaczki kotów (FeLV).
• Badania obrazowe: Za pomocą badania ultrasonograficznego można przyjrzeć się wnętrzu guza. Jego płynny rdzeń będzie wskazywał na ropień, tym samym wykluczając nowotwór. Na zdjęciu RTG można natomiast sprawdzić czy nie wystąpiły przerzuty.
• Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa: Na podstawie pobranej próbki zmienionej chorobowo tkanki można wykonać badanie histologiczne pod kątem określonych typów i cech komórek. Włókniakomięsak będzie widoczny w postaci pojedynczych komórek o wrzecionowatym kształcie lub niewielkich skupisk komórek o owalnych jądrach. Można zaobserwować także wielojądrowe komórki olbrzymie.

Leczenie: Jak wygląda leczenie włókniakomięsaka u kotów?

Metoda leczenia włókniakomięsaka u kotów zależy od wielkości i położenia guza. Znaczenie ma również stadium choroby oraz aktualny stan zdrowia zwierzęcia:

Jeśli guz jest niewielki i nie ma jeszcze przerzutów, w większości przypadków lekarz weterynarii może go usunąć wraz z otaczającymi go tkankami w znieczuleniu ogólnym.

Chemioterapia, radioterapia i immunoterapia

Jeśli guz znajduje się w trudno dostępnym miejscu i nie jest możliwe usunięcie całej tkanki nowotworowej, czasami konieczna bywa chemioterapia (np. doksorubicyną) lub radioterapia (naświetlanie).

Jeśli natomiast u kota wystąpi nawrót choroby lub przerzuty, pomocna może okazać się immunoterapia z wykorzystaniem cytokin (IL-2), których zadaniem jest zapobiegnięcie lub opóźnienie wystąpienia przerzutów lub nawrotów poprzez wzmocnienie układu odpornościowego.

Przyczyny: Czym jest włókniakomięsak u kotów i jak powstaje?

Włókniakomięsak jest złośliwym nowotworem mezenchymalnym, który powstaje w tkance łącznej (np. w skórze). Ma okrągły kształt i szarawy kolor, a jego konsystencja może być miękka lub twarda.

Często występują również zrosty z otaczającymi warstwami skóry. W porównaniu do innych rodzajów nowotworów, po usunięciu włókniakomięsak u kotów charakteryzuje się częstymi nawrotami. Przerzuty do płuc występują natomiast rzadziej, ale znacznie pogarszają rokowania.

Które komórki atakuje włókniakomięsak?

Pochodzenie włókniakomięsaka zawiera się w jego łacińskiej nazwie fibrosarcoma – słowo „fibro” odnosi się do fibroblastów, z których się wywodzi. Są to aktywne komórki tkanki łącznej, które między innymi tworzą kolagen i odgrywają ważną rolę w gojeniu się ran.

Z kolei słowo „sarcoma” oznacza złośliwy nowotwór tkanki mezenchymalnej, która tworzy się w okresie zarodkowym. Później powstają z niej tkanki podporowe i różne rodzaje tkanki łącznej.

Mięsak może więc rozwinąć się z komórek krwi, tłuszczowych, kostnych i chrzęstnych, ale powstać także w ścięgnach lub mięśniach.

Jakie są przyczyny włókniakomięsaka u kotów?

Nowotwory często powstają w wyniku mutacji, czyli przypadkowej zmiany informacji genetycznych. Może on więc pojawić się w dowolnym momencie i bez wyraźnej przyczyny.

Włókniakomięsak u kotów rozwija się jednak w szczególny sposób – czasami w wyniku szczepień (np. przeciwko FeLV lub wściekliźnie) w miejscu podania szczepionki. Ten rodzaj nowotworu jest zazwyczaj bardziej agresywny i charakteryzuje się dużo wyższym ryzykiem nawrotów.

Ryzyko powstania włókniakomięsaka poiniekcyjnego:
Jak wykazały badania, ryzyko rozwoju tego nowotworu w wyniku szczepienia wynosi od 1:3000 do 1:10000 (w zależności od danej szczepionki).

Rzadziej powodem może być infekcja wirusem mięsaka kotów (FeSV). Ten onkogenny wirus pochodzi od wirusa białaczki kotów (FeLV).

Rokowania: Jakie są szanse powodzenia leczenia?

Ze względu na bardzo duże ryzyko nawrotów, rokowania w przypadku włókniakomięsaka u kotów są zazwyczaj złe. Dlatego warto zasięgnąć opinii lekarza weterynarii, który poinformuje nas szczegółowo o możliwościach leczenia i wszelkich ryzykach związanych z chorobą.

Profilaktyka: Czy włókniakomięsakowi u kotów można zapobiec?

Ze względu na wysoką świadomość dotyczącą włókniakomięsaka poszczepiennego, lekarze weterynarii z reguły wykonują szczepienia podskórnie, a nie domięśniowo.

Ponadto, coraz większą uwagę przykładają do tego, by szczepionkę podawać w boczną ścianę brzucha. Dzięki temu mają pewność, że ewentualny nowotwór utworzy się w obszarach ciała, do których bez trudu będzie można dotrzec, tym samym sprawiając, że będzie łatwiejszy do usunięcia podczas zabiegu chirurgicznego.