Kiełb This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz
kiełb ryba

Kiełb lubi przebywać na dnie zbiorników wodnych, gdzie szuka pożywienia.

Kiełb jest rybą denną, występującą w dużej części Azji i Europy, w tym w Polsce. Jest również mile widzianym gościem w stawach ogrodowych i akwariach. W jakich warunkach czuje się najlepiej i czego potrzebuje do życia dowiesz się w niniejszym artykule.

Charakterystyka kiełbia

Nazwa: kiełb (Gobio gobio)
Długość ciała: do 20 cm
Waga: 120 do 200 g
Długość życia: średnio osiem lat
Warunki utrzymania: możliwość hodowli w akwarium i stawie ogrodowym
Socjalizacja: wielkość grupy od 6 do 10 egzemplarzy; nie należy łączyć z krewetkami
Akwarium: minimum 200 l, co najmniej 100 cm długości
Temperatura wody: 15°C
Parametry wody: pH 7–7,5; 10–20°dH
Pokarm: żywy pokarm lub pokarm w płatkach
Poziom trudności: średni

Wygląd: Jakimi cechami zewnętrznymi wyróżnia się kiełb?

Kiełb ma smukły tułów i spłaszczoną głowę z dolnym otworem gębowym, dużymi oczami oraz krótkimi wąsikami.

Warto wiedzieć: Kiełbia odróżnimy od innych gatunków zwierząt na podstawie długości wąsów – w jego przypadku sięgają one zaledwie do połowy oczu.

W jakim ubarwieniu występuje kiełb?

Typowe dla kiełbia są duże łuski i grzbiet w kolorze ciemnobrązowym do oliwkowego. Brzuch i boki ciała są jaśniejsze, ozdobione jedenastoma ciemnoniebieskimi plamami. Ciemne punkty znajdują się również na płetwie odbytowej, grzbietowej i ogonowej.

Jak duży jest kiełb?

Przedstawiciele tego gatunku ryb mogą dorastać do 20 centymetrów, ale najczęściej mierzą od 8 do 15 centymetrów i ważą około 100 gramów.

Kiełbie rozpoznamy po dużych oczach.

Podobnie wyglądające gatunki ryb

Rozróżnienie różnych gatunków ryb jest dla wielu osób nie lada wyzwaniem. W przypadku kiełbia ryzyko pomylenia z innymi gatunkami ryb jest szczególnie duże. Istnieją jednak niezawodne sposoby na odróżnienie go od jego domniemanych sobowtórów.

  • Inne gatunki kiełbia: Mają dłuższe wąsy, które sięgają tylnej krawędzi oka.
  • Brzana pospolita: Młode osobniki tego gatunku mają wyraźnie mniejsze łuski.
  • Brzanokiełb Nie posiada łusek.

Kiełb lubi przebywać na dnie zbiorników wodnych, przy czym ich głębokość nie ma dla niego większego znaczenia. Dużo ważniejsze jest natomiast odpowiednie towarzystwo – najlepiej czuje się w ławicach. Szczyt jego aktywności przypada na okres od wiosny do jesieni, kiedy woda jest cieplejsza. Wówczas wyrusza na poszukiwanie pożywienia w godzinach porannych i wieczorem.

Gdy temperatura ponownie spada zimą, kiełbie łączą się w większe grupy i w ten sposób zimują.

Czy kiełb jest spokojną rybą?

Co prawda kiełbie są raczej pokojowo usposobione, ale ze względu na to, że żywią się głównie żywymi zwierzętami wodnymi, socjalizacja z krewetkami i małymi mieszkańcami dna nie jest możliwa.

Kiełb atakuje swoje ofiary z zasadzki. Aby uzyskać efekt zaskoczenia, ukrywa się w jamie na dnie, skąd obserwuje otoczenie. Jak tylko potencjalna ofiara znajdzie się obok jego kryjówki, ten podstępny łowca natychmiast się na nią rzuca.

kiełbie w awkarium
Kiełbie uwielbiają zagrzebywać się na dnie zbiornika.

Rybę tę można bez problemu trzymać w akwarium lub w stawie ogrodowym, pod warunkiem, że stworzymy mu odpowiednie warunki. W stawie na przykład musi mieć zapewniony lekki prąd wodny.

Ile kiełbi należy trzymać razem?

Ponieważ kiełb jest rybą ławicową, musi żyć w grupie liczącej najlepiej od ośmiu do dziesięciu osobników.

Jakie wymiary powinien mieć zbiornik dla kiełbia?

Aby mała ławica kiełbi miała wystarczająco dużo miejsca do zagrzebywania się w dnie, zbiornik wodny powinien mieć długość przynajmniej jednego metra i 200 litrów pojemności.

Odpowiednie parametry wody

Aby kiełbie zachowały zdrowie, woda, w której przebywają musi być czysta i bogata w tlen. Podczas zakładania akwarium należy ponadto uwzględnić następujące parametry wody:

  • Wartość pH: 7 do 7,5
  • Temperatura: 15 stopni Celsjusza, w okresie tarła od 12 do 18 stopni Celsjusza
  • Twardość wody: 10 do 20 stopni twardości niemieckiej

Roślinność i podłoże

Rośliny są bardzo ważne dla procesów metabolicznych zachodzących w wodzie. Odpowiednie będą na przykład rośliny pływające. Uważajmy jednak na to, by nie zajmowały zbyt dużo miejsca w zbiorniku.

W roli podłoża najlepiej sprawdzi się drobny piasek. Duże kamienie o ostrych krawędziach stwarzałyby natomiast ryzyko zranienia się ryb.

Kiełb jest typową rybą denną. Jego dieta składa się więc głównie z mieszkańców dna zbiorników wodnych, takich jak larwy owadów, skorupiaki i robaki. Od czasu do czasu podjada również rośliny.

Karmienie w stawie

Jeśli trzymamy kiełbie w stawie ogrodowym lub akwarium, możemy karmić je dostępnym w sklepach pokarmem w płatkach.

W magazynie zooplus znajdziesz cenne wskazówki dotyczące żywienia ryb stawowych i akwariowych.

Jaką funkcję pełnią wąsy w poszukiwaniu pożywienia?

Wąsy kiełbiowi bardzo przydają się w poszukiwaniu pożywienia. Dzięki nim może skanować wąskie obszary dna położone między małymi kamieniami.

Średnia długość życia kiełbi wynosi około ośmiu lat. To, do jakiego wieku dożyją zależy w dużej mierze od warunków utrzymania i diety.

Znakomita większość chorób ryb powstaje bowiem w wyniku niewłaściwych parametrów wody, na przykład zbyt dużej ilości amoniaku.

Ryby te osiągają dojrzałość płciową w wieku około dwóch do trzech lat, po ukończeniu których rozpoczynają rozmnażanie.

  • Okres tarła trwa się od maja do czerwca. Jeśli temperatura wody wynosi od 12 do 18 stopni Celsjusza, dojrzałe płciowo ryby płyną w ławicach w górę rzeki. W tym okresie głowy samców, tak zwanych mleczaków, pokrywają się białymi kropkami.
  • Po tarle następuje złożenie ikry. W każdym sezonie tarłowym w płytkich wodach samice składają od 1.000 do 3.000 jajeczek o wielkości od 1,3 do 1,6 milimetrów i przyczepiają je do roślin lub kamieni. Po kilku tygodniach z jajeczek wykluwają się larwy, które posiadają już przednie płetwy.

Przedstawiciele tego gatunku zamieszkują wiele płynących wód – strumieni i rzek w Europie i Azji. Czasami żerują również w słonawych wodach.

Nie spotkamy ich natomiast na obszarach południowych – granicę ich występowania stanowią Pireneje i Alpy.

Czy kiełb jest gatunkiem zagrożonym?

Według Czerwonej księgi gatunków zagrożonych publikowanej przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN) (stan na kwiecień 2023 r.) należy on do gatunków „najmniejszej troski” (least concern), co oznacza, że nie jest zagrożony wyginięciem.

Zakup kiełbia: Ile kosztuje?

Stworzenie własnej ławicy kiełbi nie będzie nas dużo kosztowało, przynajmniej jeśli chodzi o same zwierzęta. Cena jednego osobnika to niewielki wydatek rzędu 10–20 złotych.

Do tego należy doliczyć oczywiście bieżące wydatki na energię elektryczną, pokarm i wizyty u lekarza weterynarii. Bezcenne są z kolei odpowiednie warunki utrzymania, które należy zapewnić wszystkim zwierzętom niezależnie od ich ceny.

Gdzie można kupić kiełbia?

Jeśli interesuje nas zakup tych rybek, nasze poszukiwania najlepiej zacząć od działu akwarystycznego w profesjonalnym sklepie zoologicznym, albo jeszcze lepiej – wyspecjalizowanego hodowcy.

Zakup zwierząt od hodowcy ma tę zaletę, że można od niego uzyskać odpowiedzi na wszystkie nurtujące nas pytania i rozwiać ewentualne wątpliwości dotyczące ich prawidłowego utrzymania.


Franziska G., Weterynarz
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.


Najczęściej polecane
8 min

Pawie oczko (gupik)

Gupiki, zwane też pawimi oczkami, cechuje różnorodność kolorystyczna i odporność na drobne błędy w utrzymaniu. Dowiedz się więcej!