Terapia kwiatowa Bacha dla kotów: Cudowne lekarstwo na stres? 

Terapia kwiatowa Bacha ma na celu ustabilizowanie równowagi psychiczno-emocjonalnej u kotów. Działanie uspokajające ma pomóc szczególnie zestresowanym lub straumatyzowanym kotom. Niektórzy zwolennicy przysięgają nawet na uzdrawiające działanie tej terapii w chorobach fizycznych. Jednak skuteczność kwiatów Bacha dla kotów wciąż nie jest naukowo udowodniona.

Co to jest terapia kwiatowa Bacha?

Brytyjski lekarz Edward Bach (1886–1936) opracował w latach 30. postępowanie terapeutyczne dla osób chorych fizycznie. Nazwana tak od nazwiska jej twórcy terapia kwiatowa Bacha jest metodą leczenia z zakresu medycyny alternatywnej (zwanej również komplementarną).

Według Bacha, istnieje w sumie 38 negatywnych stanów umysłu. Należą do nich na przykład samotność, strach lub niepewność. Do każdego z tych stanów przypisał po jednej roślinie, która ma pomóc w przezwyciężeniu negatywnego nastroju. W zależności od dolegliwości pacjent przyjmuje esencję z kwiatów danej rośliny. Ma to na celu ustabilizowanie równowagę pomiędzy duszą a osobowością pacjenta. Owo uzdrowienie psychiczno-emocjonalne z kolei mogłoby też leczyć według Bacha choroby fizyczne.

Jak skuteczna jest ta terapia u kotów?

Naukowcy badali efekty terapii kwiatami Bacha, przeprowadzając kilka randomizowanych, kontrolowanych badań. Do tej pory nie udało się jednak jednoznacznie udowodnić medycznej skuteczności terapii. Podawanie kwiatów Bacha jest więc naukowo nieskuteczne. Postępowanie to należy więc do tzw. pseudonauki.

Niemniej, kwiaty Bacha mogą z powodzeniem wywoływać tzw. efekt placebo. Zjawisko to odnosi się do występowania sprawdzalnych rezultatów po podaniu nieskutecznego środka placebo, w tym przypadku kwiatów Bacha.

Naukowcy przypuszczają, że efekt leczniczy nie pochodzi od samych składników, ale od psychologicznej stymulacji endorfin (hormonów szczęścia) w organizmie. Naukowcy byli w stanie wykazać ten efekt również u zwierząt. Z tego powodu kwiaty Bacha mogą mieć zdecydowanie pozytywny wpływ na koty i np. uspokajać podekscytowane zwierzęta. Nie ma jednak na to żadnej gwarancji.

Co to są kwiaty Bacha?

Edward Bach wybrał 38 różnych roślin, które powinny pozytywnie wpływać na negatywne stany umysłu. Każda roślina ma określoną numerację, angielską nazwę i specyficzny obszar zastosowania.

Oto kilka przykładów:

• 3: Beech (buk pospolity)
• 12: Gentian (goryczka szorstka)
• 26: Rock Rose (posłonek rozesłany)
• 35: White Chestnut (kasztanowiec pospolity)

Kwiaty Bacha nie są podawane jako całość, ale jako esencje. Bach opracował w tym celu dwie metody przygotowania esencji:

• Metoda słoneczna: szklaną miskę wypełnioną czystą wodą przykrywamy dojrzałymi kwiatami Bacha. Jeśli niebo jest bezchmurne i słoneczne, to proces wytwarzania się esencji trwa kilka godzin. Kiedy kwiaty zwiędną i widoczne są bąbelki, oznacza to, że esencja kwiatów przeszła do wody. Płyn ten jest następnie mieszany z alkoholem.
• Metoda gotowania: rośliny drzewiaste, zwłaszcza krzewy i krzewinki, gotuje się przez około pół godziny. Otrzymana w ten sposób esencja jest kilkakrotnie filtrowana, a później także nasączana alkoholem.

W jakich sytuacjach nadają się esencje kwiatowe Bacha dla kotów?

Kwiaty Bacha są częścią medycyny alternatywnej od lat 30-tych XX wieku. Około 50 lat później terapia kwiatowa Bacha została przejęta również w medycynie weterynaryjnej. Zwłaszcza koty są bardzo wrażliwymi zwierzętami i często reagują na sytuacje stresowe zmianami w zachowaniu. Są one wtedy często niespokojne, agresywne, strachliwe lub oddają mocz w mieszkaniu.

Zwolennicy terapii są zdania, że esencje kwiatowe Bacha dla kotów mają pozytywne działanie zwłaszcza podczas i po sytuacjach stresowych. Do najczęstszych zastosowań należą następujące sytuacje:

• po fizycznym i psychicznym znęcaniu się nad zwierzęciem;
• po silnym urazie, np. urazie fizycznym, lub psychicznym, np. nagłej zmianie środowiska;
• w przypadkach zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych związanych ze stresem, takich jak kompulsywne lizanie.

Czy esencje kwiatowe Bacha dla kotów mają skutki uboczne?

Ponieważ środek ten nie ma naukowo udowodnionego działania, przedawkowanie nie jest możliwe. Skutki uboczne, jak również interakcje z lekami są zatem wykluczone przez producenta.

Produkt żywnościowy czy lekarstwo?

To pytanie przez długi czas zajmowało branżę zdrowotną w kwestii terapii kwiatowej Bacha. W 2006 i 2008 roku Sąd Okręgowy w Hamburgu i Wyższy Sąd Hanzeatycki w Hamburgu doszły do wniosku, że esencje kwiatowe Bacha są odpowiednio środkami spożywczymi i kosmetykami. Federalny Instytut ds. Leków i Wyrobów Medycznych (BfArM) poparł tę decyzję. W związku z tym producent dostosował deklarację środka, na przykład poprzez dodanie procentowego wykazu składników.