Jak skutecznie zwalczyć glony pędzelkowate

Glony pędzelkowate mają kolor od ciemnozielonego po czarny i mogą stać się prawdziwym utrapieniem w akwarium. Nic dziwnego, gdyż bardzo ciężko jest się ich pozbyć. Jednak nie jest to powód do rozpaczy. Na szczęście jest wiele czynności, które można wykonać, aby wyeliminować irytujące glony pędzelkowate z akwarium. Przedstawiamy pięć najskuteczniejszych środków zaradczych.

Czym są glony pędzelkowate?

Glony pędzelkowate należą do rodziny glonów czerwonych. W przeciwieństwie do większości z 5000 znanych gatunków czerwonych glonów, glony pędzelkowate żyją w wodach słodkich i potrafią się rozprzestrzenić w nich bardzo szybko. Zatem nie można ich też łatwo usunąć z domowego akwarium. Glony pędzelkowate, które występują w kolorach ciemnozielonym aż po czarny, wyjątkowo dobrze radzą sobie z wieloma metodami walki z nimi. Uparcie trzymają się roślin, przedmiotów ozdobnych, a także podłoża i można je stamtąd usunąć tylko z trudem. Ponadto mogą one magazynować składniki odżywcze przez dłuższy czas i często bardzo późno reagują na środki zaradcze. Nawet jeśli warunki w akwarium są dla nich już niekorzystne, to przez jakiś czas ochoczo dalej się rozrastają. Dlatego też zwalczanie glonów pędzelkowatych wymaga przede wszystkim cierpliwości – zanim opisane poniżej środki zaradcze przyniosą efekt, może upłynąć sporo czasu.

Jak rozpoznać glony pędzelkowate?

Przed rozpoczęciem walki z glonami pędzelkowatymi trzeba oczywiście zidentyfikować, czy to z nimi mamy do czynienia. Nierzadko są one bowiem mylone z glonami zielonymi lub glonem Compsopogon, który również należy do rodziny glonów czerwonych. Te ostatnie występują również w kolorze od szarego do czarnego, ale przy długości do 15 cm są znacznie dłuższe od glonów pędzelkowatych i wychodzą z nich nitki przypominające włoski na brodzie. Z kolei glony pędzelkowate są krótsze i wyglądają jak małe kępki, które osiadają głównie na liściach roślin i stamtąd rozprzestrzeniają się po całym akwarium. Nawiasem mówiąc można je odróżnić od przeważnie nieszkodliwego gatunku zielonych glonów za pomocą prostego testu: wystarczy umieścić wyrwane glony w alkoholu. Jeśli po krótkim czasie ich zielono-czarne szczotki ubarwią się na czerwono, to z pewnością są to glony czerwone, a konkretnie glony pędzelkowate, które sieją taki postrach.

Kiedy muszę interweniować?

Jeśli odkryjesz w swoim akwarium glony pędzelkowate, musisz je jak najszybciej usunąć i rozpocząć dalsze działania w celu poprawy klimatu akwarium, a tym samym zwalczania glonów. Jak opisano wyżej, glony pędzelkowate są niezwykle odporne i nie znikną same z siebie. Im wcześniej zauważysz zarażenie glonami, tym większe są Twoje szanse, że pozbędziesz się irytujących glonów czerwonych z akwarium – bez konieczności ponownego zakładania całego akwarium.

Możliwe przyczyny glonów pędzelkowatych w akwarium

Aby móc coś skutecznie zwalczyć, warto znać przyczynę. Jednak niestety nie zawsze da się tak łatwo odpowiedzieć na pytanie, dlaczego glony pędzelkowate rozprzestrzeniły się w domowym akwarium. Nie ma prostej ani ogólnie obowiązującej przyczyny powstawania glonów pędzelkowatych. Niemniej jednak wiadomo, że czerwone glony są przenoszone przez rośliny i zazwyczaj przez nie dostają się do akwarium. Znane są również warunki, które sprzyjają rozprzestrzenianiu się tych upartych osobników. Należy do nich w szczególności pogorszenie się jakości wody w wyniku np:

• zbyt dużej prędkości przepływu wody
• niskiej zawartości CO₂ w wodzie
• zbyt wysokiej zawartości azotanów i fosforanów w wodzie
• zbyt dużej twardości wody

Pięć skutecznych środków w walce z glonami pędzelkowatymi

Jeśli odkryjesz w swoim akwarium glony pędzelkowate, musisz je jak najszybciej usunąć. Jednak w porównaniu z innymi gatunkami glonów nie jest to takie proste. Często pozostają bowiem małe komórki, które rozmnażają się w szybkim tempie i przenoszą się z roślin na przedmioty lub żwirek. Z uwagi na to, że wiemy, w jakich rozwijają się i rozprzestrzeniają glony pędzelkowate, musimy wpłynąć na środowisko i jakość wody w taki sposób, aby utrudnić tym glonom dalszy rozwój. Poniższe pięć środków pomoże Ci poprawić warunki w akwarium i powstrzymać dalsze rozmnażanie się glonów pędzelkowatych.

1. Usunąć dotknięte chorobą rośliny i oczyść przedmioty

Jak już wspomniano, glony pędzelkowate bardzo uporczywie trzymają się liści roślin. Zwykłe wytarcie dotkniętych obszarów rzadko wystarcza, aby powstrzymać wzrost glonów pędzelkowatych. Dlatego należy całkowicie odciąć te części roślin, albo najlepiej usunąć całą roślinę z akwarium. Dokładnie wyszoruj zarażone elementy akwarium, a następnie włóż je do wrzącej wody. Po kilku minutach możesz ponownie wyjąć przedmiot i opłukać go pod zimną, bieżącą wodą. Przed ponownym umieszczeniem kamieni, sztucznych korzeni lub innych przedmiotów dekoracyjnych w akwarium sprawdź koniecznie, czy wszystkie pozostałości glonów zostały rzeczywiście usunięte. W przypadku wystąpienie dużej ilości glonów pędzelkowatych może się również zdarzyć, że zarośnie podłoże. W tym przypadku trzeba odessać zarażoną warstwę lub całkowicie usunąć żwir. Jeśli nie chcesz używać nowego podłoża, możesz żwirek opłukać, potrzymać we wrzącej wodzie, a następnie włożyć do zimnej wody. Dotyczy to też elementów wyposażenia.

2. Zmniejszyć przepływ

Silny strumień wody stanowi dobrą pożywkę dla czerwonych glonów. Ze względu na silny ruch wody, CO₂ jest „wypłukiwane”, przez co ważne rośliny, które są niezbędne dla funkcjonującego systemu akwariowego, nie mogą wystarczająco rosnąć. Glony pędzelkowy natomiast zdają się preferować prądy w wodzie i zwykle osiedlają się w miejscach w akwarium, gdzie strumień jest silny. Poprzez zmniejszenie wydajności filtracji można ograniczyć przepływ wody i w ten sposób zadbać o to, by woda była „spokojniejsza”. Jeśli używasz pompy zasilającej, należy ją tymczasowo całkowicie wyłączyć.

3. Skrócić czas oświetlenia

Rośliny akwariowe potrzebują rzecz jasna światła, by móc rosnąć, ale oświetlenie nie musi być włączone przez cały dzień aż do późnej nocy. Po 12 godzinach możesz spokojnie wyłączyć lampę w Twoim akwarium. Dokładny czas naświetlania zależy oczywiście od tego, jakie rośliny w nim rosną, ale na szczęście przez podniesienie liści zazwyczaj wskazują one, że pochłonęły wystarczająco dużo światła. Jeśli na podstawie pozycji liści możesz stwierdzić, że rośliny otrzymały wystarczającą ilość światła, można bezpiecznie wyłączyć oświetlenie. Przerwa w oświetleniu wynosząca jedną do dwóch godzin dziennie może również pomóc w spowolnieniu wzrostu glonów.

4. Zmniejszyć ilość pokarmu

Przekarmianie ryb może być również przyczyną występowania wielu glonów. Upewnij się, że płatki karmy są zjadane bezpośrednio przez ryby i nie opadają na dno. Nadmiar pokarmu na spodzie akwarium może znacznie pogorszyć jakość wody w akwarium i sprzyjać wystąpieniu glonami. Należy podawać tylko tyle karmy, ile ryby są w stanie zjeść. Przerwa w karmieniu może być również wskazana w akwariach, w których występuje wiele glonów pędzelkowatych. Zdrowe ryby mogą zwykle wytrzymać kilka dni bez jedzenia. Należy jednak regularnie sprawdzać, czy ryby dobrze sobie radzą na tej „niedobrowolnej” diecie.

5. Zastosować rośliny szybko rosnące

Rośliny są kluczem do prawidłowego funkcjonowania ekosystemu w akwarium. W wyniku fotosyntezy pozbawiają wodę dwutlenku węgla, a w zamian wzbogacają ją o niezbędny tlen. Poprzez wchłanianie azotanów i amonu rośliny ponadto zapewniają zrównoważone wartości wody. Nie bez powodu glony pędzelkowate lubią osiedlać się w nowszych akwariach, w których roślinność nie jest jeszcze zbyt obfita. Problem ten można rozwiązać za pomocą szybko rosnących roślin. Najlepiej nadają się do tego celu rośliny łodygowe, które do wzrostu potrzebują niewiele CO₂ lub nie potrzebują go wcale i które pozbawiają glony środków do życia ze względu na ich zwiększone zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Najbardziej znaną rośliną do zwalczania glonów jest z pewnością rogownica, ale można również prowadzić z uciążliwymi glonami za pomocą moczarki, nadwódki wąskolistnej, nadwódki wielonasiennej oraz nadwódki zmiennej.

Czy istnieją ryby, które jedzą glony pędzelkowate?

Jakież byłoby to piękne i proste, gdyby wystarczyło kupić kilka rybek do akwarium, które ochoczo pożarłyby wszystkie glony pędzelkowate! Niestety, glony czerwone nie są szczególnie popularne wśród większości ryb. Dlatego też wyłączne zastosowanie samych ryb glonożernych w niewielkim stopniu pomoże w zwalczaniu glonów pędzelkowatych. Jednak kilka gatunków może pomóc Ci w walce z glonami. Należą do nich grubowarg syjamski, ampularie, zatoczek rogowy oraz kilka rodzajów krewetek.

Przywrócić równowagę systemu w akwarium

Jeśli glony przejmują kontrolę nad Twoim akwarium, jest to znak, że jakość wody w Twoim akwarium nie jest właściwa, a ekosystem Twojego podwodnego świata został wytrącony z równowagi. Nie jest to jednak powód, by robić sobie wyrzuty. Nawet doświadczeni akwaryści nie są odporni na błędy i dlatego może się zdarzyć, że jakość wody w akwarium nagle się pogorszy. Aby system akwarystyczny działał, należy przecież wziąć pod uwagę wiele rzeczy i czasami nawet niewielkie zmiany, takie jak zbyt duża ilość pokarmu, zwiększona liczba ryb, zbyt długi czas ekspozycji na światło, niewłaściwe rośliny lub brak regularnej wymiany wody, prowadzą do pogorszenia wartości wody.

Aby zapewnić stałą dobrą jakość wody, w której ryby i rośliny czują się komfortowo, a glony nie mają szans, niezbędna jest zatem przeprowadzanie regularnej analizy wody. Za pomocą paska testowego lub cyfrowego testera wody można łatwo sprawdzić wodę w akwarium i zobaczyć, które wartości są zbyt wysokie lub zbyt niskie. W przypadku silnych odchyleń przydatne mogą być dodatki chemiczne lub nawozy, które w krótkim czasie wyrównają niedobór. Jeśli jednak chcesz mieć dobrą jakość wody na stałe, konieczne będzie przestrzeganie następujących obowiązków:

• Raz w tygodniu zmień część wody.
• Regularnie czyść ściany i wyposażenie akwarium.
• Odkurzaj podłogę raz w tygodniu.
• Upewnij się, że rośliny rosną dobrze i w razie potrzeby zmień czas naświetlenia.
• Unikaj nadmiernego karmienia ryb.
• Upewnij się, że liczba ryb odpowiada wielkości akwarium.
• Czyść filtr w akwarium, płucząc go pod bieżącą wodą. Całkowita wymiana wkładu z filtrem jest konieczna maksymalnie raz w miesiącu. Filtr należy również wymieniać w miarę możliwości niezależnie od wody, aby nie zakłócać zbytnio istniejącej równowagi.

Profilaktyka jest najlepszą obroną

Jak widać, gdy już w akwarium rozprzestrzeniły się glony pędzelkowate, pozbycie się nieproszonych gości wymaga trochę wysiłku i cierpliwości. Powstrzymanie wzrostu glonów, które są już w zaawansowanym stadium, jest często trudniejsze niż zapewnienie prawidłowego klimatu w akwarium od początku. Szczególnie początkujący w świecie akwarystyki powinni więc zwracać uwagę, by regularnie doglądać swojego hobby i zadbać o odpowiedni wzrost roślin. Na koniec jeszcze jedna ważna wskazówka: kupując nowe rośliny do akwarium, uważnie je obejrzyj i upewnij się, że liście nie są już zarażone glonami pędzelkowatymi.