Sum

Artykuł napisany przez Jana Schubert
Sum odpoczywający na korzeniu w akwarium

Niektóre sumy, takie jak na przykład ten uroczy Plekostomus, świetnie nadają się do trzymania w akwarium.

Sumy to imponujące ryby drapieżne, obejmujące niezliczoną ilość gatunków, których przedstawiciele występują na całym świecie. Jednak tylko jeden z nich występuje na naszym obszarze – sum pospolity. W tym artykule dowiesz się wszystkiego, co warto wiedzieć o tym gatunku ryb i warunków ich utrzymania w akwarium.

Charakterystyka suma

Metryczka: Bogata gatunkowo ryba słodkowodna, lubiąca żyć samotnie lub w grupach liczących dwóch osobników. Sum powinien być trzymany wyłącznie przez doświadczonych akwarystów.
Nazwa: Sum
Długość ciała: 13–140 cm
Długość życia: 20 lat lub więcej, w zależności od gatunku
Warunki utrzymania: akwarium słodkowodne
Socjalizacja: samotnie lub z drugim sumem; możliwa socjalizacja z innymi rybami, w zależności od agresywności danego osobnika
Akwarium: słodkowodne, min. 500 l i 80 cm długości
Temperatura wody: od 20°C (w zależności od gatunku)
Parametry wody: 2–30°dGH/5,5–8,0 pH
Pokarm: żywy pokarm, taki jak małe larwy komarów, zooplankton, glony, suchy pokarm, rośliny, mięso
Poziom trudności: średni

Sumy występują na całym świecie. Dorastają do około 150 centymetrów długości i ważą nie więcej niż 45 kilogramów. Zdarzają się wyjątkowo duże okazy o długości nawet 300 centymetrów, ale należą raczej do rzadkości.

Sum – duma każdego wędkarza

Rodzimy sum europejski jest największą rybą słodkowodną w Europie. Ma krępy, wydłużony tułów i dużą, szeroką głowę. Jego skóra jest gładka, pozbawiona łusek i bardzo śliska, dzięki czemu sum gładko sunie po wodzie i jest dobrze przygotowany do polowania. Po stronie grzbietowej głowy znajduje się para niewielkich, osadzonych po bokach oczu.

W pobliżu otworu gębowego sum posiada do sześciu osadzonych w parach wąsików, będących narządem węchu, który u ryby tej jest doskonały.

Warto wiedzieć
Sum to prawdziwy smakosz: Ze wszystkich zwierząt na świecie posiada on najwięcej kubków smakowych (około 250.000) w pysku.

Bezzębny otwór gębowy

Otwór gębowy suma jest szeroki i duży. Ponieważ wsysa on swoje ofiary, nie posiada kłów, które mogłyby mu w tym przeszkodzić. Ma za to małe, ostre zęby, pomagające mu przytrzymać wessaną zdobycz.

Sum ma niewielką płetwę grzbietową, ale jest całkowicie pozbawiony płetwy tłuszczowej. Jego płetwy piersiowe są bardzo duże i silne, i dochodzą prawie do płetw brzusznych. Długi trzon ogonowy od strony brzusznej otacza płetwa odbytowa, sięgająca aż do płetwy ogonowej.

Doskonały kamuflaż

Ubarwienie suma zazwyczaj nie rzuca się w oczy – może być zielonkawo-srebrne, mieniące się szarością lub w kolorze przydymionego czarnego antracytu. Dzięki temu w rodzimych zbiornikach słodkowodnych, takich jak rzeki i jeziora, może polować na swoje ofiary, będąc praktycznie nie do rozpoznania.

Jak odróżnić samca od samicy suma?

Rozróżnienie płci suma nie jest łatwe. U zwierząt w tym samym wieku, samce są z reguły nieco większe, z kolei samice cięższe.

Otwór odbytowy samców wydaje się być węższy niż u samic, a brodawka płciowa samca jest bardziej szpiczasta w porównaniu do samicy i lekko pomarszczona.

W naturze

Sum jest rybą słodkowodną, która na wolności zamieszkuje duże, ciepłe jeziora i wolno płynące zbiorniki. Dla suma istotne jest dno o miękkim podłożu, w którym znajduje pożywienie i w którego gęsto zarośniętych obszarach może ukrywać się w ciągu dnia.

Dzikie sumy najlepiej czują się w zbiornikach o głębokości nieprzekraczającej 30 metrów i temperaturze wody około 20 stopni Celsjusza. Ponieważ gustują w rybach dennych, nie przywiązują dużej wagi do wysokiej jakości wody i dużej zawartości tlenu. Nawet w słonawej wodzie czują się dobrze.

Nieśmiały łowca

Sum uwielbia przebywać wśród gęstej roślinności lub w martwych korzeniach. Wszelkiego rodzaju zakamarki dają mu szansę szybkiego skrycia się w nich.

Jest bowiem nieco nieśmiały i ujawnia się głównie po zmroku. Jako młode zwierzę poluje w pojedynkę, a w miarę upływu lat, coraz częściej można go spotkać w grupach.

Samotnik, który dobrze znosi towarzystwo

Pomimo swojej natury samotnika, sum jest spokojnym współlokatorem w akwarium. Z reguły nie pozwala innym rybom zakłócać swojej aktywności, ale czasami potrzebuje spokoju i odpoczynku. Dlatego należy zaaranżować akwarium tak, aby znalazły się w nim miejsca schronienia i kryjówki.

Może bez problemu wieść wspólne życie z innymi gatunkami ryb, takimi jak na przykład karpiowate, tęczankowate czy karłowate pielęgnicowate, pod warunkiem odpowiedniego dostosowania akwarium.

Ponieważ sumy to zwierzęta aktywne po zmierzchu, w naturze wyruszają na polowanie we wczesnych godzinach wieczornych i polują do wschodu słońca. W warunkach akwariowych zachowanie to może się zmienić, jeśli, np. zbiornik będzie dłużej oświetlony.

Możliwa jest hodowla w akwarium

Sum bez problemu odnajdzie się w akwarium, należy jednak pamiętać, że przy dobrej opiece i właściwym żywieniu, ryby te mogą osiągać całkiem spore rozmiary. Stąd też, decydując się na ich trzymanie w akwarium, trzeba zainwestować w odpowiednio duży zbiornik.

Sum lubi przebywać w dolnej jego części oraz na dnie, dlatego zazwyczaj nie wchodzi w drogę innym rybom, żyjącym w górnych partiach akwarium.

Warto wiedzieć

Wiele gatunków sumów posiada długie wąsy, których używają do skanowania podłoża.

Sumy dbają o czystość w akwarium

Sum nie będzie uczestniczył w wydarzeniach zachodzących w akwarium, będzie za to dbał o swoją przestrzeń życiową, czyli dno zbiornika.

Sumy uważane są za zbieraczy śmieci z akwarium. Wszelkie resztki pożywienia innych zwierząt opadają na podłoże i praktycznie same trafiają do pyska suma. Zjada je i tym samym wnosi bardzo ważny wkład w utrzymanie czystości w akwarium.

Jakie gatunki suma można trzymać w akwarium?

W domowym zbiorniku szczególnie dobrze odnajdą się zbrojnikowate oraz kiryski. Doskonale nadają się do wspólnego życia z innymi rybami, gdyż mają wyjątkowo spokojne i ugodowe usposobienie.

Podobnie jak w przypadku wszystkich innych ryb, również w u sumów dobrze jest imitować pory roku w akwarium. Jest to bardzo korzystne dla zwierząt, ponieważ ich metabolizm jest genetycznie przyzwyczajony do warunków zmieniających się wraz z porami roku. W zimie akwarium można po prostu delikatnie zaciemnić i nieco obniżyć temperaturę.

Bez roślin ani rusz

Gęsto obsadzone roślinami wodnymi akwarium sprawi, że sum będzie czuł się komfortowo – będą stanowiły doskonałą kryjówkę i miejsce zabaw. Odpowiednimi roślinami będą na przykład kryptokoryna, mikrozorium oskrzydlone czy anubias.

Sumy lubią się ukrywać

Aby umożliwić sumowi radosne, zgodne z wymaganiami właściwymi dla gatunku życie, należy stworzyć mu możliwości ukrycia się. W tym celu można wykorzystać stare korzenie, gliniane rurki czy gotowe jaskinie z łupka drzewiastego.

Bądźmy kreatywni i pamiętajmy o tym, że sum lubi, gdy w jego otoczeniu jest ciemno. Potrzebuje miejsc, w których może się skryć i odpocząć.

W skrócie: Sum w akwarium

  • Sum dobrze czuje się w wodzie o lekkim prądzie, który możemy stworzyć z wykorzystaniem pomp.
  • Lubi temperaturę wody w przedziale od 20 do 30 stopni Celsjusza. W wyższej temperaturze nie będzie czuł się komfortowo, dlatego należy unikać bezpośredniego nasłonecznienia.
  • Sum lubi grzebać w podłożu, stąd w akwarium musimy zapewnić mu podłoże z drobnego żwiru lub piasku.
  • Korzenie i rośliny zapewnią mu możliwość ukrycia się.
  • Ponadto, rośliny stanowią dla niego również pokarm.
  • W zależności od wielkości danego egzemplarza, pojemność akwarium powinna wynosić od 80 do 200 litrów.
  • Wartość pH: 5,8 do 7,8
  • Twardość: 2 do 30°dGH
Zbrojnik w zbiorniku
Gatunki sumów, takie jak zbrojniki, dobrze odnajdą się w akwarium, gdzie zasiedlą obszar przydenny.

Sumy są wszystkożerne. W zależności od gatunku, preferują pokarm pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego. W jego poszukiwaniu przeszukują dno zbiornika i wynurzają się na powierzchnię wody tylko wówczas, gdy są wyjątkowo głodne.

Podgryzają również drewniane elementy, zjadają glony i bakterie znajdujące się na ścianach akwarium. Stąd też uważane są za ekipę sprzątającą i są bardzo popularne wśród ryb akwariowych.

Pokarm dla suma

Sumy żywią się małymi skorupiakami, rakami, innymi rybami oraz roślinami rosnącymi w obszarze przydennym. W ich menu znajdują się także larwy komarów, zooplankton oraz glony.

W warunkach akwariowych można podawać im również suchy pokarm dla rybek.

Zasadniczo, sum uważany jest za wytrzymałego. Jednak dla utrzymania go w zdrowiu, niezbędna jest regularna, częściowa lub całkowita wymiana wody w akwarium, dzięki czemu zmniejszymy ryzyko wystąpienia infekcji pasożytniczych czy bakteryjnych.

Długowieczne sumy
Przy zapewnieniu sumowi właściwych warunków utrzymania, w akwarium może żyć od dziesięciu do nawet dwudziestu lat. W naturze natomiast znaleziono zwierzęta, które miały ponad pięćdziesiąt lat.

Przy wzdętym brzuchu natychmiast to lekarza weterynarii

Typową dolegliwością, występującą u sumów jest nagłe wzdęcie brzucha. Nie tylko wydaje się być dla nich bolesna, ale może być również bardzo niebezpieczna.

Dlatego w takim wypadku konieczna jest konsultacja z lekarzem weterynarii. Zwłaszcza jeśli okaże się, że wzdęcia zostały wywołane przez infekcję, niezbędne będzie wdrożenie farmakoterapii.

Przede wszystkim bardzo ważna jest temperatura wody, która powinna wynosić nie mniej niż 18 stopni. Jeśli do dojrzałego płciowo suma dołączymy odpowiedniego partnera, po dwóch do trzech miesiącach możemy spodziewać się pierwszego tarła.

Jeśli nie oddzielimy wówczas samców od samic, ustanowią one pewien rytm rozmnażania, trwający od sześciu do dziesięciu tygodni. Po każdym tarle możemy spodziewać się około pięćdziesięciu młodych.

Sumy są popularnym materiałem zarybieniowym w specjalistycznych sklepach zoologicznych. W zależności od gatunku, kosztują od trzydziestu do nawet siedmiuset złotych i można je kupować bez ograniczeń, takich jak świadectwo pochodzenia.

Duża ich część pochodzi ze specjalistycznych hodowli ryb, dzięki którym dzikie populacje suma nie są zubożane.

Pochodzenie: Gdzie żyje sum?

Sumy występują na całym świecie, niektóre także w naszej szerokości geograficznej. Zamieszkują jeziora, stawy i rzeki, gdzie lubią przebywać blisko dna wśród roślin. Bawią się tam i przeszukują dno w poszukiwaniu pożywienia – roślin, owadów i innych mieszkańców zbiornika.

Podsumowanie

Sumy to fascynujące zwierzęta, obejmujące liczne podgatunki, które mogą znacznie różnić się od siebie. W akwarium zachwycają z jednej strony swoim nietuzinkowym wyglądem, z drugiej strony zaś – dzięki zamiłowaniu do usuwania zanieczyszczeń – stanowią prawdziwe wzbogacenie dla mikrokosmosu każdego akwarium.


Jana Schubert
Profilbild von zooplus Magazin Autorin Jana Schubert

Już jako dziecko wolała przytulać się do swojego kota perskiego niż pluszowego misia. Jak nieco podrosła, tak długo prosiła rodziców o własnego konia, aż jej ulegli i pozwolili kupić swojego wierzchowca. Dzięki zwierzętom przeżyła wiele wspaniałych chwil i pomimo tego, że życie ze zwierzętami nie zawsze jest łatwe, nie wyobraża sobie nie mieć ich u swojego boku – jak twierdzi, dotykają takich obszarów jej duszy, do których nikt inny nie ma dostępu. Ten ich wspaniały czar odczuwa także, gdy o nich pisze i ma nadzieję, że choć trochę tej magii odczuwa się podczas czytania przygotowanych przez nią artykułów.


Najczęściej polecane
8 min

Pawie oczko (gupik)

Gupiki, zwane też pawimi oczkami, cechuje różnorodność kolorystyczna i odporność na drobne błędy w utrzymaniu. Dowiedz się więcej!