Nietolerancja pokarmowa u kotów This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz
kot jedzący z miski

U każdego kota, niezależnie od wieku i rasy, może rozwinąć się nietolerancja pokarmowa.

W trakcie kociego życia prawie każdy opiekun kota natrafi na pojęcie „nietolerancja pokarmowa”. Czym dokładnie jest nietolerancja pokarmowa i jak często występuje u kotów?

Czy nietolerancja pokarmowa u kota jest niebezpieczna?

Nietolerancja pokarmowa to sytuacja, w której organizm kota reaguje nieprawidłowo na składniki pożywienia. Ponieważ nie jest to choroba samodzielna, ale termin ogólny, lekarze weterynarii dzielą ją na alergię pokarmową, nietolerancję pokarmową i zatrucie pokarmowe.

Wiele przypadków nietolerancji karmy u kotów ma charakter łagodny, zwłaszcza jeśli kot zostanie wcześnie zdiagnozowany przez lekarza weterynarii i podjęte zostanie leczenie. Jednak niektóre przyczyny mogą również wywoływać poważne objawy, które mogą przerodzić się w stan nagły. Dotyczy to w szczególności wstrząsu alergicznego lub ciężkiego zatrucia.

Jak często u kotów występują nietolerancje pokarmowe?

Nietolerancje pokarmowe występują u kotów cały czas, choć częstotliwość ich występowania jest różna.

Po alergii na pchlą ślinę, alergia pokarmowa jest główną przyczyną alergicznego zapalenia skóry u kotów.

Które koty są szczególnie często dotknięte chorobą?

U każdego kota może rozwinąć się nietolerancja pokarmowa, niezależnie od rasy czy wieku. Nietolerancja może wystąpić również wtedy, gdy kot toleruje pokarm przez wiele lat.

Opisywano jednak, że koty syjamskie są na przykład bardziej podatne na nietolerancję pokarmową.

Nietolerancjom pokarmowym u kotów najczęściej towarzyszą problemy skórne, zwykle w okolicy głowy i szyi. Do najczęstszych oznak choroby (objawów) zalicza się zatem:

  • świąd
  • zapalenie skóry
  • zaczerwienienie skóry (rumień)
  • utratę sierści (alopecję)

Również problemy trawienne oraz biegunka mogą być skutkiem nietolerancji pokarmowej u kotów. To samo dotyczy zmian neurologicznych (np. zmian w zachowaniu) czy problemów z drogami oddechowymi (np. objawów podobnych do astmy).

Kiedy należy udać się do weterynarza?

Jeśli Twój kot często się drapie, częściej liże łapy lub ciągle cierpi z powodu biegunki, mogą to być ważne objawy nietolerancji pokarmowej. W takich przypadkach należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem weterynarii, aby pomóc kotu.

Uwaga: Nagły przypadek występuje, jeśli u kota występują oznaki zatrucia (np. niepohamowane wymioty, utrata przytomności) lub wstrząsu (np. duszność). W takim przypadku należy natychmiast skonsultować się z lekarzem weterynarii.

Po wizycie u lekarza weterynarii zbada on kota i sprawdzi, czy przyczyną objawów mogą być również inne choroby (np. zakażenie pasożytnicze przez roztocza).

Jeśli tak nie jest, lekarz weterynarii może zalecić dietę eliminacyjną w celu zdiagnozowania nietolerancji pokarmowej:

Dieta eliminacyjna

Aby wykryć alergię lub nietolerancję pokarmową, przydatna jest dieta eliminacyjna z późniejszą próbą prowokacji:

1. Eliminacja

Podawaj swojemu kotu wyłącznie odpowiednią karmę dietetyczną zawierającą nowe źródło białka i węglowodanów przez dwa do trzech tygodni. Alternatywnie możesz użyć hydrolizowanego pokarmu, w którym białka są znacznie rozdrobnione, a tym samym mniej reaktywne.

Źródłem mięsa są tu często rzadko wykorzystywane do karmienia odmiany, takie jak mięso kangura, konia czy strusia.

Uwaga: W tym czasie nie podawaj kotu pokarmu (nawet przysmaków) zawierających inne rodzaje mięsa.

2. Próba prowokacji

Jeżeli po zastosowaniu diety eliminacyjnej objawy ustąpią, przestaw kota z powrotem na stary pokarm – to jest właśnie próba prowokacji. Jeśli objawy pojawią się ponownie w ciągu dwóch tygodni, oznacza to, że udało Ci się znaleźć substancję sprawczą.

Leczenie nietolerancji pokarmowej u kotów dzieli się na leczenie wspomagające i długoterminowe.

Środki wspomagające

Jeśli Twój kot cierpi na silny świąd, mogą rozwinąć się małe rany skórne, które następnie staną się bardzo zaognione w wyniku infekcji bakteryjnych. W takim przypadku należy dokładnie oczyścić te rany i, jeśli to konieczne, zgłosić się do lekarza weterynarii.

Wymioty z kolei mogą wymagać podania leków przeciw nudnościom, natomiast ciężka biegunka oraz odwodnienie mogą wymagać podania płynów kotu.

Środki stosowane przez całe życie

Jeśli Twój kot reaguje nietypowo na określone składniki żywności, ważne jest, aby w przyszłości nie miał już kontaktu z tymi substancjami. W tym celu należy ostrożnie zmieniać pokarm na karmę monobiałkową zawierającą białka tolerowane przez Twojego kota.

Ważne jest również, aby utrzymać tę zmianę w diecie przez resztę życia kota, aby mieć pewność, że objawy znikną trwale. Nawet mała przekąska zawierająca szkodliwe alergeny lub substancje może spowodować nawrót choroby u kota.

Nietolerancja pokarmowa nie jest chorobą samą w sobie, ale terminem zbiorczym, który łączy w sobie alergię pokarmową, nietolerancję pokarmową oraz zatrucie pokarmowe:

Alergia pokarmowa

Kiedy układ odpornościowy kota nadmiernie reaguje na alergen zawarty w pokarmie, oznacza to alergię pokarmową.

W większości przypadków jest to alergia na białka, węglowodany (cukier) lub konserwanty. Wołowina, mleko i ryby są szczególnie częstymi alergenami u kotów.

Więcej informacji o przyczynach alergii pokarmowej u kotów znajdziesz tutaj.

Nietolerancja pokarmowa

Nietolerancja określonego pokarmu nie jest spowodowana nadmierną reakcją układu odpornościowego, ale właściwościami samych składników.

Może mieć to miejsce na przykład wtedy, gdy wada genetyczna uniemożliwia trawienie substancji. Czasami jednak substancje paszowe mają również działanie podobne do leków i mogą oddziaływać na przewód pokarmowy.

Zatrucie pokarmowe

Z definicji zatrucie pewnymi surowcami jest również jedną z przyczyn nietolerancji pokarmowej. Jednak w przeciwieństwie do alergii lub nietolerancji, zatrucie u wszystkich kotów zawsze przebiega w ten sam sposób.

Czekolada lub cebula, na przykład, są bardzo toksyczne dla wszystkich kotów, podczas gdy nie wszystkie koty są uczulone na wołowinę.

Więcej na ten temat dowiesz się tutaj: Które produkty spożywcze dla człowieka są szkodliwe dla kota?

Rokowania w przypadku nietolerancji pokarmowej u kotów zależą od kilku czynników, w tym od przyczyny.

Wiadomo, że alergia nie znika sama, ale utrzymuje się przez całe życie. Jeśli jednak wiesz, na jakie substancje zawarte w pokarmie Twój kot jest wrażliwy, możesz wyeliminować je z diety i złagodzić objawy na dłuższą metę.

Nawet niewielki smakołyk może spowodować nawrót alergii u kota.

Profilaktyka: Jak chronić kota przed nietolerancją pokarmową?

Jeśli Twój kot kiedykolwiek zareagował negatywnie na konkretny pokarm, nie należy go podawać ponownie. Konsekwentne trzymanie się zmiany diety sprawi, że objawy nie powinny ponownie się nasilić.

Przechowuj także toksyczne produkty spożywcze i substancje w taki sposób, aby Twój kot nie miał z nimi kontaktu.

Pokarm monobiałkowy na alergie?

Im mniej substancji zawiera karma dla kotów, tym mniejsze jest prawdopodobieństwo, że Twój kot wykaże nietolerancję. Z tego powodu wielu opiekunów kotów wybiera karmę monobiałkową zawierającą tylko jedno źródło białka (tj. tylko jeden rodzaj mięsa), aby zapobiec alergiom pokarmowym.


Franziska G., Weterynarz
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.


Najczęściej polecane
7 min

Dlaczego koty mruczą i jak to robią?

Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?