Kaszel u konia

Wielu właścicieli słusznie się go obawia – kaszel u konia. Oprócz kulawizny, to choroby dróg oddechowych należą do najczęstszych objawów klinicznych u koni. Ale co robić, kiedy koń kaszle? W poniższym artykule znajdziesz wszystkie ważne informacje na ten temat.

Dlaczego mój koń w ogóle kaszle?

Po pierwsze, kaszel jest normalnym odruchem obronnym organizmu. Jeżeli wraz z wdychanym przez konia powietrzem do jego tchawicy dostaną się cząsteczki (kurz lub ciała obce), które nie mogą przedostać się do płuc, wywołują one odruch kaszlu.

Dlatego sporadyczny kaszel jest całkowicie normalny – tak jak u ludzi. Jeśli jednak kaszlowi towarzyszą inne objawy, takie jak gorączka lub brak apetytu, może to oznaczać, że kryje się za nim coś poważniejszego.

Przyczyny: Jakie choroby mogą wywołać kaszel u konia?

Jeśli Twój koń kaszle bardzo często, może to mieć wiele różnych przyczyn. Zwykle jest to połączenie kilku czynników. Dlatego też, oprócz patogenów, ważną rolę mogą odgrywać warunki utrzymania. Możliwymi czynnikami wywołującymi kaszel są:

• zakażenia bakteriami, wirusami i grzybami
• pasożyty
• alergie
• guzy
• wysokie obciążenie pyłem/kurzem w stajni i na maneżu
• niska jakość karmy (pył lub ślady pleśni w sianie)
• przeciąg

Jak widać, lista możliwych czynników wywołujących kaszel jest długa. Dlatego też znalezienie jego przyczyny wymaga czasem trochę pracy detektywistycznej.

Objawy: Inne objawy chorobowe związane z kaszlem

Jeśli u podłoża kaszlu konia leży infekcja, zazwyczaj występują też inne objawy. Na przykład, infekcje bakteryjne i wirusowe często powodują obrzęk węzłów chłonnych, któremu towarzyszy wydzielina z nosa i gorączka.

Ponadto można zaobserwować brak apetytu, zwiększenie częstości oddechów i spadek wydajności. Objawy te mogą również występować bez towarzyszącego kaszlu.

Szczególnie ważne jest również rozróżnienie między ostrym a uporczywym (przewlekłym) zapaleniem oskrzeli u koni. Leczenie obu postaci zapalenia oskrzeli znacznie się różni.

Ostre zapalenie oskrzeli u konia

Ostre zapalenie oskrzeli dotyka zwłaszcza młodych koni. Zazwyczaj wywołują je bakterie lub wirusy, dlatego często towarzyszą mu dalsze objawy, takie jak gorączka, wydzielina z nosa itp.

Przewlekłe zapalenie oskrzeli u konia

W przeciwieństwie do ostrego zapalenia oskrzeli, przewlekłe zapalenie oskrzeli charakteryzuje się nawracającym kaszlem i wydzieliną z nosa. Ponadto często dochodzi do stopniowego obniżenia sprawności. Aby uniknąć nieodwracalnego uszkodzenia oskrzeli i płuc konia, konieczna jest szybka diagnostyka i leczenie.

W związku z przewlekłym zapaleniem oskrzeli wymieniane są również nazwy innych chorób. Należą do nich na przykład: Przewlekłe obturacyjne zapalenie oskrzeli (COB), Recurrent Airway Disease (RAD) oraz Inflammatory Airway Disease. Obrazy kliniczne tych dolegliwości różnią się pod względem objawów, ale wszystkie należą do przewlekłej postaci zapalenia oskrzeli.

Rozpoznanie: Kiedy należy skonsultować się z weterynarzem, jeśli mój koń kaszle?

Jeśli zauważysz u swojego konia poniższe objawy, niezwłocznie wezwij weterynarza:

• regularny kaszel występujący przez kilka dni
• gorączkę (temperatura >38,5 stopnia u dorosłych koni)
• wydzielinę z nosa
• obrzęk węzłów chłonnych
• trudności z oddychaniem/szmery/duszności

Weterynarz najpierw dokładnie obejrzy konia, zmierzy temperaturę i zbada palpacyjnie węzły chłonne. Przyjrzy się dokładnie wydzielinie z nosa, która może się pojawić. Jeśli wydzielina ma barwę żółtozielonkawą, prawdopodobnie kaszel ma podłoże bakteryjne. Jeśli natomiast jest przezroczysta, winowajcą mogą być wirusy.

Ponadto weterynarz wywoła kaszel, wywierając krótkotrwały nacisk na krtań lub tchawicę, ponieważ odgłos kaszlu również dostarcza ważnych wskazówek na temat przyczyny dolegliwości – na przykład kaszel suchy jest zwykle kaszlem wirusowym lub kaszlem odruchowym. Na koniec następuje osłuchanie płuca zarówno w spoczynku, jak i po obciążeniu.

Dalsze środki diagnostyczne

Jeśli do tego momentu nie zostanie znaleziona przyczyna kaszlu, można zastosować dalsze środki diagnostyczne.

• Bronchoskopia: Weterynarz obejrzy stan dalszych części dróg oddechowych i zbada obecny w nich śluz, na przykład pod kątem zawartości drobnoustrojów.
• Popłuczyny oskrzelowo-pęcherzykowe (BAL): Przez endoskop wprowadza się do płuc roztwór soli fizjologicznej i ponownie go odsysa, po czym płyn jest badany bardziej szczegółowo. Stosuje się go głównie w przypadku uporczywych chorób dróg oddechowych.
• Zdjęcie rentgenowskie: Uwidoczni guzy, ropnie itp.
• USG: Dzięki temu weterynarz może wykryć nagromadzenie płynów, patologiczny rozrost tkanki łącznej w płucach (zwłóknienie) lub ropnie.
• Analiza gazometryczna krwi: W ten sposób sprawdza się, czy wymiana gazowa w płucach przebiega prawidłowo. W zapaleniu oskrzeli wymiana ta jest zaburzona.

Oczywiście nie wszystkie z tych badań są stosowane w każdym przypadku. Zasadniczo można jednak stwierdzić: Im dłużej trwa kaszel u konia, tym bardziej rozległe będą badania.

Leczenie: Co robić, kiedy mój koń kaszle?

Sposób leczenia zawsze zależy od przyczyny kaszlu u konia. Środki wykrztuśne i rozszerzające oskrzela ułatwiają koniowi odkrztuszanie zalegającej wydzieliny, a tym samym oddychanie. Inhalacja jest również pomocna jako środek wspomagający. W przypadku zakażeń bakteryjnych lekarz weterynarii podaje także antybiotyk. Ponadto możesz wspomóc terapię, zapewniając koniowi regularny, lekki wysiłek fizyczny na świeżym powietrzu.

Istnieją również liczne środki w zakresie warunków utrzymania, które możesz podjąć, aby pomóc swojemu koniowi w walce z kaszlem. Przede wszystkim należy zmniejszyć narażenie konia na pył – konie nie powinny przebywać w stajni podczas sprzątania i ścielenia boksów. Zmocz korytarz stajni przed zamiataniem, aby zmniejszyć ilość kurzu wzbijanego w powietrze. Podlewanie siana także redukuje jego ilość.

Ponadto zwróć szczególną uwagę na jakość paszy. Nie należy podawać siana o zapachu stęchlizny ani siana z widocznym zanieczyszczeniem pleśnią lub podobnymi substancjami.

Domowe środki na kaszel u koni

Nigdy nie lekceważ kaszlu u swojego konia. Nieleczony lub niedostatecznie wyleczony kaszel może prowadzić do przewlekłego problemu. Dlatego zawsze należy skonsultować się z lekarzem weterynarii. Istnieje też wiele roślin i ziół, które możesz wykorzystać, aby wspomóc system odpornościowy swojego konia. Należą do nich:

• echinacea
• tymianek
• rozmaryn
• imbir
• szałwia
• podbiał

Należy jednak zachować ostrożność przy stosowaniu olejków eterycznych do inhalacji. Mogą one dostać się zbyt głęboko do płuc konia i spowodować pęknięcie pęcherzyków płucnych. Jeśli chcesz stosować wyciągi ziołowe, najlepiej wybrać preparaty na bazie wody.

Rokowania: Jakie są szanse na wyleczenie kaszlu u konia?

Podobnie jak leczenie, również rokowania w przypadku kaszlu zależą od jego przyczyny. Jeśli uda się mu zaradzić, koń najprawdopodobniej w pełni powróci do zdrowia. Jednak, aby uniknąć nieodwracalnych szkód, powinieneś zawsze traktować kaszel swojego konia poważnie.

Profilaktyka: Czy mogę zapobiec kaszlowi u konia?

Istnieje kilka środków zapobiegawczych zmniejszających ryzyko wystąpienia kaszlu u konia. Z jednej strony chodzi o optymalne warunki utrzymania, ale z drugiej strony także o optymalnie funkcjonujący układ odpornościowy. Oto kilka przykładów:

• Ograniczenie narażenia na pył (zarówno ten pochodzący z paszy, jak i ten w stajni i na placu do jazdy).
• Zawsze należy zapewnić dostęp świeżego powietrza.
• Ponadto należy podawać wyłącznie pełnowartościowy pokarm.
• Regularne szczepienia i odrobaczanie wszystkich koni w stajni wspomagają system odpornościowy.
• W przypadku starszych koni możesz także aktywnie wspierać układ odpornościowy, podając odpowiednie suplementy.