Alergia u kota This article is verified by a vet

Artykuł napisany przez Franziska G., Weterynarz
alergia u kota - objawy, leczenie, profilaktyka

Alergia u kota to reakcja jego organizmu na normalnie nieszkodliwe substancje (alergeny lub antygeny), podczas której organizm kota wytwarza białka ochronne, tzw. przeciwciała. Ta reakcja antygen-przeciwciało może ostatecznie prowadzić do różnych reakcji wtórnych, które oprócz niegroźnych stanów zapalnych skóry mogą również powodować sytuacje zagrażające życiu. W zasadzie każda rasa kotów może być dotknięta nadmierną reakcją immunologiczną i może ona wystąpić spontanicznie w dowolnym momencie.

Aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób może rozwinąć się alergia u kotów i jakie choroby są jej skutkiem, reakcje alergiczne dzieli się na następujące 4 typy:

  1. Typ natychmiastowy:

  • Zwykle występuje w ciągu kilku sekund lub minut.
  • Jest to najczęściej występujący typ reakcji alergicznej u kota.
  • Tworzenie się przeciwciał IgE, które prowadzą do silnego wzrostu stężenia histaminy w organizmie.
  • Przykład: Astma alergiczna.
  1. Typ cytotoksyczny:

  • Występuje w ciągu kilku godzin.
  • Powiązania antygenów związanych z komórkami z własnymi przeciwciałami (immunoglobulina G, IgG) prowadzą do powstania kompleksów immunologicznych, które w dalszym przebiegu powodują niszczenie komórek organizmu, takich jak płytki krwi (trombocyty) lub czerwone krwinki (erytrocyty).
  1. Artretyzm lub kompleks immunologiczny:

  • Występuje w ciągu kilku godzin.
  • Tworzą się również kompleksy immunologiczne między antygenami i przeciwciałami, ale reakcja ta nie jest związana wyłącznie z komórką, ale zachodzi również na antygenach swobodnie poruszających się.
  • Przykład: Alergiczne zapalenia naczyń (vasculitides)
  1. Typ opóźniony:

  • Pojawia się dopiero po kilku godzinach lub dniach.
  • Niektóre komórki układu odpornościowego (limfocyty T) przyciągają inne komórki układu odpornościowego do alergenu i wywołują tam stan zapalny.
  • Przykład: Odrzucenie przeszczepu po operacji.

Alergia środowiskowa (atopia)

Podobnie jak u ludzi, u kotów może wystąpić alergia na różne alergeny środowiskowe, takie jak pyłki lub kurz domowy. Ta ostatnia zwykle powoduje alergiczne zapalenie skóry przez cały rok, podczas gdy alergia na pyłki występuje sezonowo. Inne przykłady innych alergenów przenoszonych drogą powietrzną to zarodniki pleśni lub substancje zapachowe, które mogą być obecne w żwirku dla kotów.

Alergia na ślinę pcheł

Reakcje alergiczne u kotów są szczególnie często wywoływane przez pchły, a dokładniej przez ich ślinę. Zazwyczaj u kotów dotkniętych chorobą alergicznego pchlego zapalenia skóry (APZS)  pojawiają się małe guzki zapalne na grzbiecie. Ze względu na wzmożone lizanie spowodowane silnym świądem, wtórne zakażenia bakteryjne lub grzybicze mogą prowadzić do zaostrzenia zapalenia skóry.

Odkryj naszą ofertę środków ochronnych przed szkodnikami i kleszczami dla kotów!

Alergia pokarmowa

Oprócz alergii na ślinę pcheł, u kotów często obserwuje się również alergie pokarmowe.

Mogą one rozwinąć się samoistnie i oprócz swędzenia mogą powodować wymioty i biegunkę. Ważne jest, aby odróżnić alergię pokarmową od nietolerancji pokarmowej, ponieważ ta ostatnia nie jest spowodowana nadwrażliwością o podłożu immunologicznym.

Odkryj nasz wybór karm dla kotów z alergiami i nietolerancjami!

Zespół eozynofilowy u kota

Nie jest jeszcze znana dokładna przyczyna tej specyficznej dla kotów choroby alergicznej. Zakłada się jednak, że np. inwazja pcheł może mieć efekt wyzwalający. Choroba prowadzi do silnych reakcji obronnych układu odpornościowego, które powodują powstawanie guzków zapalnych (ziarniniaków eozynofilowych) i niekiedy silny ból, zwłaszcza w okolicy jamy ustnej. Oprócz zapalenia błon śluzowych, zapalenie może wystąpić także w innych miejscach na skórze, np. na głowie lub wewnętrznej stronie ud.

alergia u kota

Objawy alergii u kotów

Obraz kliniczny alergii u kotów jest bardzo zróżnicowany i może obejmować następujące objawy:

  • Silne swędzenie – ocieranie się o przedmioty i drapanie.
  • Utrata włosów (łysienie).
  • Objawy ze strony przewodu pokarmowego – nudności, wymioty, biegunka.
  • Wtórne zakażenia bakteryjne –zapalenie skóry i inne stany zapalne narządów.
  • Astma alergiczna i wstrząs anafilaktyczny – nagłe zagrożenie życia z powodu duszności.

Diagnoza

Jeśli kot wykazuje objawy alergii, należy skonsultować się z lekarzem weterynarii. Lekarz będzie mógł zastosować diagnostykę wykluczającą, aby zawęzić listę alergenów i zapobiec nasileniu się objawów. W tym celu lekarz weterynarii podczas wywiadu poprosi opiekuna o udzielenie ważnych informacji na temat możliwych alergenów. Na przykład, alergia na ślinę pcheł jest bardzo mało prawdopodobna, jeśli kot otrzymuje skuteczną profilaktykę przeciwpchelną przez cały rok.

Z kolei sezonowe nagromadzenie epizodów alergicznych jest oznaką alergii na pyłki.

Po przeprowadzeniu wywiadu przeprowadza się ogólne badanie kliniczne, które pozwala uzyskać informacje o ogólnym stanie zdrowia kota. Na przykład sprawdza się oddech, puls i  bicie serca, a także za pomocą termometru doodbytniczego mierzy się temperaturę wewnętrzną ciała kota.

Jeśli kot nie wykazuje żadnych drastycznych zmian w parametrach życiowych, można przystąpić do badania specjalistycznego.

Badanie specjalistyczne ma na celu ustalenie przyczyny alergii za pomocą specjalnych testów. Alergię pokarmową rozpoznaje się na przykład na podstawie tzw. diety eliminacyjnej, czyli nagłej i długotrwałej zmiany pokarmu. Jeśli objawy u kota ulegną poprawie, można założyć, że wynik jest pozytywny. Aby jednak potwierdzić podejrzenia, można ponownie podać kotu starą karmę. Jeśli u kota ponownie wystąpią objawy kliniczne, alergia pokarmowa jest bardzo prawdopodobna.

Jeśli alergeny nie mogą zostać wykryte za pomocą diagnostyki wykluczającej, lekarz weterynarii ma do dyspozycji bardziej szczegółowe testy, takie jak testy skórne (testy śródskórne) lub testy z krwi (testy z surowicy). Mogą one wykrywać alergeny, choć niestety wyniki nie zawsze są wiarygodne.

Terapia

Leczenie alergii u kotów zależy od jej przyczyny i stopnia zaawansowania.

Aby poprawić jakość życia, a nawet zwiększyć prawdopodobieństwo przeżycia chorego kota, konieczne może być zastosowanie następujących metod leczenia:

  • Leki przeciwalergiczne (np. leki przeciwhistaminowe).
  • Leki immunosupresyjne (np. kortyzon lub Atopica).
  • Szampony przeciwzapalne lub preparaty typu spot on.
  • Zakażenia wtórne: Antybiotyki (po badaniu oporności) lub leki przeciwgrzybicze.
  • Odczulanie (hiposensybilizacja) poprzez podawanie przez całe życie indywidualnie wyprodukowanych surowic alergenowych.

Prognoza

Alergie u kotów są bardzo częste i zazwyczaj mają łagodny przebieg. W nielicznych przypadkach może jednak dojść do ciężkiego wstrząsu anafilaktycznego, który może być śmiertelny z powodu zaburzeń oddychania. Dlatego bardzo ważne jest, aby zapobiegać kolejnym epizodom alergicznym.

Profilaktyka

Alergia może pojawić się w dowolnym momencie. Aby jednak zmniejszyć ryzyko rozwoju alergii lub kolejnych ataków alergicznych, można stosować następujące środki profilaktyczne:

  • Unikać kontaktu ze znanymi alergenami.
  • Regularnie stosować profilaktykę przeciwpchelną (np. spot on lub obroża).
  • Odczulanie.

Franziska G., Weterynarz
Profilbild von Tierärztin Franziska Gütgeman mit Hund

Wszechstronne wykształcenie weterynaryjne uzyskała na Uniwersytecie Justusa Liebiga w Gießen (Justus-Liebig-Universität Gießen). Zdobyła tam doświadczenie w różnych dziedzinach, takich jak medycyna małych, dużych i egzotycznych zwierząt, a także farmakologia, patologia i higiena żywności. Obecnie udziela się jako autorka, pracuje także nad własną rozprawą naukową. Jej celem jest polepszenie ochrony zwierząt przed chorobami wywoływanymi przez patogeny bakteryjne. Oprócz naukowej wiedzy weterynaryjnej, jako szczęśliwa opiekunka psa, dzieli się także własnymi doświadczeniami. Dzięki temu potrafi jeszcze lepiej zrozumieć i wyjaśnić obawy i problemy, jak również powtarzające się pytania opiekunów dotyczące zachowania i zdrowia ich zwierząt domowych.


Najczęściej polecane
7 min

Dlaczego koty mruczą i jak to robią?

Czy istnieje piękniejszy odgłos niż mruczenie kota? Dla jego oddanego opiekuna zapewne nie. Koty mruczą, kiedy czują się dobrze – i to uczucie przenoszą również na swojego człowieka. Jednak koty mruczą także z innych powodów, na przykład, kiedy coś je boli lub odczuwają stres. Dlaczego koty mruczą i w jaki sposób produkują ten ciągły, motoryczny dźwięk?