Czy czkawka u psa jest dla niego niebezpieczna? This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz
czkawka u psa

Czkawka jest zjawiskiem występującym nie tylko u człowieka – u szczeniąt i dorosłych psów również występuje dość często. Jej przyczyny potrafią być trywialne, jednak długotrwająca czkawka może być objawem obecności poważnych chorób w organizmie psa. Dlaczego psy miewają czkawkę?

Czy czkawka jest niebezpieczna dla psa?

Na szczęście czkawka jest zarówno dla szczeniaków, jak i dla dorosłych psów, zwykle niegroźna. Jeśli jednak się przeciąga, należy koniecznie udać się do weterynarza, który stwierdzi, czy za takim objawem nie stoi czasem jakieś cięższe schodzenie.

Jak powstaje czkawka?

Trzy w różnym stopniu rozwinięte gałęzie nerwowe rozpoczynające się w okolicy szyi łączą się w klatce piersiowej w jedną gałąź –nerw przeponowy, który obiega serce i dochodzi do przepony. Tam znów dzieli się na wiele małych gałęzi i stymuluje różne części przepony. Przepona, znajdująca się pomiędzy płucami i wątrobą, jest mięśniem oddzielającym jamę brzuszną od klatki piersiowej i odgrywa ważną rolę w procesie oddychania. Kiedy na przeponę kładziony jest nacisk, powodowany na przykład przepełnionym treścią pokarmową żołądkiem, lub jakieś inne bodźce podrażniają przeponę, dochodzi do odruchu bezwarunkowego – przepona kurczy się mimowolnie. Ponieważ jednocześnie głośnia zamyka się w wyniku połączenia strun głosowych, dochodzi do wzrostu ciśnienia, za sprawą czego pojawia się wszystkim znany, charakterystyczny odgłos czkania.

Dlaczego psy dostają czkawki?

Już u bardzo młodych szczeniąt czkawka może występować często. Zwykle powodem jest zbyt duża ilość powietrza znajdująca się w żołądku pieska. Podczas ssania mleka matki szczeniaczki połykają powietrze, które rozszerza żołądek. Kiedy piesek dostaje czkawki, służy ona do tego, by pozbyć się z organizmu nadmiaru powietrza. Czkanie jest więc u szczeniąt przede wszystkim odruchem obronnym.

Dorosłe psy mogą mieć czkawkę nie rzadziej. Bez obaw, jej przyczyny są zwykle niegroźne. Najczęściej pupil po prostu za szybko jadł lub był zestresowany.

czkawka u szczenięcia

Niemniej niestety wywoływać czkawki mogą również poważne schorzenia. Na przykład:

  • Zatrucia (na przykład lekami lub toksynami roślinnymi)
  • Przepuklina rozworu przełykowego (przemieszczeniu się części żołądka z jamy brzusznej do klatki piersiowej poprzez rozwór przełykowy przepony)
  • Zapalenie trzustki
  • Guzy w obrębie systemu nerwowego lub innych tkanek w obszarach piersiowym i szyjnym, podrażniające nerw przeponowy poprzez wzrost
  • Zapalenie nerwu przeponowego, mózgu lub opon mózgowo-rdzeniowych

Jakie są możliwości diagnostyki?

Wyjaśnienie pochodzenia czkawki przez weterynarza konieczne jest jedynie wówczas, gdy psa męczy czkanie przez kilka godzin czy nawet dni. Podczas wywiadu lekarskiego i badania ogólnego weterynarz może stwierdzić, że czkawka nie jest niczym groźnym. Pomogą mu w tym informacje o czasie trwania i częstotliwości występowania czkawki, podawane psu leki, inne dolegliwości i objawy oraz zachowanie psa w trakcie jedzenia i picia.

Jeśli jednak przyczyny wystąpienia czkawki nie będzie się dało dalej wyjaśnić, weterynarz podejmie dalsze diagnostyczne działania:

  • Guzki i ropnie lub inne podobne zmiany w okolicy szyi, piersi i brzucha weterynarz może wyczuć pod palcami. Jeśli pies reaguje na dotyk w sposób, który świadczy o pojawianiu się bólu, jest to wskazówka, że może występować stan zapalny.
  • Wykonanie prześwietlenia rentgenem lub ultrasonografem pozwala na przyjrzenie się organom wewnętrznym psa. Pomaga to lekarzowi weterynarii w zlokalizowaniu i oszacowaniu zmian.
  • Badanie neurologiczne pomoże wykazać schorzenia układu nerwowego. W tym celu weterynarz bada między innymi możliwości motoryczne i zdolności percepcyjne psa. Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego pozwala stwierdzić lub wykluczyć zapalenie mózgu.
  • Za sprawą badania krwi można wykryć obecność komórek zapalnych i zmierzyć parametry narządów. To badanie pozwala na przykład na wykrycie zapalenia trzustki.

Jak przeciwdziałać czkawce?

U większości psów czkawka po niedługim czasie znika samoczynnie. Leczenie zwykle nie jest potrzebne. Podjęte środki mają na celu przede wszystkim przeciwdziałanie podłożu występowania czkawki, czyli schorzeniu, które dotyka psa. Aby doraźnie pomóc psu w pozbyciu się czkającego problemu, nerw przeponowy może zostać czasowo znieczulony anestetykiem miejscowym.

Czy da się zapobiec czkawce u psa?

Wprawdzie czkawka nie stanowi żadnego bezpośredniego zagrożenia dla pupila, jednak z całą pewnością nie jest dla niego przyjemna!

Dzięki następującym dwóm trikom możesz zredukować szansę pojawienia się czkawki u pupila:

  • Jeśli podejrzewasz, że przyczyną pojawiania się czkawki jest zbyt szybkie spożywanie przez psa karmy, wypróbuj specjalną miskę spowalniającą jedzenie.
  • Podawaj psu częściej mniejsze ilości karmy zamiast jednego dużego posiłku. Dzięki temu być może uda Ci się zredukować u psa połykanie powietrza w trakcie zachłannego jedzenia dużej porcji.

Franziska G., Weterynarz
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.


Najczęściej polecane