Aspergiloza u papug (grzybica)
Dlaczego aspergiloza u papug jest tak groźna i jak uchronić przed nią naszych pierzastych przyjaciół, wyjaśniamy poniżej.

© danilobiancalana / stock.adobe.com
Aspergillus fumigatus: Lekarze weterynarii wykorzystują badanie rentgenowskie, aby uwidocznić zmiany grzybicze.
Spis treści
- Czy aspergiloza u papug jest niebezpieczna?
- Objawy: Jak objawia się infekcja grzybicza u papug?
- Rozpoznanie: Jak wykrywa się aspergilozę u papug?
- Leczenie: Jak metody są dostępne?
- Jak papugi zarażają się aspergilozą?
- Przyczyny: Jak rozwija się aspergiloza u papug?
- Profilaktyka: Jak zapobiec aspergilozie u papug?
Czy aspergiloza u papug jest niebezpieczna?
Tej choroby grzybiczej absolutnie nie należy lekceważyć. Znane są bowiem przypadki, w których ptaki na nią chorujące umierały, nie wykazując żadnych wcześniejszych objawów. Poza tym, nasza papuga może również bardzo cierpieć w wyniku poważnych problemów, które mogą znacznie obniżyć jakość jej życia.
Objawy: Jak objawia się infekcja grzybicza u papug?
W przypadku aspergilozy zarodniki grzybów namnażają się w drogach oddechowych (nosie, płucach i workach powietrznych). Stopniowo tworzą coraz bardziej rozległą grzybnię, co sprawia, że błony śluzowe ulegają pogrubieniu, a pleśń tworzy serowate grudki, tak zwane ziarniniaki.
Dotknięte aspergilozą zwierzęta mają więc zazwyczaj problemy z oddychaniem. Ich nasilenie zależy natomiast od tego, które obszary i w jakim stopniu zostały skolonizowane przez grzyby. Objawy często występują dopiero wówczas, gdy już się rozprzestrzeniły.
Do najczęstszych z nich należą:
- pogorszony stan ogólny i nastroszone pióra
- papuga mniej mówi lub ma zmieniony głos
- nabrzmiałe policzki (z powodu zwężenia zatok przynosowych)
- mogą być słyszalne odgłosy oddychania, zwłaszcza podczas wysiłku
- oddychanie przez dziób
- Jeśli grzyb wytwarza toksyny (mykotoksyny), papuga może dodatkowo wykazywać objawy neurologiczne (np. drżenie) lub oznaki uszkodzenia wątroby (np. wymioty).

Rozpoznanie: Jak wykrywa się aspergilozę u papug?
Na podstawie objawów ze strony układu oddechowego, lekarz weterynarii zazwyczaj jest w stanie szybko rozpoznać, że zwierzę cierpi na tę chorobę grzybiczą. Po zapoznaniu się z warunkami, w jakich trzymana jest papuga, specjalista oceni jej zachowanie i osłucha jej drogi oddechowe za pomocą stetoskopu. Aby uzyskać informacje na temat stanu ogólnego ptaka, pobierze próbkę krwi do badania.
W celu potwierdzenia wstępnej diagnozy, wykona zdjęcie rentgenowskie, na którym można zobaczyć, czy tkanka wyściełająca drogi oddechowe jest pogrubiona lub czy utworzyły się ziarniniaki.
Ponadto można wykonać endoskopię, aby bliżej przyjrzeć się błonom śluzowym. Możliwe jest to jednak tylko w znieczuleniu, dlatego ten środek diagnostyczny jest obarczony wysokim ryzykiem dla zdrowia.
Leczenie: Jak metody są dostępne?
Niestety całkowite wyleczenie tej dolegliwości nie zawsze jest łatwe. Zazwyczaj w jej zwalczaniu stosuje się leki przeciwgrzybicze. Podawane są doustnie wraz z pokarmem, w inhalacjach lub, w ciężkich przypadkach, w postaci zastrzyku. Skuteczność leczenia zależy jednak od stopnia rozrostu grzybni i jej lokalizacji.
Jak papugi zarażają się aspergilozą?
Jeśli papuga wdycha zarodniki grzybów, szybko dostają się one do płuc i worków powietrznych przez górne drogi oddechowe. Zwykle są obecne w środowisku, na przykład w pożywieniu o wysokiej zawartości orzeszków ziemnych. Papugi nie zarażają się od siebie nawzajem.

Przyczyny: Jak rozwija się aspergiloza u papug?
Aspergiloza to wieloczynnikowa choroba grzybicza wywoływana przez grzyby pleśniowe Aspergillus fumigatus. Oznacza to, że chorobie dróg oddechowych sprzyjają różne czynniki, a w szczególności:
- Wilgotność powietrza
Wilgotność w pomieszczeniu odgrywa szczególnie dużą rolę. W naturalnym środowisku życia papug, wilgotność powietrza wynosi ponad 80 procent, jednak w warunkach domowych zaledwie od 30 do 40 procent. W związku z tym, błony śluzowe wysychają, a grzyby mogą łatwiej kolonizować drogi oddechowe.
- Niedobór witamin
Jeśli nasza papuga dodatkowo nie otrzymuje odpowiedniej ilości witamin (zwłaszcza witaminy A, retinolu) wraz z pożywieniem, ich niedobór również uszkadza błony śluzowe dróg oddechowych.
- Stres
Jeśli ptak jest zestresowany, na przykład z powodu braku lub nieodpowiedniego partnera, jego organizm ogranicza działanie układu odpornościowego. Patogeny, takie jak bakterie i grzyby, mają wówczas ułatwione zadanie i bez problemu dostają się do organizmu, powodując uszkodzenia.
- Antybiotyki
W drogach oddechowych papug zwyczajowo bytują różne bakterie. Jeśli jednak u zwierzęcia rozwinęła się poważna infekcja bakteryjna lub jeśli papuga musi zostać poddana operacji, konieczne będzie podanie jej antybiotyków.
Niestety oprócz patogenów, zwalczają one również zdrową florę bakteryjną, w wyniku czego grzyby takie jak kropidlaki mogą zająć błony śluzowe, w tym dostępne składniki odżywcze.
Profilaktyka: Jak zapobiec aspergilozie u papug?
Jeśli chcemy uchronić naszą podopieczną przed inwazją grzybów, musimy zapewnić jej odpowiednie warunki utrzymania i właściwą dietę. Postarajmy się osiągnąć poziom wilgotności w pomieszczeniu, w którym przebywa, na poziomie co najmniej 60 procent. Możemy to zrobić, spryskując od czasu do czasu pomieszczenie wodą. Poza tym unikajmy karmienia papugi dużymi ilościami orzeszków ziemnych, a antybiotyki podawajmy jedynie wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne.