Od kilku lat ambystoma meksykańska, zwana salamandrą meksykańską lub aksolotlem meksykańskim, stanowi prawdziwy trend pośród akwariowych zwierząt domowych. Jej przyjacielski wygląd i wyraziste kolory sprawiają, że zwraca na siebie uwagę i jest ozdobą akwarium. Pomimo domniemanej egzotyki aksolotle meksykańskie są stosunkowo łatwe w pielęgnacji – tutaj dowiesz się wszystkiego o tym uroczym stworzonku.
© Micha / stock.adobe.com
Nie tylko wygląd aksolotla jest niezwykły, ale także jego pochodzenie.
Aksolotl (Ambystoma mexicanum) to szczególny gatunek wśród płazów: Ten płaz ogoniasty żyje głównie pod wodą i pozostaje w stanie larwalnym przez całe życie. Zamiast przejść metamorfozę, rozmnaża się w formie larwalnej.
Inną zadziwiającą cechą tego zwierzęcia jest odrastanie narządów i kończyn. Jeśli noga zostanie oderwana, po pewnym czasie całkowicie odrasta. Nawet skrzela mogą się zregenerować.
Aksolotl nie jest sztucznie wykreowanym gatunkiem, ale faktycznie występuje w naturze. Alexander von Humboldt odkrył pierwszy okaz w Meksyku na początku XIX wieku i przywiózł go do Europy.
Dorosły aksolotl mierzy od 23 do 28 centymetrów długości. Zwierzęta te mogą również osiągać rozmiary od 30 do 40 centymetrów. Jednak takie okazy są raczej rzadkie.
W oczy wpadają łatwo małe ciemne oczy, delikatne ramiona i wiosłujący ogon, za pomocą którego zwierzę porusza się w wodzie.
To, co sprawia, że aksolotl jest tak popularny jako zwierzę domowe, to nie tylko jego płaska głowa z szerokim pyskiem. Najbardziej charakterystyczną cechą wyglądu aksolotla jest jednak fakt, że sprawia wrażenie, jakby nieustannie się uśmiechał. W połączeniu z ciemnymi oczami przypominającymi kropki, wygląda wyjątkowo uroczo i bardzo przyjaźnie.
Płeć aksolotli można odróżnić na podstawie krzywizny kloaki. U samców kloaka lekko wystaje, u samic jest płaska.
© Micha / stock.adobe.com
W ciągu ostatniego stulecia wyhodowano różne kolory aksolotli. Dlatego też zwierzę to jest dostępne w wielu kolorach i kształtach. W akwariach występuje na przykład wiele aksolotli albinosów. Inne aksolotle występują głównie w ciemnym, czarnym lub szarym ubarwieniu.
Klasyczne aksolotle żyjące na wolności mają szaro-czarne ubarwienie. Istnieje również szereg ubarwień, które pochodzą głównie z hodowli. Biało-beżowe, złote i cętkowane to popularne kolory dla zwierząt domowych.
Dziki aksolotl jest ubarwiony nieco nietypowo. Jego skóra ma kolor jasnoszary i jest nakrapiana ciemnymi plamami. Gałęzie skrzelowe wystają z obu stron głowy z małymi czerwonymi blaszkami.
Aksolotle w kolorze miedzi są stosunkowo rzadkie. Jeszcze rzadszy jest axant axolotl, który czasami nie ma koloru i wydaje się przezroczysty.
Istnieją również aksolotle, które występują w kolorze albinotycznym z metalicznym połyskiem, zwane „arlekinami”. W rzeczywistości jest to biała ryba, która ma pewne komórki, które mogą tworzyć pigmenty. Skutkuje to typową maską na twarzy w różnych formach.
Aksolotl czeka na pożywienie. Gdy tylko mniejszy skorupiak przepłynie obok, łowca atakuje. Traszka zjada również bezkręgowce, takie jak larwy owadów i ikrę innych płazów. Nawet jej własne potomstwo i mniejsze ryby czasami trafiają do jej menu.
W przypadku hodowli domowej aksolotle karmi się larwami i owadami. Komary, dżdżownice i muchy to prawdziwa uczta dla tych płazów. Młodsze osobniki najlepiej karmić codziennie. Dorosłym osobnikom wystarczy dostarczać pokarm dwa razy w tygodniu.
Więcej informacji na temat żywego pokarmu znajdziesz w naszym artykule Karmienie ryb żywym pokarmem.
W naturze aksolotl żyje w chłodnej, bogatej w tlen wodzie słodkiej. Powinno to być jak najdokładniej odwzorowane w akwarium.
Temperatura wody powinna wynosić od 12°C do 20°C. Płazom nie szkodzi temperatura poniżej 10°C. Jednakże, gdy tylko temperatura wzrośnie powyżej 24°C, zwierzęta zaczynają panicznie pływać po zbiorniku.
Im wyższa temperatura, tym bardziej stymulowany jest metabolizm zwierząt. Co więcej, w takim przypadku mogą pojawić się choroby, które mogą prowadzić do śmierci.
Dno akwarium najlepiej wyłożyć drobnoziarnistym piaskiem. Zbyt duże kamienie mogą zostać łatwo połknięte i doprowadzić do śmiertelnej niedrożności jelit. Idealna wielkość ziaren dla płazów wynosi od jednego do trzech milimetrów.
Aksolotl czuje się jak w domu w twardej wodzie o wartości pH powyżej 7. Optymalne wartości pH wynoszą od około 7 do 7,5. Rozszerzony zakres dobrego samopoczucia wynosi od 6,5 do 8. Azotyny powinny być obecne w akwarium w ilości maksymalnie 0,5 grama na litr. W przypadku azotanów dopuszczalne jest 25 miligramów.
Jeśli woda jest zbyt miękka, zwierzęta mogą na krótki czas stracić swoje ubarwienie. Jest to w zasadzie nieszkodliwe, ale może powodować stres.
Wskazówka: Jeśli z kranu płynie tylko miękka woda, można ją wzbogacić dodatkowymi solami, takimi jak sód, potas i wapń.
Aksolotle mogą być trzymane zarówno pojedynczo, jak i w parach. Dla dwóch dorosłych osobników należy kupić większe akwarium.
Światło powinno być zawsze przyciemnione na czas karmienia, ponieważ aksolotle są stworzeniami nocnymi. Im więcej aksolotli chcesz trzymać w akwarium, tym większa musi być jego powierzchnia.
Jako zasadę można przyjąć następujące informacje dotyczące wielkości akwarium:
Na jednego aksolotla powinno przypadać od 50 do 80 litrów „przestrzeni” w wodzie. Wysokość akwarium jest mniej ważna. Ważniejsze jest, aby akwarium miało wystarczająco dużą powierzchnię.
Samo akwarium powinno oferować wystarczającą ilość wolnej przestrzeni na dnie i kilka miejsc do schronienia, takich jak jaskinie i korzenie. Oświetlenie powinno być raczej słabe.
Filtr jest absolutną koniecznością przy hodowli aksolotli. Wykorzystuje on pompę wodną, aby zapewnić stałe wzbogacanie w tlen. Zewnętrzne filtry są idealne, ponieważ w zbiorniku znajduje się wówczas niewiele widocznej technologii. Gwarantują one również optymalne czyszczenie.
Niemniej ważne jest, aby nie dopuścić do zbyt dużego ruchu w wodzie, ponieważ może to spowodować stres u traszek.
Rośliny mogą znajdować się w akwarium z aksolotlami. Należy jednak stosować wytrzymałe gatunki, takie jak paproć jawajska, wodorosty i mech. Również rośliny pływające mogą być doskonałym wyborem do akwarium z aksolotlami. Zwierzętom nie przeszkadza lekkie zacienienie.
Aksolotle mogą być trzymane w akwarium z innymi przedstawicielami tego samego gatunku. Jednak nawet pomimo odrastających u tych zwierząt części ciała, nie należy wybierać dla traszek agresywnych współlokatorów.
Płazy te rzadko dobrze dogadują się z innymi zwierzętami. Ryby nie są odpowiednie do socjalizacji z akolotlami, ponieważ są postrzegane przez nie przede wszystkim jako pożywienie.
© Mircea Costina / stock.adobe.com
Aksolotle to bardzo wytrzymałe zwierzęta. Z reguły nawet poważne urazy nie są w stanie im zaszkodzić. Wynika to z faktu, że zwierzęta te są w stanie wytwarzać i odrastać narządy. Płazy te mogą nawet regenerować części mózgu i serca bez żadnych problemów.
Szczególnie niebezpieczne mogą być zbyt wysokie temperatury i wynikający z nich stres dla akoslotli, nadmierna cyrkulacja wody i zbyt wysokie wartości pH. Wartość pH wpływa między innymi na to, ile amonu jest przekształcane w toksyczny amoniak.
Zawartość amoniaku wzrasta wraz ze wzrostem wartości pH. Jeśli jest on zbyt wysoki, amoniak ma toksyczny wpływ na traszki i w dłuższej perspektywie prowadzi do ich śmierci. Dlatego ważne jest, aby zawsze sprawdzać wartość pH i utrzymywać ją w zakresie komfortowym dla aksolotli.
Innym zagrożeniem jest inwazja pasożytów. Nie jest to rzadkie w przypadku aksolotli, przy czym szczególnie kraby skrzelowe mogą prowadzić do poważnych stanów zapalnych.
Orzęski prowadzą do poważnych chorób tylko u poważnie zarażonych zwierząt. Odzwierciedla się to w ospałości i niechęci do jedzenia. Wiciowce mogą występować w jelicie grubym i powodować odkładanie się śluzu i odwarstwienie skóry u słabych zwierząt.
Za wszelką cenę należy unikać zarażenia pierwotniakami Ichtyosporea. Powodują one powstawanie pęcherzy na skórze, które nie goją się po pęknięciu. Może to prowadzić do powstawania narośli. Nie wymyślono jeszcze sposobu leczenia tego pasożyta.
Aksolotle mogą dożyć zdumiewająco późnego wieku, jeśli są trzymane w środowisku odpowiednim dla gatunku: Średnia długość życia aksolotla wynosi około 15 lat. Znane są nawet zwierzęta, które osiągnęły wiek 25 lat. Minimalny wiek wynosi około ośmiu do dziesięciu lat.
Słowo „axolotl” pochodzi z azteckiego języka nahuatl. „Atl” oznacza „wodę”. „Xolotl” to jeden z azteckich bogów. W tłumaczeniu axolotl oznacza więc z grubsza wodnego boga lub wodnego potwora.
Korzenie tego fascynującego stworzenia tkwią w jeziorach Meksyku. Można go znaleźć w wodach Xochimilco i Chalco w okolicach Mexico City. Zakłada się, że płazy ogoniaste żyły również w innych jeziorach na tym płaskowyżu, które od tego czasu wyschły.
Ich szczególne cechy mogą mieć coś wspólnego z wulkanicznym pochodzeniem regionu i jego systemami wodnymi. Obecnie w Xochimilco żyje tylko 0,3 zwierzęcia na kilometr kwadratowy. Preferują one zimną i wysoko natlenioną wodę, dlatego kolonizują głównie dno tych jezior. Na wolności są uważane za zwierzęta nocne.
Ponieważ nie występują nigdzie indziej na świecie, łatwo odnieść wrażenie, że mamy do czynienia ze stworzeniami z czasów prehistorycznych. Pewne jest to, że aksolotl jest bardzo starym zwierzęciem, które miało święty status. Jednak czasami był również wykorzystywany jako pożywienie. Do dziś aksolotla można czasem znaleźć na meksykańskich targach rybnych.
