Koń lipicański

Artykuł napisany przez Jana Schubert
Lipican

Szlachetny koń lipicański stał się popularnym koniem ujeżdżeniowym za sprawą Hiszpańskiej Szkoły Jazdy.

Konia lipicańskiego można śmiało nazwać gwiazdą wśród koni. Jego korzenie sięgają Słowenii, ale popularność zyskał w Austrii jako koń ujeżdżeniowy Hiszpańskiej Szkoły Jazdy w Wiedniu. Pokazy wyższej szkoły jazdy w wykonaniu lipicanów zapierają dech w piersiach. Dowiedz się, co jeszcze wyróżnia te pełne gracji wierzchowce.

Wygląd konia lipicańskiego: Szlachetny i królewski

Lipican jest uosobieniem barokowego konia pokazowego i paradnego. Jest harmonijnie zbudowanym zwierzęciem o dumnej postawie i szlachetnych rysach.

Czy każdy lipican jest siwy?

90 do 95% koni lipicańskich występuje w siwym umaszczeniu, co odpowiada wyglądowi klasycznych przedstawicieli tej rasy, znanych z pokazów prezentowanych szerszej publiczności. Niemniej, oprócz koni siwych, dopuszczalne są również inne maści, takie jak:

  • kara,
  • gniada,
  • kasztanowata lub
  • bułana.

Siwe konie rodzą się kare i mają jedynie kilka siwych włosów. Ich maść jaśnieje dopiero z wiekiem i zazwyczaj osiąga swój docelowy kolor około szóstego, dziesiątego roku życia.

Wysokość i wygląd lipicanów

Osiągające wzrost w kłębie od 150 do 160 centymetrów konie lipicańskie zaliczane są do średniej wielkości wierzchowców o zwartej budowie. Zgodnie z barokowym wzorcem, ich wygląd jest niezwykle szlachetny. Wynika to z jednej strony z niemal idealnych proporcji, a z drugiej z ich naturalnie wdzięcznej postawy.

Na głowie z szerokim czołem, nieco wklęsłym lub prostym nosem i silnie zaznaczonymi ganaszami osadzone są nieco sierpowate uszy i wyraziste, ciemne oczy. Głowa przechodzi płynnie w mocną szyję, łączącą się z prostym, stabilnym grzbietem. Dobrze umięśniony zad lipicana jest harmonijnie zaokrąglony i zakończony pełnym gracji, niewielkiej grubości ogonem.

Zgodnie z przepisami hodowlanymi, kończyny przedstawicieli tej rasy są krótkie, muskularne i suche. Klatka piersiowa tych szlachetnych zwierząt jest szeroka i mocna.

Czy koń lipicański to koń gorącokrwisty czy koń pełnej krwi?

Lipicany to konie gorącokrwiste z prawdziwego zdarzenia – łączą w sobie cechy koni pełnej krwi oraz koni zimnokrwistych.

Profil lipicana
Dumny koń lipicański.

Konie tej rasy są wyjątkowe nie tylko z wyglądu. Ich charakter i usposobienie również urzekają – wrażliwość, temperament, zdyscyplinowanie, wytrzymałość i posłuszeństwo to tylko niektóre z ich cech. Budują silną więź ze swoim jeźdźcem i ze względu na swoją niezwykłą chęć do nauki i pojętność są świetnym materiałem na uczniów wyższej szkoły jazdy.

Zrównoważone nawet w sytuacjach stresowych

Ich wrodzona inteligencja sprawia, że w mig rozumieją i potrafią powtórzyć nawet najbardziej skomplikowane figury ujeżdżeniowe. Pomimo swojej dużej wrażliwości cechują się wyjątkową odpornością psychiczną.

Nie straszne im nieprzebrane tłumy widzów, przed którymi spokojnie demonstrują nabyte umiejętności. Pomaga im w tym wrodzona chęć prezentacji.

Czy konie lipicańskie sprawdzą się w przypadku początkujących jeźdźców?

Pomimo swoich wielu zalet i opanowania, lipicany nadają się dla początkujących adeptów sztuki jeździeckiej tylko w ograniczonym zakresie. Zdobycie ich zaufania i okiełznanie ich temperamentu wymaga pewnego doświadczenia z końmi i nieco cierpliwości.

Konie lipicańskie zasłynęły dzięki Hiszpańskiej Szkole Jazdy, gdzie od wieków są szkolone w klasycznym ujeżdżeniu. Dzięki ukierunkowanej hodowli i wspieraniu ich potencjału stały się prawdziwymi specjalistami w tym zakresie.

Ich pokrój predestynuje je do obszernych ruchów, takich jak stęp hiszpański. Jednocześnie lipicany są tak żądne wiedzy, że dosłownie chłoną każdą lekcję.

Wskazówka: W Hiszpańskiej Szkole Jazdy można regularnie oglądać wspaniałe pokazy z udziałem tych bajkowych koni. Warto ją odwiedzić.

Popularne konie zaprzęgowe

W Wiedniu spotkasz lipicany nie tylko w Hiszpańskiej Szkole Jazdy, ale również na mieście, zaprzężone do typowych fiakrów. Doskonale sprawdzają się bowiem również w roli koni zaprzęgowych.

Czy na koniach lipicańskich można skakać przez przeszkody?

Lipicany są rzadko wykorzystywane w dyscyplinach takich jak skoki przez przeszkody czy ujeżdżenie. Nie jest to co prawda wykluczone, ale ich średni wzrost i wysoka, naturalna kadencja (sposób podnoszenia kopyt podczas ruchu) przemawiają raczej przeciwko temu.

Lipican na łące
Lipicany mają żywy temperament i potrzebują dużej ilości ruchu.

Lipicany pochodzą z terenów górskich Słowenii. Te jałowe obszary wykształciły wytrzymałe zwierzęta, optymalnie wykorzystujące paszę.

Ze względu na swoje pochodzenie i potrzeby, najlepszym sposobem ich utrzymania jest chów bezstajenny z możliwością przebywania na rozległych pastwiskach. Trzymanie ich w boksach możliwe jest jedynie wówczas, gdy nie trwa zbyt długo.

Podobnie jak konie innych ras, lipicany również powinny mieć zapewniony kontakt z innymi przedstawicielami gatunku, a także możliwość skrycia się przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Dlatego na padokach należy zapewnić im suchą, zadaszoną wiatę, w której będą mogły odpocząć i zregenerować siły.

Konie lipicańskie uchodzą za zdrowe i odporne na choroby. Mają bardzo mocne kopyta, które rzadko niedomagają. Niemniej, utrzymująca się przez dłuższy czas wilgotność może zaszkodzić również im.

Późno dojrzewające

Lipicany dojrzewają wyjątkowo późno, co oznacza, że ich dorastanie trwa dłużej niż w przypadku innych ras. Można to zaobserwować chociażby po tym, jak późno ich kara sierść zmienia barwę na siwą – w wieku sześciu do dziesięciu lat.

Z tego powodu ich zajeżdżanie można rozpocząć dopiero po ukończeniu piątego roku życia. W przeciwnym razie może dojść do nieodwracalnych uszkodzeń aparatu ruchu.

Jak długo żyją lipicany?

Jeśli koń lipicański dorasta w swoim tempie i ma zapewnione odpowiednie warunki utrzymania, może dożyć nawet 30 lat.

Zasadniczo, lipicany są uważane za nieskomplikowane w żywieniu. Ponieważ są przyzwyczajone do mało zasobnych terenów, należy zachować ostrożność podczas wypasania ich na bardzo bogatych w roślinność łąkach. W przypadku nadmiaru składników odżywczych mają tendencję do nadwagi i problemów metabolicznych.

Podawanie siana i słomy oraz, w razie potrzeby, minerałów, powinno w zupełności wystarczyć w większości przypadków. Paszę treściwą warto podawać w okresie zwiększonego obciążenia pracą.

Nazwa rasy pochodzi od miasta Lipica w Słowenii. Tam oraz w stadninie w Piber w Dolnej Austrii hoduje się większość, a jak twierdzą niektórzy, najlepszych przedstawicieli tej rasy.

Hodowla koni lipicańskich do dziś opiera się na zasadach i zwyczajach przekazywanych od kilkuset lat, a hodowcy dokonują własnoręcznych wpisów w starych księgach stadnych.

 

Skąd pochodzi koń lipicański?

Jałowe regiony Słowenii odcisnęły trwałe piętno na przedstawicielach tej rasy. To tam leży źródło ich oszczędności i wytrzymałości. Takie warunki zapewnia im również austriacka miejscowość Piber. Dzięki temu hodowcy mają pewność, że rasa zachowa swoją siłę i zdrowie.

W Piber konie regularnie przebywają na górzystych płaskowyżach, gdzie panują dla nich idealne warunki. Ponadto, zwierzęta mogą ćwiczyć tam swoją pewność i stabilność chodów, co jest niezwykle ważne dla uczniów Wyższej Szkoły Jazdy.

Rasa pełna zalet
Koń lipicański to jedyna reprezentatywna rasa koni w Europie, która jest nieprzerwanie hodowana w tradycyjny sposób od czasów renesansu.

Zakup: Ile kosztuje koń lipicański?

Chcesz kupić lipicana? Chociaż rasa ta cieszy się światową renomą, jej ceny są stosunkowo niewygórowane. Podczas gdy ceny wykwintnych koni hiszpańskich, takich jak andaluzy sięgają zawrotnych kwot, lipicany można kupić już za około 25.000 złotych. Są to jednak konie młode i niewyszkolone.

Starsze konie, mające już za sobą pewien etap edukacji, kosztują zazwyczaj od 40.000 do 100.000 złotych. Zwierzęta o wybitnym pochodzeniu i doskonałym wyszkoleniu mogą kosztować nawet 800.000 złotych.

Gdzie hodowane są lipicany?

Konie lipicańskie hodowane są głównie w Austrii, Słowenii, na Węgrzech i w Chorwacji.

Podsumowanie: Szlachetny specjalista

Koń lipicański to koń Wyższej Szkoły Jazdy. Został do tego stworzony i jako jej uczeń czuje się najlepiej. Jest doskonałym koniem pokazowym i zachwyca swoimi umiejętnościami widzów Hiszpańskiej Szkoły Jazdy w Wiedniu.

Czy to oznacza, że nie ma dla niego miejsca wśród jeźdźców rekreacyjnych? Nic bardziej mylnego! Lipicany mogą być trzymane w celach rekreacyjnych. Ich wyjątkowo łagodne usposobienie sprawia, że są bardzo przyjemne w obejściu, a dodatkowo niezwykle wytrzymałe. W takim wypadku można nawet przymknąć oko na ich siwą sierść, która nierzadko wymaga solidnej dawki pielęgnacji.

Koń lipicański: Charakterystyka rasy

Cechy szczególne: Lipicany to najstarsza rasa koni w Europie, znana z pokazów Hiszpańskiej Szkoły Jazdy.
Charakter: elegancki i temperamentny
Wzrost w kłębie: 150–160 cm
Umaszczenie: 90% siwe, rzadko kare i gniade
Typ: koń barokowy
Chody: ekspresyjne, precyzyjne, lekkie
Pochodzenie: Słowenia
Przeznaczenie: ujeżdżenie, zaprzęgi, pokazy, wyższa szkoła, rekreacja

Jana Schubert
Profilbild von zooplus Magazin Autorin Jana Schubert

Już jako dziecko wolała przytulać się do swojego kota perskiego niż pluszowego misia. Jak nieco podrosła, tak długo prosiła rodziców o własnego konia, aż jej ulegli i pozwolili kupić swojego wierzchowca. Dzięki zwierzętom przeżyła wiele wspaniałych chwil i pomimo tego, że życie ze zwierzętami nie zawsze jest łatwe, nie wyobraża sobie nie mieć ich u swojego boku – jak twierdzi, dotykają takich obszarów jej duszy, do których nikt inny nie ma dostępu. Ten ich wspaniały czar odczuwa także, gdy o nich pisze i ma nadzieję, że choć trochę tej magii odczuwa się podczas czytania przygotowanych przez nią artykułów.


Najczęściej polecane