Tarentola murowa (gekon murowy)

Tarentola murowa to prawdziwa mistrzyni wspinaczki! Dzięki przylgom pod stopami gekon ten potrafi wchodzić pionowo po szklanej szybkie czy biegać po pokrywie terrarium do góry nogami. Dowiedz się więcej o tym aktywnym nocą gekonie! Jakie warunki musi spełniać terrarium, by Tarentola murowa mogła w nim mieszkać komfortowo?

Czym jest Tarentola murowa?

Tarentola murowa jest jaszczurką z rodziny Phyllodactylidae z rzędu łuskonośnych, należącą do rodziny Tarentola. Taka klasyfikacja odróżnia ją od innych gekonów, które należą do rodziny gekonowatych (Gekkonidae), uznawana jest jednak za jeden z gatunków gekona. Inna nazwa tej jaszczurki brzmi właśnie gekon murowy.

Gdzie żyją gekony murowe?

Spędzając urlop nad Morzem Śródziemnym, można natknąć się na tego gekona w jego środowisku naturalnym osobiście – z dużym prawdopodobieństwem. Tarentola mauritanica występuje bowiem licznie na obszarach wokół Morza Śródziemnego. Teren zamieszkiwany przez ten gatunek jaszczurek rozpościera się od Portugali, przez Hiszpanię, Francję, Włochy, Maltę i Chorwację po północnoafrykańskie Egipt, Maroko czy Tunezję. Napotkać je można również na Balearach, Azorach oraz Korsyce i Sardynii. W Grecji gekony murowe znaleźć można na Peloponezie oraz pobliskich wyspach, także na Krecie. Naukowcy wychodzą z założenia, że przyczyną poszerzającego się występowania gekonów murowych są ich podróże na gapę z człowiekiem drogą lądową i morską.

Tarentola mauritanica w naturze żyje pod skałami i żwirem, ale zapuszcza się też w pobliża siedzib ludzkich, na przykład zamieszkuje szpary w murach.

Jak wygląda gekon murowy?

Całe ciało gekona murowego mierzy do 18 cm długości przez co gad ten zaliczany jest do dużych gekonów europejskich. Ciało tego gekona jest smukłe, lekko spłaszczone grzbietowo-brzusznie, całe pokryte miękkimi łuskami o nieregularnym kształcie. Od głowy przez grzbiet do ogona przebiegają twardsze szpiczaste tarczki w kształcie piramidek o trzech ścianach w kilku rzędach. Umaszczenie podstawowe Tarentoli murowej jest szare lub beżowe, brązowawe, a nawet niemal czarne. Na grzbiecie posiada dodatkowo ciemniejsze pręgi. Brzuch ma zwykle jaśniejszy i pokryty drobnymi i ciemnymi plamkami. Ubarwienie zależy nie tylko od indywidualnych cech danego osobnika, ale także od pory dnia – w ciągu umaszczenie jest ciemniejsze niż nocą.

Aktywne nocą gekony murowe posiadają pionową źrenicę, co chroni oczy gada przed światłem (nie posiadają powiek). W świetle słonecznym źrenica wygląda jak cienka kreska, nocą wypełnia całą widoczną przestrzeń oka. Dzięki temu gekony murowe widzą doskonale także nocą. Tęczówka tej jaszczurki jest szara lub złota.

Gekony murowe posiadają pięć dobrze wykształconych palców na łapach, trzeci i czwarty palec zakończony jest pazurem. Pod palcami znajdują się przylgi, dzięki którym jaszczurki te są w stanie bez problemu wspinać się po gładkich, pionowych nawierzchniach.

Jak odróżnić samca od samicy?

Ustalenie płci gekona murowego na postawie zewnętrznych cech nie jest do końca jednoznaczne. Same są zwykle większe niż samice i mają nieco szerszą głowę. Samice posiadają pazury często na więcej niż dwóch palcach, są one jednak zakryte tak, że praktycznie nie da się ich zobaczyć. W wieku około trzech lat gekony osiągają dojrzałość płciową. Wówczas u samców pojawiają się w okolicach kloaki dwa wyraźne otwory skórne, co również odróżnia ich od samic.

Cechy typowe dla gekona Tarentola mauritanica

Gekon murowy to zwierzę aktywne nocą i o zmierzchu. Na wolności dni spędza najczęściej, odpoczywając w ukryciu. Czasami zażywa kąpieli w promieniach przedpołudniowego słońca. Polowania na owady i pajęczaki rozpoczyna po zmierzchu. Można go wówczas spotkać w pobliżu sztucznych źródeł światła, gdzie zaczaja się na zwabione przez jasność potencjalne ofiary. Zobaczywszy potencjalną zdobycz, gekon skrada się najpierw powoli, następnie pochwytuje ją, niespodziewanie na nią skacząc.

Typowy dla gekona murowego jest mocny głos i szeroki repertuar dźwięków, które służą do ochrony przed atakami oraz komunikacji z krewnymi. W czasie godów samce nawołują samice poprzez krótkie, głośne, warczące krzyki składające się z około dziesięciu następujących bezpośrednio po sobie powtórzeń. Samice odpowiadają na nie jednym okrzykiem.

W razie niebezpieczeństwa gekon murowy potrafi zrzucić część swojego ogona, który po jakimś czasie odrasta. Odrośnięty ogon jest krótszy i masywniejszy niż oryginalny. Nowe ogony u podgatunków Tarentola mauritanica mauritanica i Tarentola mauritanica juliae są zwykle szare lub czarne, u Tarentola mauritanica pallida natomiast żółte.

Samice Tarentoli murowej składają cztery do sześciu razy w roku dwa prawie okrągłe jaja o twardej skorupie. Jaja posiadają zwykle od 11 do 12 mm długości i 9 do 10 mm szerokości. W terrarium małe gekony murowe wykluwają się po około 70–75 dniach, przy temp. 27 do 30°C. Młode mają długość od 2 do 3 cm i ważą przeważnie 26 do 46 mg.

Jak długo żyją gekony murowe?

Gekony murowe w niewoli, przy odpowiedniej pielęgnacji i optymalnych warunkach w terrarium, dożywają nawet do 12 lat.

Co trzeba wiedzieć o utrzymaniu gekona murowego w terrarium?

Gekon murowy to niezbyt skomplikowany mieszkaniec terrarium, który nie stawia specjalnie wygórowanych wymagań względem swojego otoczenia. Temperatura, oświetlenie, wilgotność powietrza – to czynniki, które obok rozmiaru terrarium odgrywają istotną rolę w hodowli tej jaszczurki.

Urządzając terrarium dla Tarentoli murowej – co trzeba wiedzieć?

Jako mistrzowie wspinaczek gekony murowe potrzebują przede wszystkim wysokiego terrarium, gwarantującego wiele różnorodnych możliwości do wspinania – gałęzi, korzeni, desek itp. Miejsce, w którym terrarium dla tego gekona powinno stać, nie może być wystawione przez cały dzień na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Najchętniej gekony kąpieli słonecznych zażywają przed południem, jedynie wówczas promienie nie będą im przeszkadzały. W terrarium powinno znaleźć się także dostatecznie dużo kryjówek wśród żwiru i szczelin między kamieniami.

Aby uniknąć walk terytorialnych między gekonami, najlepiej trzymać w jednym terrarium parkę lub samca z samicami.

Dla pary dorosłych gekonów murowych wielkość terrarium powinna wynosić minimum 100 cm x 50 cm x 70 cm (dł. x szer. x wys.)

W terrarium dla gekona murowego idealnie sprawdza się lampa naświetlająca z timerem nastawionym na pracę przez 12 godzin co 12 godzin – odzwierciedla się tak tryb nocny i dzienny. Intensywność oświetlenia nie gra dla aktywnych nocą gekonów specjalnie istotnej roli. Gekony murowe preferują słabe oświetlenie nocne. W przydymionym świetle czekają wtedy na ćmy i inne owady.

Tarentola mauritanica preferuje temperaturę podłoża 25 do 30°C w ciągu dnia i około 20 °C nocą. Gekony są zwierzętami zmiennocieplnymi, nie zachowują więc stałej temperatury ciała i kondycji metabolicznej w zmieniających się warunkach. W terrarium powinno więc znaleźć się miejsce w temperaturze około 35°C, gdzie gekon murowy będzie mógł wygrzewać się w słońcu. Najlepiej w całym terrarium powinny jednocześnie znajdować się obszary o zróżnicowanej temperaturze.

Gekon murowy najlepiej czuje się, gdy wilgotność powietrza wynosi od 50 do 60%, którą uzyskać można, codziennie zraszając wodą rośliny i dekoracje w terrarium.

Jak odpowiednio urządzić akwarium dla Tarentoli murowej?

Przy urządzaniu terrarium dla tej jaszczurki trzeba mieć na uwadze przede wszystkim to, w jakim otoczeniu żyje ona w naturze. Trzeba zadbać o odpowiednią przestrzeń do swobodnego poruszania się, różnorodne kryjówki i szczeliny oraz gałęzie, deski i kamienie do wspinaczki.

Tylną i boczne ściany terrarium można wyposażyć w płyty korkowe lub imitacje skał na bazie żywicy syntetycznej, odpowiednie podłoże to piasek i żwir. Do obsadzenia dna nadają się sukulenty i trawy.

Jak poprawnie wyczyścić terrarium?

Do czyszczenia terrarium należy używać wyłącznie ciepłej wody, bez jakichkolwiek środków higienicznych. Terrarium powinno być czyszczone z odchodów i resztek jedzenia raz, dwa razy w tygodniu. W tym celu można użyć na przykład pęsety. Także dekoracje powinny być regularnie czyszczone z zanieczyszczeń. Wyposażenie należy wyjąć i wytrzeć gąbką lub szczotką nawilżoną odrobiną wody. Podłoże wymienia się rzadko – raz za pół roku lub rok.

Zimowa hibernacja dla gekona murowego w terrarium?

W miesiącach zimowych gekony murowe najczęściej hibernują. Ta przerwa służy utrzymaniu zdrowia i jest potrzebna w procesie rozmnażania u tych zwierząt. Już na kilka tygodni przed hibernacją zacznij powoli obniżać temperaturę w terrarium. W czasie hibernacji temperatura w terrarium powinna wynosić od 15 do 18°C. Przez te dwa do trzech miesięcy zimowego wypoczynku gekonowi nie podaje się pokarmu, czas oświetlania redukuje się do kilki godzin dziennie. Nigdy w terrarium nie może zabraknąć jednak miseczki ze świeżą wodą pitną. Pod koniec okresu hibernacji przez około dwa tygodnie należy powoli podwyższać z potworem temperaturę do 25–30°C.

Warunki utrzymania gekona murowego w terrarium w skrócie:

• Towarzystwo: najlepiej w parze lub samiec z kilkoma samicami
• Rozmiary terrarium dla pary dorosłych gekonów: 100 x 50 x 70 cm (dł. x szer. x wys.)
• Umiejscowienie terrarium: miejsce niewystawione na całodniowe działanie promieni słonecznych
• Temperatura: 25 do 30°C w dzień i około 20°C w nocy
• Lampa: tryb 12 h dzień, 12 h noc
• Wilgotność powietrza: 50 do 60%
• Podłoże: piasek i żwir
• Dekoracje: gałęzie, deski, kamienie jako kryjówki i możliwość do wspinaczki
• Roślinny: sukulenty i trawy
• Czyszczenie: wyłącznie ciepłą wodą, bez środków czyszczących

Co jedzą gekony murowe?

Tarentole murowe żywią się owadami takimi jak świerszcze, chrząszcze, dżdżownice czy pająki. Ich dieta powinna być wysokowartościowa i zróżnicowana. Aby pokryć zapotrzebowanie na substancje odżywcze i witaminy u tych gekonów, podawane im do jedzenia owady powinny być raz w tygodniu posypywane mieszkanką witaminową. Dorosłe gekony murowe wystarczy karmić co dwa lub trzy dni – młode osobniki natomiast codziennie. Należy zadbać o to, by gekon miał zawsze dostęp do świeżej wody pitnej.

To wszystko! Jeśli chcesz przygarnąć parę gekonów murowych, życzymy powodzenia i radości z obecności tych wdzięcznych mieszkańców terrarium!