Puchlina wodna (posocznica) u ryb 

Zakaźną puchlinę wodną u ryb, zwaną także posocznicą, rozpoznamy po ich silnie opuchniętym brzuchu. Z lektury poniższego tekstu dowiesz się, dlaczego ryby zapadają na tę dolegliwość i dlaczego bardzo ważne jest szybkie wdrożenie leczenia.

Czy puchlina wodna u ryb jest niebezpieczna?

Zakaźna puchlina wodna to powszechna wśród ryb choroba, w przypadku której w wyniku infekcji bakteryjnej w jamie brzusznej gromadzi się płyn.

Puchlina wodna jest wysoce zaraźliwa i może się bardzo szybko szerzyć w akwarium. Ponadto, bez szybkiego wdrożenia leczenia, może w krótkim czasie doprowadzić do śmierci zwierzęcia.

Różnica: Rozdęty brzuch i zakaźna puchlina wodna

Uwaga: Nie należy mylić nadmiernie wzdętego brzucha wynikającego z nieprawidłowej osmoregulacji (regulacji ciśnienia osmotycznego płynów ustrojowych w organizmie), diety czy obecności pasożytów (np. wiciowców jelitowych, takich jak Hexamita), z tym wynikającym z zakaźnej puchliny wodnej.

Które ryby mają skłonności do zapadania na puchlinę wodną?

Podatne na zachorowanie na posocznicę są różne ryby akwariowe, ale szczególnie często chorują pielęgnicowate, karpiowate i przedstawiciele rodziny Poeciliidae (np. gupiki), ale także bojowniki i inne gatunki.

Jednak warunkiem predysponującym wszystkie zwierzęta do jej wystąpienia jest osłabiony układ odpornościowy, np. w wyniku inwazji pasożytów.

Czy puchlina wodna jest niebezpieczna dla człowieka?

Nie, zakaźna puchlina wodna nie przenosi się na ludzi.

Objawy: Jak rozpoznać posocznicę u ryb?

Choroba ta postępuje stopniowo i nie wszystkie objawy pojawiają się od razu.

W jej ostatnim stadium dochodzi do niewydolności nerek, w wyniku czego ryby nie są w stanie wydalać wystarczającej ilości wody. Płyny gromadzą się wówczas nie tylko w jamie brzusznej, ale również w okolicy oczu i w łuskach.

W związku z tym rozpoznamy ją po następujących objawach:

• Brzuch ryby jest skrajnie rozdęty.
• Łuski odstają od ciała i odrywają się.
• Oczy stają się „wyłupiaste”.
• W otworze odbytowym pojawiają się śluzowate, białe płatki.
• Skóra zostaje objęta stanem zapalnym lub wygląda blado.
• Skrzela są blade.
• Ryba „kołysze się” w wodzie.

Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii?

Jeśli zauważysz powyższe objawy u swoich podopiecznych, jak najszybciej skonsultuj się z lekarzem weterynarii. Jeśli leczenie zostanie podjęte odpowiednio wcześnie, jest duża szansa, że zwierzętom uda się pomóc.

Diagnoza: Jak wykrywa się zakaźną puchlinę wodną u ryb?

Wykrycie posocznicy z reguły nie przysparza problemów i diagnozuje się ją na podstawie pobranego wymazu, który ma na celu wykrycie bakterii odpowiedzialnych za jej powstanie.

Leczenie: Co zrobić w przypadku puchliny wodnej u ryb?

Niestety nie każdej rybie można pomóc. Jednak, jeśli choroba zostanie zdiagnozowana na wczesnym etapie rozwoju, możliwe jest zastosowanie następujących środków:

Leczenie farmakologiczne

Tylko zwierzęta we wczesnym stadium choroby mają szanse na wyzdrowienie. Lekarz weterynarii ma do dyspozycji różne leki zawierające substancję czynną o nazwie nifurpirinol.

Leczenie solą

Jeśli nie jest to przeciwwskazane w przypadku danego gatunku ryb, do akwarium można wsypać około dwóch do pięciu gramów soli na litr wody (w porozumieniu z lekarzem weterynarii). W ten sposób wspieramy osmoregulację, tak że ryby mogą pozbyć się nagromadzonego płynu.

Wskazówka: Aby zaoszczędzić cierpienia pozostałym rybom, w przypadku podejrzenia puchliny wodnej należy jak najszybciej przenieść je do zbiornika kwarantannowego. Poza tym, należy poprawić warunki utrzymania w akwarium.

Przyczyny: Co wywołuje posocznicę u ryb?

Wzdęcia brzucha mogą wywoływać różne czynniki, ale puchlina wodna oznacza chorobę zakaźną.

Bakterie

Puchlinę wodną u ryb akwariowych powodują bakterie. To, czy mogą ją wywoływać również wirusy (Thabdovirus carpio) nie zostało jeszcze do końca wyjaśnione.

Mówimy tu o bakteriach z rodzaju Aeromonas (np. Aeromonas hydrophila) oraz Pseudonomas, które obecne są w praktycznie każdym akwarium. Żyją i rozmnażają się w wodzie lub w podłożu.

Osłabiony układ odpornościowy ryb

Jeśli Twoje ryby mają sprawnie działający układ odpornościowy, bakterie z reguły nie są w stanie im zaszkodzić. Jeśli natomiast są osłabione i nie są w stanie samodzielnie zwalczać patogenów, istnieje ryzyko rozwoju choroby. Dużą rolę odgrywają tutaj stres i zła jakość wody.

Jeżeli bakterie zaatakują narządy wewnętrzne (np. wątrobę lub nerki), zaczynają one puchnąć. W wyniku nagromadzenia się płynu w organizmie, jama brzuszna powiększa się, prowadząc do typowego obrazu puchliny.

Jak ryby zarażają się posocznicą?

Chore zwierzęta wydalają duże ilości bakterii chorobotwórczych, co oznacza, że inne żyjące w akwarium ryby mogą się z łatwością nimi zarazić.

Rokowania: Czy puchlina wodna u ryb jest uleczalna?

Rokowania zależą w dużej mierze od stadium choroby. Jeśli zostanie odpowiednio wcześnie zdiagnozowana, jest szansa, że rybę uda się uratować. Jeśli z kolei podejmiesz interwencję zbyt późno, szansa na powrót do zdrowia istotnie maleje.

Profilaktyka: Jak zapobiegać puchlinie wodnej?

Decydującym czynnikiem w rozwoju posocznicy są nieprawidłowe warunki utrzymania, dlatego należy regularnie kontrolować parametry wody i w razie potrzeby je korygować.

Zwróć również uwagę czy rośliny akwariowe nie są zbyt wysokie, a nowe ryby umieść na początku w zbiorniku kwarantannowym. Pamiętaj także o odpowiedniej diecie i nienarażaniu zwierząt na stres.